Ngày 22/1/2020, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ban hành Công điện số 01/CĐ – NHNN về việc đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng dịp Tết Nguyên đán 2020 với mục tiêu quyết liệt để không ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán và rút tiền chi tiêu Tết của nhân dân.
Theo số liệu thống kê của các ngân hàng thương mại (NHTM) Nhà nước như Vietcombank, BIDV, Agribank, Vietinbank, số lượng giao dịch rút tiền mặt qua ATM ngày cao điểm (dịp cận Tết) gấp từ 2 đến 3 lần so với ngày thường. Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) cũng cho biết, giao dịch chuyển mạch qua ATM ngày cao điểm (như dịp cận Tết) lên tới 2 triệu món, gấp hơn 2 lần so với ngày thường; tổng chuyển mạch toàn hệ thống qua ATM tới gần 5 triệu món, gấp hơn 2 lần so với ngày thường.
Đặc biệt, trong hai ngày 21 và 22/1/2020 (tức ngày 27 và 28/12 âm lịch) đã có sự gia tăng đột biến về số lượng giao dịch rút tiền mặt qua ATM so với ngày thường, qua đó xuất hiện tình trạng ùn ứ người dân xếp hàng rút tiền tại cây ATM ở một số khu công nghiệp.
Trước tình hình này, Thống đốc đã yêu cầu các đơn vị liên quan đặc biệt tổ chức tín dụng tổ chức, bố trí cán bộ trực, giám sát chặt chẽ để phát hiện và tiếp quỹ đối với ATM hết tiền; có biện pháp xử lý kịp thời các sự cố của hệ thống ATM (đặc biệt tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đông dân cư có nhu cầu rút tiền mặt lớn).
Cùng đó, các ngân hàng cũng cần tăng cường hoạt động ATM lưu động đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán đã trang bị ATM lưu động và triển khai giải pháp thay thế ATM như chi trả tiền mặt tại bàn/quầy lưu động, chi trả qua máy POS của ngân hàng,… đáp ứng đầy đủ nhu cầu rút tiền qua ATM cũng như nhu cầu thanh toán, chuyển tiền của khách hàng. Thống đốc yêu cầu các đơn vị phân công cán bộ trực hỗ trợ, giải quyết kịp thời các vướng mắc trong quá trình giao dịch qua ATM; ưu tiên xử lý nhanh chóng đối với các trường hợp máy ATM nuốt thẻ của khách hàng; nhanh chóng tra soát và phản hồi kịp thời các phản ánh, khiếu nại của khách hàng.
Tình trạng nhu cầu tăng đột biến thường xuyên xảy ra trong dịp Tết. Theo ông Hoàng Anh Tuấn – Giám đốc Trung tâm xử lý tiền mặt Vietcombank (VCBC) - năm nào cũng vậy, vào dịp nghỉ Tết nhu cầu rút tiền mặt của người dân thường tăng cao, phục vụ khách hàng tốt nhất, ngân hàng đã chủ động chuẩn bị các biện pháp cho nhu cầu cường độ cao này.
Được biết. tại TP.Hồ Chí Minh, ngoài việc trả lương, thưởng qua tài khoản ATM, các ngân hàng thương mại đã bố trí cán bộ tới tận các khu chế xuất, khu công nghiệp, doanh nghiệp để trả lương, thưởng trực tiếp cho công nhân.
Các ngân hàng phối hợp với NHNN trên địa bàn chuẩn bị lượng tiền mặt hợp lý đảm bảo đáp ứng tốt nhất nhu cầu về tiền mặt cho khách hàng trước và trong dịp nghỉ Tết. Ngân hàng cũng giám sát việc tiếp, nạp quỹ vào các máy ATM, theo đó theo dõi thường xuyên tình trạng tồn quỹ tiền mặt tại các máy, xác định tần suất tiếp quỹ, số tiền mỗi lần tiếp quỹ để có kế hoạch chuẩn bị tiền mặt phù hợp; tăng cường tần suất tiếp quỹ trong những ngày cao điểm, bố trí bộ phận thường xuyên cập nhật thông tin ATM qua email, tin nhắn SMS để theo dõi trạng thái hoạt động của từng máy.
Ngoài ra, ngân hàng còn thiết lập hệ thống cảnh báo giám sát từ xa kết hợp với tuần tra, kiểm soát đối với hệ thống ATM nhằm phát hiện sớm, ngăn chặn kịp thời các hành vi bất hợp pháp (trộm, cướp, đập phá, cài đặt thiết bị sao chép dữ liệu thẻ…) để bảo đảm an ninh, an toàn các máy cũng như khách hàng giao dịch. Tại mỗi máy ATM của chi nhánh đều thiết lập đường dây nóng để khách hàng có thể liên hệ, phản ánh những vấn đề, vướng mắc phát sinh trong quá trình giao dịch.
Để giảm tải cho các cây ATM dịp Tết, ngoài phương án chủ động từ phía các ngân hàng, người dân cũng được khuyến khích ưu tiên sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt. Nhiều ngân hàng tung ra các chương trình nhằm thu hút khách hàng sử dụng các giải pháp thanh toán hiện đại không dùng tiền mặt từ các giao dịch đơn giản như nạp thẻ điện thoại, thanh toán hóa đơn điện, nước… đến các giao dịch phức tạp như mua vé máy bay, đặt phòng khách sạn, đặt vé xe, mua sắm trực tuyến…