Bước ngoặt hồi sinh dòng sông lịch sử

Sáng 19/12, UBND TP. Hà Nội phối hợp với Tập đoàn Sun Group chính thức khởi công Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch. Sự kiện nằm trong chuỗi 234 công trình, dự án trọng điểm được đồng loạt khởi công, khánh thành trên phạm vi toàn quốc, chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Sông Tô Lịch vốn được coi là huyết mạch của kinh thành Thăng Long xưa, gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của Hà Nội. Tuy nhiên, trong nhiều thập kỷ, dưới áp lực đô thị hóa nhanh, dòng sông phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm, suy giảm cảnh quan và chức năng sinh thái. Việc khởi công dự án công viên tuyến hai bên sông vì thế mang ý nghĩa vượt ra ngoài một công trình hạ tầng, trở thành thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm tái tạo môi trường sống và không gian công cộng của Thủ đô.

Phát biểu tại lễ khởi công Dự án, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Minh Hải nhấn mạnh, việc triển khai dự án thể hiện rõ định hướng phát triển nhanh gắn với bền vững, kết hợp tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân và xây dựng Hà Nội văn minh, hiện đại, đáng sống.

“Việc cải tạo, chỉnh trang, tái thiết không gian hai bên sông, kết hợp với các giải pháp tổng thể về môi trường nước, là nhiệm vụ chính trị - xã hội quan trọng, thể hiện trách nhiệm của thành phố đối với nhân dân và các thế hệ mai sau”, ông Hà Minh Hải khẳng định.

Theo quy hoạch, dự án có tổng diện tích sử dụng đất khoảng 73,79 ha, trải dài hơn 13 km, đi qua nhiều phường nội đô như Ngọc Hà, Nghĩa Đô, Láng, Giảng Võ, Cầu Giấy, Yên Hòa, Thanh Xuân, Đống Đa, Khương Đình, Định Công, Thanh Liệt, Hoàng Liệt. Đây là trục không gian xanh liên tục, chủ yếu là đất cây xanh và mặt nước, đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện môi trường và cảnh quan đô thị.

Điểm nhấn khác biệt của dự án nằm ở hệ thống các công trình kiến trúc và cảnh quan mang tính biểu tượng. Dọc theo dòng sông sẽ hình thành các cầu đi bộ nghệ thuật, bến thuyền, đài vọng cảnh, nhà trưng bày lịch sử, cùng những không gian sinh hoạt văn hóa, vui chơi, giải trí cho cộng đồng. Những công trình này được định vị vừa là tiện ích đô thị, vừa là tác phẩm nghệ thuật, nơi lưu giữ và tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của Hà Nội và cư dân hai bên sông.

Song song với đó, dự án đặc biệt chú trọng “xanh hóa” toàn bộ trục cảnh quan sông Tô Lịch. Hệ thống cây bóng mát, cây bụi, thảm cỏ và thực vật thủy sinh phong phú sẽ được trồng mới, tạo nên một “lá phổi xanh” quy mô lớn giữa lòng đô thị, góp phần cải thiện vi khí hậu, nâng cao chất lượng môi trường sống.

Các không gian tiện ích cộng đồng đa chức năng như sân chơi trẻ em, bãi đỗ xe hiện đại, bậc thềm nghỉ chân, khu vực thư giãn ngoài trời cũng được bố trí hợp lý, nhằm đa dạng hóa hoạt động sinh hoạt, vui chơi, giải trí, phục vụ cả người dân lẫn du khách.

Kỳ vọng về một biểu tượng mới của Thủ đô

Dự án được triển khai theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng xây dựng, chuyển giao, với tổng mức đầu tư hơn 4.665 tỷ đồng. Đây được xem là giải pháp chiến lược, giúp giảm áp lực cho ngân sách Nhà nước, đồng thời phát huy vai trò của khu vực kinh tế tư nhân trong đầu tư phát triển hạ tầng và không gian công cộng.

Phát biểu tại sự kiện, ông Phạm Đức Hùng, Ủy viên Hội đồng Quản trị, Phó tổng Giám đốc thường trực Tập đoàn Sun Group, cho biết: “Trong lịch sử, sông Tô Lịch vốn được coi là huyết mạch của Kinh thành Thăng Long - Kẻ Chợ. Tuy nhiên, dưới tác động của đô thị hóa, dòng sông đã bị ô nhiễm và xuống cấp trong nhiều thập kỷ. Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch chính là bước ngoặt quan trọng, đưa Tô Lịch từ một dòng sông cần ‘cấp cứu’ trở thành một sinh thể đô thị tràn đầy sức sống”.

Theo ông Phạm Đức Hùng, dự án sẽ tái thiết diện mạo hai bờ sông bằng những hạng mục công viên tuyến hiện đại, chất lượng cao, qua đó kiến tạo các không gian vui chơi, giải trí đẳng cấp, nơi các giá trị văn hóa truyền thống được tôn vinh và gìn giữ. “Đây sẽ là biểu tượng văn hóa kết nối giữa quá khứ và tương lai, góp phần định vị Hà Nội trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa hàng đầu của cả nước”, ông nhấn mạnh.

Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Sun Group đã hợp tác với các đơn vị tư vấn thiết kế hàng đầu thế giới, trong đó có EDSA của Mỹ và EGO Group của Italia, nhằm bảo đảm chất lượng quy hoạch, kiến trúc và cảnh quan ở chuẩn mực quốc tế.

Không dừng lại ở ý nghĩa làm đẹp đô thị, dự án công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch còn được kỳ vọng trở thành động lực thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ và du lịch, đồng thời tạo dựng không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng có chiều sâu. Khi hoàn thành, tuyến công viên sẽ là nơi người dân tìm về với thiên nhiên, lịch sử và các giá trị bản sắc, ngay giữa lòng đô thị hiện đại.

Tại lễ khởi công, lãnh đạo TP. Hà Nội đề nghị chủ đầu tư tập trung nguồn lực, tổ chức thi công khoa học, bảo đảm tiến độ, chất lượng, an toàn lao động, trật tự giao thông và vệ sinh môi trường. Các sở, ban, ngành và chính quyền cơ sở nơi dự án đi qua được yêu cầu phối hợp chặt chẽ, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình triển khai.

Với thời gian thực hiện dự kiến từ quý IV/2025 đến quý IV/2028, dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch được kỳ vọng sẽ hoàn thành đúng tiến độ, góp phần quan trọng vào việc cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống và kiến tạo diện mạo đô thị xanh, văn minh cho Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn phát triển mới.