Mới đây, tại Khoa Cấp cứu A9 (Bệnh viện Bạch Mai) các bác sỹ đã tiếp nhận 1 ca sốt xuất huyết là 1 thanh niên trẻ tuổi bị ngừng tim do sốc khi truyền dịch tại nhà.

Theo thống kê từ đầu năm đến nay Hà Nội có 1.422 trường hợp mắc sốt xuất huyết, số mắc giảm so với cùng kỳ năm 2019 nhưng đã có trường hợp tử vong liên quan đến sốt xuất huyết.

Trước tình hình trên, Sở Y tế Hà Nội vừa có văn bản khẩn yêu cầu các đơn vị y tế trong ngành tăng cường triển khai các biện pháp phong chống dịch sốt xuất huyết đồng thời điều trị tích cực cho những trường hợp mắc bệnh.

Chủ quan với sốt xuất huyết

Theo các chuyên gia, lo lắng trước sự lây nhiễm của COVID-19, nhiều người có triệu chứng của sốt xuất huyết (sốt, đau mỏi người...) đã không dám tới bệnh viện để thăm khám và điều trị hoặc chỉ đi khám sàng lọc COVID-19. Đây là một trong những sai lầm thường gặp của người dân Hà Nội hiện nay trước nguy cơ “dịch chồng dịch” của COVID-19 và sốt xuất huyết đang có chiều hướng gia tăng.

Tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), các bác sỹ đã tiếp nhận 1 trường hợp điển hình mà ban đầu các nhân viên y tế dễ nhầm lẫn với COVID-19.

Phó giáo sư Đỗ Duy Cường-Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới cho hay bệnh nhân là nam giới, 27 tuổi ở Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội. Ngày 16/8, bệnh nhân xuất hiện sốt cao liên tục, 39-40 độ C, đau mỏi người, không ho, không khó thở. Bệnh nhân có yếu tố dịch tễ là đi công tác Đà Nẵng từ ngày 30/7 đến 7/8 nên ban đầu cả bệnh nhân và bác sỹ đều nghĩ ngay đến COVID-19, tuy nhiên làm xét nghiệm RT-PCR SARS-CoV-2 đã cho kết quả âm tính.

Trong khi đó, xét nghiệm công thức máu thấy tiểu cầu hạ, kèm da xung huyết đỏ, lúc này xét nghiệm test Dengue NS1 dương tính. Bệnh nhân được kết luận mắc sốt xuất huyết, điều trị theo phác đồ sốt xuất huyết: truyền dịch, hạ sốt. Sau 4 ngày điều trị theo đúng phác đồ của bệnh, hiện tình trạng của bệnh nhân đã ổn định.

Đặc biệt, Khoa Cấp cứu A9 (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận 1 ca sốt xuất huyết là 1 thanh niên trẻ tuổi bị ngừng tim do sốc khi truyền dịch tại nhà. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc sốt xuất huyết nhưng đã tự truyền dịch tại nhà, không vào viện điều trị.

Khi bệnh nhân được đưa đến Khoa Cấp cứu đã bị ngừng tim 30 phút. Các bác sỹ tiến hành cấp cứu, ép tim và tim đã đập trở lại, sau đó bệnh nhân lại ngừng tim lần 2. Với nỗ lực cao nhất, các bác sĩ đã hồi sức tim cho bệnh nhân thành công và tiến hành đặt ECMO (kỹ thuật tim phổi nhân tạo). Tuy nhiên, do tình trạng quá nặng, bệnh nhân đã tử vong 2 ngày sau đó do suy đa tạng.

Từ đầu năm đến nay, tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết phải nhập viện, trong đó một số trường hợp trong tình trạng nặng. Đó là các trường hợp như phụ nữ có thai, bệnh nhân suy tim, suy thận, bệnh phổi mạn tính…

Theo phó giáo sư Cường, tại Hà Nội, từ đầu Hè tới nay Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận các ca sốt xuất huyết ban đầu ở ngoại thành như Hoài Đức, Đan Phượng, Thường Tín… và đã lan dần vào các khu vực trung tâm như Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Hoàng Mai…

Nhận diện sai lầm

Phó giáo sư Đỗ Duy Cường chỉ rõ sốt xuất huyết và COVID-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như sốt, đau đầu, đau mỏi người. Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau.

“COVID-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền. Ngoài ra sốt xuất huyết điển hình có biểu hiện da xung huyết, mặt và mắt đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc. Đối với bệnh nhân mắc COVID-19 thì ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc Covid-19 thì còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, ngạt mũi… nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp,” bác sỹ Cường phân tích.

Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới cũng chỉ rõ một số sai lầm đáng tiếc mà người dân và nhân viên y tế dễ mắc phải trong việc chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết khi dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp.

Triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn. Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có thể có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu... Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.

Với các trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết, phó giáo sư Cường cho hay đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

Vì vậy, trong bối cảnh dịch COVID-19 đang lan rộng thì người bệnh mắc sốt xuất huyết với các triệu chứng cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với COVID-19 như: sốt, đau mỏi cơ. Do đó nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ rất cẩn thận và kỹ càng, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra các hậu quả đáng tiếc.

Sở Y tế Hà Nội đưa ra nhận định dịch bệnh sốt xuất huyết sẽ có xu hướng gia tăng trong thời gian tới. Chính vì vậy, Sở Y tế Hà Nội yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố, trung tâm y tế quận, huyện, thị xã, các cơ sở khám chữa bệnh trong và ngoài công lập tăng cường triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh, điều trị cho người bệnh sốt xuất huyết.

Sở Y tế yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố giám sát chặt chẽ chỉ số bọ gậy, muỗi và tình hình bệnh nhân để cảnh báo các đơn vị về nguy cơ dịch bệnh sốt xuất huyết; Rà soát cơ số phòng chống dịch của ngành, đảm bảo cung ứng đủ hóa chất, phương tiện phục vụ công tác phòng chống dịch.

Đối với các cơ sở khám chữa bệnh Sở Y tế Hà Nội yêu cầu cần rà soát, điều chỉnh các quy trình tiếp nhận, sàng lọc, phân loại ca bệnh; đánh giá đúng tình trạng người bệnh để có biện pháp điều trị phù hợp…/.