CTCP Chứng khoán Vietcap (VCI) vừa có báo cáo lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc thanh toán giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. 

Theo đó, nhà đầu tư ngoại không thực hiện mua lại cổ phiếu là Aegon Custody B.V (Hà Lan). Nhà đầu tư này đã đặt lệnh mua 26.600 cổ phiếu FPT vào ngày 17/12/2024 

Số cổ phiếu trên được khớp lệnh với giá trị hơn 3,9 tỷ đồng. Số tiền này được VCI thanh toán. 

Sự việc này diễn ra sau khi Thông tư 68/2024/TT-BTC chính thức được áp dụng từ ngày 2/11/2024. Thông tư này đã quy định nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (non Pre-funding). 

Quy định này được xem là bước tiến cởi trói cho dòng vốn ngoại, thu hút hơn nhà đầu tư ngoại đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, ở một mặt, các công ty chứng khoán sẽ phải chịu phần thiếu hụt nếu nhà đầu tư không thanh toán. 

Theo quy chế hoạt động bỳ trừ và thanh toán giao dịch do VSDC ban hành, Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức thiếu tiền thanh toán, chậm nhất 09h30 ngày T+2, công ty chứng khoán (đối với nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại công ty chứng khoán), ngân hàng lưu ký (đối với nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại ngân hàng lưu ký) gửi VSDC văn bản thông báo đề nghị/ từ chối thanh toán và chuyển giao dịch thiếu tiền về tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh để bù trừ, thanh toán. 

Trường hợp của VCI là trường hợp đầu tiên báo cáo lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán tiền đặt lệnh sau khi Thông tư 68 có hiệu lực.

Với các công ty chứng khoán, trước tình huống nhà đàu tư ngoại không đủ tiền đáp ứng nghĩa vụ thanh toán, quy chế xử lý tạm thời sau khi chuyển về danh mục tự doanh là giao dịch thỏa thuận hoặc bán giải chấp để thu hồi.