Tiếp tục phiên họp thứ 29, sáng 9/1 Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi (Dự thảo).

Báo cáo việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề cập 6 nội dung, trong đó có thu hồi đất thực hiện dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ (khoản 27 Điều 79).

Thông báo kết luận tại các phiên họp Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đều yêu cầu quy định rõ về tiêu chí, điều kiện thu hồi đất trong trường hợp này.

Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho biết, Dự thảo luật gửi kèm báo cáo số 710/BC-CP thiết kế phương án thu hồi đất trong trường hợp này như sau: “…27. Thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận phù hợp với quy hoạch nhằm tạo quỹ đất do Nhà nước đầu tư để đấu giá quyền sử dụng đất hoặc để giao cho nhà đầu tư trúng thầu dự án sử dụng đất, bao gồm: dự án đầu tư xây dựng khu đô thị; dự án chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn;”.

Theo phương án này, phạm vi đối tượng dự án thu hồi đất là “dự án đầu tư xây dựng khu đô thị” đã trùng và bao gồm “dự án chỉnh trang khu đô thị” theo khoản 15a Điều 3 Luật Xây dựng; đồng thời trùng với khoản 21 Điều 79 dự thảo Luật đã quy định trường hợp thu hồi đất đối với dự án khu dân cư nông thôn, ông Thanh nói.

Vẫn theo báo cáo của Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh, phương án trên chưa rõ mối quan hệ với quy định tại khoản 3 Điều 198 về “Sử dụng đất để chỉnh trang đô thị và khu dân cư nông thôn” và quy định tại Điều 219 về “Góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai”. Ngoài ra, đối với tiêu chí “đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất”, đây chỉ là hình thức Nhà nước giao đất, cho thuê đất không chỉ áp dụng riêng với các dự án quy định tại khoản 27 Điều 79. Đối với tiêu chí “phù hợp với quy hoạch”, đây là điều kiện chung đối với các hoạt động, dự án đầu tư được thực hiện và công trình được xây dựng.

Trên cơ sở các ý kiến thảo luận, dự thảo Luật thiết kế 2 phương án thể hiện chính sách này.  Phương án 1: “27. Thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu đô thị mà không thuộc trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất;”.

Phương án 2: như phương án tại báo cáo số 710/BC-CP.

Về các loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất (Điều 122 và Điều 127), ông Thanh cho hay báo cáo số 710/BC-CP tiếp tục đề nghị mở rộng các loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua hình thức thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đối với đất ở hoặc đất ở và đất khác”.

Thực hiện kết luận của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo Luật giữ như quy định của Luật Nhà ở năm 2014 sửa đổi, bổ sung theo Luật số 03/2022/QH15. Theo đó, chỉ được thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đối với đất ở, ông Thanh báo cáo.

Để bảo đảm rõ ràng hơn về chính sách khuyến khích việc thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội, theo Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh, dự thảo Luật chỉnh sửa: Trường hợp nhà đầu tư đã nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư mà đến thời điểm hết hạn sử dụng đất đối với đất đã nhận chuyển quyền nhưng vẫn chưa hoàn thành thủ tục về đất đai để thực hiện dự án đầu tư thì được tiếp tục thực hiện các thủ tục để triển khai dự án đầu tư mà không phải thực hiện thủ tục gia hạn.  

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan đã nỗ lực tối đa, phát huy cao nhất tinh thần trách nhiệm để tiếp tục nâng cao chất lượng của dự thảo Luật. Tuy nhiên, do khối lượng công việc quá lớn, quỹ thời gian eo hẹp, thời lượng dành cho việc rà soát các quy định chuyển tiếp còn hạn chế trong khi thời gian từ nay đến kỳ họp không còn nhiều, khó bảo đảm chất lượng, có thể dẫn đến vướng mắc, khó khăn trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật. Quá trình rà soát hiện nay vẫn phát hiện mới nhiều nội dung phải nghiên cứu, chỉnh sửa. Vì vậy, việc có thêm thời gian để rà soát kỹ lưỡng là hết sức cần thiết.

_ Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh.