Ông Rishi Sunak trở thành lãnh đạo đảng Bảo thủ sau khi đối thủ duy nhất là bà Penny Mordaunt rút lui khỏi cuộc đua. Ảnh: AFP |
Ông Sunak đã giành được vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ do bà Penny Mordaunt rút lui trước khi kết quả bỏ phiếu của các nghị sĩ dự kiến được công bố vào chiều 24/10 (theo giờ Anh). Như vậy, sau khi đối thủ cạnh tranh duy nhất rút lui, ông Sunak sẽ là nhà lãnh đạo da màu đầu tiên của Vương quốc Anh.
Trước đó vào ngày 23/10, cựu Thủ tướng Boris Johnson cũng tuyên bố rút khỏi cuộc đua đến số 10 phố Downing.
Ông Sunak không nghiễm nhiên trở thành Thủ tướng vào ngày 24/10 bởi Vương quốc Anh quy định rằng Thủ tướng sắp mãn nhiệm, trong trường hợp này là bà Liz Truss, trước tiên phải đệ đơn từ chức lên Vua Charles. Nhà vua sau đó sẽ bổ nhiệm ông Sunak giữ chức Thủ tướng trong những ngày tới.
Thủ tướng Truss hôm 20/10 đã từ chức, kết thúc nhiệm kỳ 44 ngày ngắn ngủi sau những bất ổn kinh tế và đấu đá chính trị. Phát biểu bên ngoài phố Downing chiều ngày 20/10, bà Truss cho biết bà đã nộp đơn từ chức tới Vua Charles sau cuộc gặp cùng ngày với ông Graham Brady, lãnh đạo Ủy ban lập pháp 1922 của đảng Bảo thủ.
Về Thủ tướng tương lai của Vương quốc Anh, ông Sunak vốn là cựu Bộ trưởng tài chính Anh và từng là đối thủ chính của bà Truss trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ trước đó.
Cựu Bộ trưởng 42 tuổi được cho là người đã chèo chống đưa nền kinh tế Anh vượt khủng hoảng Covid-19, nên ông được tin tưởng có khả năng dẫn dắt đất nước đi qua cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ngày càng trầm trọng.
Ông Sunak sẽ nhậm chức trong bối cảnh nền kinh tế Anh đang chuyển biến xấu. Thị trường chứng khoán bị xáo trộn, đồng bảng Anh lao dốc và Ngân hàng Trung ương Anh buộc phải can thiệp bằng hành động mua vào trái phiếu khẩn cấp sau khi bà Truss và Bộ trưởng Tài chính khi đó là ông Kwasi Kwarteng tuyên bố một loạt các khoản cắt giảm thuế ngắn hạn được coi là có lợi cho người giàu, ngay cả khi đất nước đang đối mặt với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt trầm trọng.
Ngay sau khi có thông tin về chiến thắng của ông Sunak, đồng bảng Anh đã giảm về mức 1 GBP đổi 1,1284 USD.
Với tư cách là Thủ tướng, ông Sunak dự kiến sẽ giữ nguyên vị trí Bộ trưởng Tài chính mới được bổ nhiệm đối với ông Jeremy Hunt. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu ông Sunak có thể củng cố sự đoàn kết trong đảng Bảo thủ vốn đã bị chia rẽ, mà trong đó chính ông đóng vai trò quan trọng khiến ông Johnson mất "ghế" Thủ tướng.