Chia lửa với Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về những khó khăn trong thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế -  xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi và các chương trình mục tiêu quốc gia, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang đăng đàn trong phiên làm việc sáng 7/6.

"Với trách nhiệm được phân công là người chỉ huy, việc tổ chức thực hiện ba chương trình này, chúng tôi xin nhận khuyết điểm trước Quốc hội và đặc biệt xin nhận khuyết điểm trước bà con đang sống ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi", Phó thủ tướng nhận trách nhiệm ngay khi bắt đầu phần giải trình.

Lý do, theo Phó thủ tướng, chương trình này và cả hai chương trình còn lại đã thực hiện không đúng theo yêu cầu đặt ra, hay nói giản dị là rất chậm.

Theo số liệu, đến 31/5/2033, năm 2022, phần vốn giải ngân chỉ đạt 58,49% với vốn đầu tư phát triển và riêng vốn của năm 2023 thì chỉ có đạt được 17,01%.

"Chúng ta chỉ còn 2,5 năm nữa để thực hiện các dự án này. Như nhiều đại biểu đã nói, rất nhiều khu vực, rất nhiều người đồng bào dân tộc thiểu số thụ hưởng Chương trình này đang sống ở cái vùng biên cương, vùng phên dậu của đất nước và đang cố gắng chịu đựng rất nhiều khó khăn để giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Cho nên, chúng tôi nhận thấy trách nhiệm của mình rất nặng nề”, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang giải trình trước Quốc hội.

Tuy nhiên, theo Phó thủ tướng, mặc dù các đại biểu Quốc hội thảo luận rất nhiều về cơ chế, chính sách chồng chéo hay xung đột, nhưng vấn đề quan trọng là "chúng ta tháo gỡ để chương trình chạy và chạy thật nhanh trong thời gian tới".

Thực tế, các báo cáo của Chính phủ cho thấy, ba chương trình mục tiêu quốc gia có số lượng văn bản rất lớn, cộng lại có đến 73 văn bản. Riêng Chương trình cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được tích hợp từ 118 chính sách, 10 dự án, 22 tiểu dự án và 55 nội dung thành phần và chịu sự quản lý của 23 bộ, ngành trung ương.

Việc các quy định, văn bản còn chồng chéo và thậm chí xung đột với nhau là thực tế có thể thấy trước.

Phó thủ tướng cho biết, trong cái đợt khảo sát mới đây ở bốn cái khu vực và thông tin từ các hội nghị trực tuyến, các báo cáo của địa phương, Chính phủ đã ghi nhận 339 ý kiến, thắc mắc của anh em ở cơ sở vì không biết làm như thế nào cho đúng. Đây là lý do Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 71. Hơn hai tháng qua, các bộ, ngành đã có 59 văn bản trả lời, giải quyết được 261 trên 339 ý kiến, chiếm khoảng 70%, còn lại 78 vấn đề.

Hiện tại, Chính phủ đang tập trung sửa đổi Nghị định 27 để giải quyết cơ bản các vướng mắc. Cho đến sáng nay, Phó thủ tướng báo cáo, đã có 23/27 ý kiến thành viên Chính phủ đồng ý. Cộng thêm một số ý kiến góp ý của các đại biểu Quốc hội, Phó thủ tướng cho biết sẽ giao cho Bộ Kế hoạch Đầu tư tổng hợp, giải trình để báo cáo của Chính phủ và chắc là sẽ ban hành trước ngày 15/6.

“Cũng phải nói thật lòng với các đồng chí là tôi có hứa với Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Chủ tịch Quốc hội rằng trong quý 1/2023 là xong, nhưng cũng phải mất thêm hai tháng rưỡi nữa, đến nay mới có thể báo cáo Quốc hội về thời hạn 15/6", Phó thủ tướng chia sẻ thẳng thắn.