Làm thế nào để thực hiện được yêu cầu này là câu hỏi được phóng viên Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn đặt ra với bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam.

Bà đánh giá thế nào khi tính bình quân, DN phải bỏ ra tới 876 giờ/năm chỉ để làm các thủ tục về thuế?

Mấy năm trước, thời gian bình quân để thực hiện các thủ tục về thuế của DN lên tới 1.050 giờ, nên hiện giảm còn 876 giờ đã cho thấy bước cải cách thủ tục hành chính rất mạnh mẽ của ngành thuế.

Tuy nhiên, DN vẫn mất quá nhiều thời gian để thực hiện thủ tục về thuế. Chính điều này đã tác động không nhỏ tới vị trí của Việt Nam trong bảng xếp hạng môi trường kinh doanh do các tổ chức quốc tế xếp hạng.

Để so sánh, năm 2013, thời gian nộp thuế của DN ở Indonesia chỉ là 259 giờ, Thái Lan 264 giờ, Philippines 193 giờ, Malaysia 133 giờ, Brunei 96 giờ, Singapore 82 giờ. Bình quân tại 6 nước ASEAN này, DN chỉ mất 171 giờ/năm cho thủ tục về thuế. Đây là cơ sở để Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính phải có giải pháp giảm thời gian thực hiện các thủ tục về thuế của DN xuống bằng mức trung bình của 6 nước ASEAN kể trên.

Nhưng với thời hạn thực hiện chưa tới 2 năm, liệu có thể giảm được thời gian làm thủ tục thuế từ 876 giờ/năm xuống còn 171 giờ/năm, thưa bà?

Đây quả thực là thách thức rất lớn, nhưng không phải là không thực hiện được. Các chính sách thuế mới được sửa đổi, bổ sung đã có nhiều đột phá trong giải quyết thủ tục hành chính thuế, nên có thể giảm đáng kể thời gian làm thủ tục về thuế của DN.

Bên cạnh việc triển khai các luật thuế, để rút ngắn thời gian làm thủ tục thuế, theo tôi, Tổng cục Thuế phải tiếp tục rà soát, đánh giá lại và cải tiến quy trình, hồ sơ và thủ tục nộp thuế; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính thuế hơn nữa; công khai, minh bạch thủ tục hành chính thuế, để DN và người dân dễ tiếp cận…

Thế đã đủ chưa, thưa bà?

Tôi nghĩ là chưa đủ. Cả nước hiện có 1,7 triệu hộ kinh doanh, hơn 1 triệu người nộp thuế thu nhập cá nhân, trên 400.000 DN nhỏ. Những đối tượng này và cả nhân viên kế toán của rất nhiều DN nhỏ không thể nắm chắc và cập nhật đầy đủ, kịp thời được 10 luật thuế, pháp lệnh phí và lệ phí và hàng trăm văn bản hướng dẫn luật, pháp lệnh, nên rất mất thời gian trong việc thực hiện các thủ tục về thuế.

Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản khiến thời gian thực hiện các thủ tục về thuế của Việt Nam cao gấp đến 5 lần so với bình quân 6 nước ASEAN kể trên.

Để giảm thời gian thực hiện thủ tục về thuế, theo tôi, cần phát triển hệ thống đại lý thuế. Theo đó, đại lý thuế thực hiện các thủ tục về thuế theo thỏa thuận với người nộp thuế. Đại lý thuế phải chịu trách nhiệm cung cấp cho cơ quan thuế tài liệu, chứng từ chứng minh tính chính xác của việc khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế, đề nghị số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn của người nộp thuế; chịu trách nhiệm trước pháp luật và chịu trách nhiệm với người nộp thuế theo nội dung thỏa thuận trong hợp đồng dịch vụ làm thủ tục về thuế.

Thưa bà, lấy gì chứng minh việc DN ký hợp đồng với đại lý thuế để khai, nộp, quyết toán thuế… sẽ giảm được thời gian làm thủ tục về thuế?

Tại Hà Nội và TP.HCM hiện có khoảng 120 đại lý thuế. Trong đó, có đại lý chỉ có 28 người, nhưng ký hợp đồng dịch vụ thuế với 215 DN, tức là một nhân viên đại lý thuế có thể làm các thủ tục về thuế cho gần chục DN.

DN sử dụng dịch vụ này không phải mất nhiều thời gian làm thủ tục về thuế, giảm được số lượng nhân viên kế toán và giảm thiểu sai sót trong khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế…, vì nhân viên đại lý thuế là những người có kinh nghiệm về thuế, nắm chắc được các chính sách thuế, sự thay đổi trong chính sách thuế.

Thực tế cho thấy, khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân, nhiều người mất cả ngày mới hoàn thiện được các giấy tờ, trong khi nhân viên đại lý thuế chỉ mất 5 phút. Nếu mỗi nhân viên đại lý thuế làm thủ tục về thuế cho 300 - 500 cá nhân, thì thời gian làm thủ tục về thuế sẽ giảm rất nhiều.

Mạnh Bôn