Đối tác ngoại SMBC chính thức thoái vốn khỏi Eximbank sau hơn 15 năm hợp tác

Điều này cũng đã được thể hiện trong phiên 13/01, tổng cộng có hơn 137,1 triệu cổ phiếu EIB của Eximbank được giao dịch, trong đó hơn 134,1 triệu cổ phiếu EIB (tương đương 10,8% vốn điều lệ Eximbank) được giao dịch thỏa thuận với tổng giá trị 3.421 tỷ đồng, tương đương mức giá 25,505 đồng/cổ phiếu.

Đáng chú ý, khối ngoại đã bán gần 132,8 triệu cổ phiếu EIB, trị giá hơn 3.388 tỷ đồng. Tính từ đầu tháng 01 đến phiên 13/01, đã có gần 191 triệu cổ phiếu EIB được sang tay với tổng giá trị 4.959 tỷ đồng, tương đương giá bình quân 26.008 đồng/cổ phiếu.

Trước đó vào cuối tháng 12/2022, ngân hàng này cũng ghi nhận nhiều giao dịch với giá trị "khủng". Chỉ trong hai ngày 21/12 và 22/12/2022, đã có gần 212 triệu cổ phiếu EIB được sang tay với tổng giá trị hơn 5.916 tỷ đồng, tương đương hơn 17,2% cổ phần của ngân hàng.

Trong đó, 204,7 triệu cổ phiếu được giao dịch bằng phương thức thoả thuận, giá trị giao dịch gần 5.714 tỷ đồng, tương đương khoảng 27.900 đồng/cổ phiếu hay phiên 28/12 với 49,2 triệu cổ phiếu EIB được trao tay thao phương thức thỏa thuận.

SMBC chính thức trở thành cổ đông chiến lược tại Eximbank vào năm 2007.

Hiện tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại Eximbank hiện ở mức 18,95% (theo dữ liệu của Sở Giao dịch Chứng khoán Tp. HCM - HOSE, tính đến ngày 12/1).

Trrong đó SMBC, cổ đông chiến lược đang nắm giữ 15% tại ngân hàng này và theo một nguồn tin đáng tin cậy từ Hội đồng quản trị Eximbank, đối tác chiến lược nước ngoài SMBC đã thoái vốn trong phiên ngày 13/1 vừa qua. 

Nguồn tin trên cũng cho hay, thông tin đối tác chiến lược nước ngoài là định chế tài chính Nhật Bản - SMBC chính thức rút vốn khỏi Eximbank sau công bố chấm dứt liên minh của SMBC hồi tháng 10/2022.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã ra văn bản "chấp thuận việc bán, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần EIB do SMBC sở hữu ở Eximbank" trong ngày 18/10/2022.

Văn bản này có giá trị thực hiện trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày ký, tức hạn chót sẽ là ngày 18/1/2023. Do đó, SMBC phải thực hiện thoái vốn khỏi Eximbank theo phương án đã được NHNN chấp thuận, nếu không, họ sẽ phải thực hiện lại quy trình.

Trong khi đó, như đã đề cập ở đầu bài viết, trong phiên 13/1, khối ngoại đã bán ròng qua phương thức thỏa thuận 132,8 triệu cổ phiếu EIB, tương đương tới 10,8% vốn điều lệ của nhà băng này. Do đó, SMBC có thể đã thoái vốn tại Eximbank trong phiên giao dịch cuối tuần rồi.

Theo Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, cổ đông lớn của công ty đại chúng khi có thay đổi về số lượng cổ phiếu sở hữu qua các ngưỡng 1% số cổ phiếu có quyền biểu quyết phải công bố thông tin và báo cáo cho công ty đại chúng trong thời hạn 5 ngày làm việc. Nhưng đến thời điểm này, SMBC vẫn chưa công bố thông tin giao dịch nào.

Trước đó, SMBC chính thức trở thành cổ đông chiến lược tại Eximbank vào năm 2007, với tỷ lệ (nắm giữ 15% cổ phần EIB trị giá 225 triệu USD. 

Trong giai đoạn đầu hợp tác, SMBC hỗ trợ Eximbank lập kế hoạch phát triển ngân hàng bán lẻ trung và dài hạn, biệt phái chuyên gia sang Việt Nam để triển khai các dự án mới, phát triển hoạt động kinh doanh thẻ, cho vay. Ngân hàng Nhật Bản cũng tư vấn, lập kế hoạch cho hoạt động quản trị doanh nghiệp và đào tạo nhân sự.

Tuy nhiên, cuộc chiến "vương quyền" xảy ra giữa các nhóm cổ đông của Eximbank hơn một thập kỷ qua khiến những kế hoạch của SMBC chệch hướng. Sau nhiều lần kiến nghị thanh lọc thành viên HĐQT Eximbank, tổ chức ĐHĐCĐ bất thường bất thành, SMBC đã quyết định rút vốn khỏi ngân hàng này.

Cuối năm 2019, thời điểm bắt đầu thương lượng với FE Credit, SMBC đã rút đại diện khỏi Hội đồng quản trị Eximbank. Từ ngày 9/12/2019, ông Yasuhiro Saitoh không còn là đại diện theo uỷ quyền của SMBC tại Eximbank. Trong đại hội cổ đông thường niên 2021 bất thành ngày 27/4/2021, SMBC không cử người tham dự.

Đề nghị chấm dứt liên minh chiến lược của Sumitomo Mitsui Banking vừa được HĐQT Eximbank đồng ý hôm 7/2/2022 dù đã đưa ra từ đầu tháng 1/2022.

Đến ngày 18/3/2022, SMBC đã chính thức có văn bản thông báo về việc chấm dứt thỏa thuận liên minh chiến lược với Eximbank và ông Võ Quang Hiển, đại diện tại Eximbank theo ủy quyền của SBMC cũng thông báo không còn là thành viên HĐQT tại nhà băng này.

Với động thái này, các giao dịch mua/bán cổ phiếu EIB của SMBC không cần đăng ký trước, như đối với trường hợp người có liên quan. Vì trước đó, Ngân hàng Nhà nước ngày 18/10/2022 đã có văn bản "chấp thuận việc bán, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần EIB do SMBC sở hữu ở Eximbank", có giá trị thực hiện trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày ký.

Trước câu chuyện riêng của Eximbank hiện nay, nhất là với thông tin SMBC chuyển nhượng cổ hơn 15% cổ phần tại Ngân hàng vẫn là chất xúc tác lên cổ phiếu EIB trong thời gian gần đây, cho dù thị trường chứng khoán chiều hướng đi xuống và cổ phiếu “vua” luôn đỏ sàn.

Dù chấm dứt liên minh với Eximbank, định chế tài chính SMBC cho biết, vẫn tiếp tục nâng cao hơn nữa chiến lược phát triển tại Việt Nam, không chỉ thông qua các chi nhánh hiện tại của tổ chức này tại Hà Nội, TP.HCM mà còn thông qua việc hợp tác với VPBank SMBC Finance (FE Credit).

Đáng chú ý khi đầu năm 2022, SMBC đã mua 49% vốn của công ty tài chính tiêu dùng hàng đầu Việt Nam FE Credit. Thương vụ có giá trị tương đương 1,26 tỷ USD. Vì thế, trên thị trường còn xuất hiện thông tin khả năng MSBC rút vốn khỏi Eximbank để tham gia vào HĐQT VPBank, với ý định mua lại cổ phần tại Ngân hàng này.

VPBank đã thông qua cổ đông việc nới room ngoại từ 15% lên 17% trong năm rồi và cho biết, sẽ có kế hoạch thu hút thêm vốn ngoại trong thời gian tới nên không loại trừ việc SMBC sẽ tham gia vào VPBank khi mua lại cổ phần tại nhà băng này.

Cổ đông mới sẽ xuất hiện tại đại hội bất thường vào thứ 2 tuần tới?

HĐQT Eximbank (EIB) chốt danh sách cổ đông vào ngày 28/11/2022 để tổ chức đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) bất thường vào ngày 16/1/2023 bầu thêm thành viên HĐQT nhiệm kỳ VII (2020-2025).

HĐQT Eximbank cũng ban hành Nghị quyết thông qua việc đề cử nhân sự dự kiến bầu bổ sung vào HĐQT của Eximbank nhiệm kỳ VII (2020-2025). Đến cuối quý III/2022, HĐQT của ngân hàng gồm 7 thành viên với bà Lương Thị Cẩm Tú làm Chủ tịch HĐQT.

Trước đó, Eximbank cũng đã có thông báo đến cổ đông về ngày đăng ký cuối cùng để thực hiện quyền đề cử là 11/11/2022. Số lượng thành viên dự kiến bầu bổ sung sẽ được nêu và công bố thông tin tại thông báo gửi cổ đông.

Theo kế hoạch đưa ra, ngày 6/12/2022, Eximbank trình hồ sơ cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét chấp thuận danh sách nhân sự dự kiến.

Kế hoạch bầu bổ sung thành viên HĐQT diễn ra sau khi 2 thành viên HĐQT của ngân hàng đã có đơn từ nhiệm thời gian gần đây.

Đồng thời, việc đối tác chiến lược nước ngoài của Eximbank là SMBC được cho vừa "thoái" vốn khỏi Ngân hàng thì nhiều khả năng cổ đông lớn mới sẽ xuất hiện tại kỳ đại hội bất thường diễn ra ngày 16/1/2023. Tuy nhiên, phía HĐQT Eximbank vẫn chưa tiết lộ thông tin này. 

Trong một diễn biến trước đó, ngày 24/10, bà Lê Hồng Anh (Thành viên HĐQT) và ông Đào Phong Trúc Đại (Thành viên HĐQT độc lập) đã có đơn từ nhiệm khỏi HĐQT Eximbank vì lý do cá nhân. 

Bà Lê Hồng Anh và ông Đào Phong Trúc Đại được bầu vào HĐQT nhiệm kỳ 2020-2025 của Eximbank tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên ngày 15/2/2022. Đây là 2 nhân sự đại diện cho nhóm cổ đông Tập đoàn Thành Công. Bà Hồng Anh còn được biết là vợ của ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Tập đoàn Thành Công.

Nhóm cổ đông Tập đoàn Thành Công đã tiến hành thoái vốn khỏi Eximbank theo phương thức giao dịch thỏa thuận. Trong đó, bà Nguyễn Thị Hồng Ngọc, con gái của bà Lê Hồng Anh đã chuyển nhượng toàn bộ hơn 11 triệu cổ phiếu EIB.

Ngoài ra, 3 tổ chức liên quan đến bà Hồng Anh là Công ty cổ phần Tập đoàn Thành Công cũng đã bán hơn 60,5 triệu cổ phiếu EIB (tỷ lệ 4,924%), Hợp tác xã cổ phần Thành Công bán hơn 44,7 triệu cổ phiếu EIB (tỷ lệ 3,637%), Công ty cổ phần Phúc Thịnh bán hơn 12,2 triệu cổ phiếu EIB (tỷ lệ 1,005%).

Lâu nay, thông tin trên thị trường tài chính xuất hiện, Eximbank sẽ có cổ đông mới tham gia là một tập đoàn bất động sản, sau khi đạt thỏa thuận nhận chuyển nhượng cổ phần của một vài cổ đông lớn tại ngân hàng này.

Thế nhưng, đến nay, sau gần 1 năm, chỉ có cổ đông lớn của Eximbank thoái vốn và chưa xuất hiện nhân tố mới. Song Eximbank được dự báo sẽ dần có sự thay đổi cơ cấu cổ đông.

Eximbank được xem là ngân hàng có biến động mạnh về nhân sự cấp “thượng tầng” trong nhiều năm trước, nhưng cuộc chiến “vương quyền” đã chấm dứt.

Kết quả kinh doanh khởi sắc từ hoạt động kinh doanh của Eximbank diễn ra trong bối cảnh ngân hàng có sự thay đổi về mặt nhân sự cấp cao khi bà Lương Thị Cẩm Tú lên nắm giữ ghế “nóng” Chủ tịch HĐQT Ngân hàng kể từ sau cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên 2021 lần 2 vào ngày 15/2/2022 thành công.

Đầu tháng 12/2022, ngân hàng cũng đã công bố nghị quyết về kế hoạch kinh doanh 2023 để trình đại hội đồng cổ đông với lợi nhuận trước thuế dự kiến đạt 5.000 tỷ đồng, tăng 42,9% so với con số dự kiến đạt được trong năm 2022 là 3.500 tỷ đồng.

Tổng tài sản năm 2023 ước đạt 210.000 tỷ đồng, tăng 14% so với năm 2022. Dư nợ cấp tín dụng dự kiến tăng 14%, đạt 146.600 tỷ đồng. Huy động vốn tăng 11,8% lên 165.000 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng kiểm soát dưới 1,6%.

Trên thị trường chứng khoán, giá cổ phiếu EIB chốt phiên ngày 13/1 đạt mức 25.750 đồng/cổ phiếu, giảm nhẹ so với đầu tuần.