Giữ được đàn lợn giữ trận dịch tả lợn châu Phi

Trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội ngày 6/11, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục trả lời chất vấn các đại biểu nêu về công tác phòng chống dịch tả lợn Châu Phi.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn  nhận định: Có thể nói dịch tả lợn Châu Phi là dịch bệnh lịch sử xảy ra đối với ngành chăn nuôi Việt Nam và chăn nuôi thế giới. Chưa bao giờ ngành chăn nuôi phải đối mặt với dịch bệnh gây tác hại lớn như thế.

100 năm nay, thế giới không sản xuất được vắc xin, vì trước biến đổi của khí hậu thì dịch bệnh này lây lan rất nhanh. Thậm chí có tài liệu còn công bố 30% đàn lợn của thế giới bị chết vì dịch tả lợn Châu Phi, từ đó tạo ra một cuộc khủng hoảng về thịt lợn trước nay chưa từng có.

Trước đó, kể từ khi biết tin Trung Quốc bùng phát dịch tả lợn Châu Phi, Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các cơ quan, các địa phương liên quan đã diễn tập ứng phó với dịch này. Nhưng do tính chất phức tạp của loại dịch này nên chỉ trong thời gian ngắn dịch đã lây lan ra toàn quốc.

Đến nay, chúng ta phải tiêu hủy 5,7 triệu con lợn, chiếm hơn 8% tổng đàn lợn của Việt Nam. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai các giải pháp ứng phó, khống chế dịch bệnh, và đến nay, dịch bệnh đang có xu hướng giảm. Nếu tháng 6 là tháng đỉnh điểm, chúng ta phải tiêu hủy 1,2 triệu con lợn, thì đến nay chúng ta chỉ phải tiêu hủy 40.000 con. Tín hiệu vui là nhiều xã đã trải qua 30 ngày mà dịch không quay trở lại.

Có được thành tích trên là cả hệ thống chính trị vào cuộc, thậm chí Thủ tướng Chính phủ còn đến tận ổ dịch để chỉ đạo. Đồng thời, Thủ tướng cũng yêu cầu phải có ngay chính sách hỗ trợ theo giá thành của sản xuất, và yêu cầu chuẩn bị sẵn để xây dựng kịch bản tái đàn khi dịch bệnh lắng xuống.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn giữ được 109.000 con lợn cụ kỵ, đây là hạt nhân để phát triển đàn lợn sau này. Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn  đã đi vào Khoái Châu (Hưng Yên) cách đây 3 tuần, có nhiều hộ chăn nuôi 3.000 - 4.000 con lợn mà đàn chuồng trại vẫn rất sạch bệnh, không bị ảnh hưởng gì. Thậm chí, có nông dân tên Nghĩa còn ứng dụng cả tia cực tím để tiêu độc khử trùng, nên nhiều gia đình không những không thiệt hại mà còn làm giàu từ lợn.  

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng cho biết, Tổ chức thú y thế giới đánh giá Việt Nam rất minh bạch thông tin về dịch tả lợn; trong khi nhiều quốc gia khác giấu giếm, nên không biết được tình hình thực tế dịch bệnh như thế nào.

"Không khủng hoảng thiếu thực phẩm như Trung Quốc"

Trước tình hình dịch tả lợn châu Phi trên toàn quốc thời gian qua, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) lo lắng về nguồn thực phẩm thịt lợn phục vụ dịp Tết nguyên đán sắp tới.

Bộ trưởng Cường cho biết: Phương án bù lại số lượng lợn để không diễn ra tình trạng thiếu thực phẩm cuối năm đã được Bộ đặt ra: Sau khi xảy ra dịch, đầu tháng 3, Bộ đã tổ chức hội nghị trển khai trên toàn quốc, tập trung tăng cường sản xuất các nhóm sản phẩm khác như gia cầm, đại gia súc, thuỷ sản; đảm bảo an toàn dịch bệnh, yêu cầu dứt khoát phải có sản xuất chuỗi và bán ở đâu. 

Nhờ các giải pháp đó, trong 9 tháng gia cầm tăng 12% sản lượng với khoảng 1 triệu tấn với 13 tỷ quả trứng, thủy sản tăng 6,5%, gia súc tăng chậm hơn, ở mức 4%.

"Nếu khả năng dự báo thiếu thực phẩm thì sẽ tập trung bồi dưỡng tăng số lượng nhanh, bằng sự gia tăng đó sẽ cân đối, đảm bảo để không thiếu thực phẩm, không để xảy ra khủng hoảng như Trung Quốc", Bộ trưởng nói.

Đối với thói quen ăn thịt lợn của người Việt, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng phải tuyên truyền thay thế bằng thực phẩm khác chứ không phải một sớm, một chiều thay đổi được.

Bộ trưởng cũng thừa nhận văn hoá và thói quen ăn thịt lợn của người dân, không thể bỗng chốc thay thế bằng thực phẩm khác. Do đó, khi đã giảm đến đáy của dịch bệnh, bộ đã chính thức yêu cầu các tỉnh, doanh nghiệp lớn, bà con chăn nuôi nơi nào có các mô hình quản trị đảm bảo an toàn, thì phải tập trung tăng đàn.

Về vấn đề giá thịt lợn cao, Bộ trưởng cho biết trước đây giá 40-45 nghìn đồng/kg nhưng nay tăng lên 60-65 nghìn đồng/kg. Ông mong người dân thông cảm vì giá thành sản xuất cao hơn và nhấn mạnh quan điểm làm sao để người tiêu dùng và người sản xuất cùng chấp nhận được, và đặc biệt, chú ý cân đối để không tái đàn một cách vô nguyên tắc để rồi phải chịu rủi ro.