Tạo dư địa mới cho dòng vốn công nghệ cao

Định hướng đưa Thái Nguyên trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao trước năm 2030 đang được cụ thể hóa bằng tốc độ triển khai hạ tầng khu công nghiệp (KCN) chưa từng có. 

Khi diện tích đất tại 6 KCN hiện hữu gần như kín chỗ, tỉnh buộc phải mở rộng không gian phát triển, xây dựng các KCN mới đồng bộ hơn, quy mô lớn hơn, hướng tới thu hút dòng vốn công nghệ cao và thân thiện môi trường.

Vị trí liền kề Hà Nội, cửa ngõ kết nối sân bay quốc tế Nội Bài, mạng lưới đường cao tốc đi Bắc Ninh, Phú Thọ và các tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ giúp Thái Nguyên hình thành một cụm liên kết công nghiệp - đô thị - logistics thuận lợi. Bên cạnh lợi thế địa lý, Thái Nguyên còn là trung tâm đào tạo lớn của vùng, cung cấp nguồn nhân lực kỹ thuật cho các ngành chế biến, chế tạo. 

Đến nay, Thái Nguyên đã thành lập 12 KCN; sáu khu đang hoạt động đều ghi nhận tỷ lệ lấp đầy ở mức cao. Với 350 dự án đang triển khai, trong đó 188 dự án FDI với tổng vốn hơn 11 tỷ USD, các KCN của tỉnh đã trở thành hạt nhân tăng trưởng, tạo việc làm cho gần 100.000 lao động và đóng góp từ 25 - 27 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu mỗi năm. Tuy nhiên, dư địa đất sạch cho các dự án mới hầu như không còn, tạo áp lực phải phát triển không gian công nghiệp thế hệ mới.

Ông Nguyễn Thế Hoàn, quyền Trưởng ban Quản lý các KCN tỉnh Thái Nguyên cho biết, tỉnh xác định hạ tầng KCN là điểm quan trọng trong chiến lược thu hút đầu tư giai đoạn 2025- 2030. Tất cả sở, ngành và địa phương được yêu cầu phối hợp theo cơ chế đặc biệt để đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng hạ tầng và sẵn sàng giao đất cho nhà đầu tư thứ cấp.

Trong 5 KCN mới đang triển khai, KCN Sông Công II - giai đoạn 2 là điểm nhấn. Dự án có diện tích hơn 296 ha tại hai phường Bách Quang và Bá Xuyên, tổng vốn đầu tư gần 4.000 tỷ đồng, do Công ty cổ phần Viglacera Thái Nguyên làm chủ đầu tư hạ tầng. 

Chỉ sau hơn 9 tháng kể từ khi được chấp thuận chủ trương đầu tư, tỉnh đã hoàn thành giải phóng 120 ha đất thuộc Khu II, tốc độ được đánh giá là rất nhanh so với các dự án tương tự.

Ông Hoàng Nguyên Ngọc, Phó giám đốc Công ty cổ phần Viglacera Thái Nguyên cho biết, doanh nghiệp đang huy động hàng trăm máy móc, thiết bị để thi công đồng thời các hạng mục đường giao thông, cấp, thoát nước, điện, trạm xử lý nước thải và nhà điều hành. Dự kiến đến cuối tháng 1/2026, Khu II sẽ có mặt bằng sạch để nhà đầu tư thứ cấp triển khai nhà máy.

Cùng lúc đó, Ban Quản lý các KCN và Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh đang đẩy nhanh giải phóng mặt bằng Khu I của dự án, nhằm tạo quỹ đất chuẩn bị cho các dự án quy mô lớn dự kiến vào Thái Nguyên trong năm 2026.

Ưu tiên dự án công nghệ sạch và hạ tầng KCN đồng bộ

Không chỉ thúc đẩy hạ tầng, tỉnh cũng tập trung tiếp cận nhà đầu tư công nghệ cao. Thời gian qua, Ban Quản lý các KCN và Viglacera Thái Nguyên đã giới thiệu và thu hút một số dự án mới như nhà máy sản xuất sàn PVC Huali Việt Nam (60 triệu USD) và khoản đầu tư 400 triệu USD của Tập đoàn POSCO. Đây là những dự án phù hợp định hướng “công nghiệp xanh - công nghệ sạch” mà Thái Nguyên đặt ra cho giai đoạn phát triển mới.

Theo đó, 5 KCN đang được triển khai gồm Sông Công II - giai đoạn 2, Yên Bình 3, Yên Bình 2, Thượng Đình và Phú Bình, với tổng diện tích gần 1.700 ha và tổng vốn đầu tư hạ tầng hơn 25.600 tỷ đồng. 

Để bảo đảm tiến độ, tỉnh đã giao nhiệm vụ cụ thể về giải phóng mặt bằng, tái định cư và hoàn thiện thủ tục pháp lý cho từng cơ quan. Phó chủ tịch UBND tỉnh được phân công trực tiếp phụ trách toàn bộ quá trình triển khai, hằng tuần kiểm tra tiến độ, tháo gỡ các vướng mắc phát sinh. Tinh thần chung là không để chậm bất kỳ khâu nào nhằm rút ngắn thời gian sẵn sàng tiếp nhận nhà đầu tư.

Ban Quản lý các KCN Thái Nguyên cũng cam kết đồng hành với doanh nghiệp hạ tầng và nhà đầu tư thứ cấp để đẩy nhanh thủ tục hành chính. Theo ông Nguyễn Thế Hoàn, nhiều thủ tục sẽ được rút ngắn thời gian xử lý từ 30 - 70% so với quy định. Tỉnh chủ trương cải tiến quy trình theo hướng minh bạch, linh hoạt, giao trách nhiệm rõ ràng cho các đơn vị nhằm bảo đảm tính thông suốt của dự án.

Thái Nguyên xem việc có quỹ đất sạch, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và môi trường pháp lý rõ ràng là yếu tố quyết định để gia tăng sức hút đối với nhà đầu tư công nghệ cao. Đây cũng là điều kiện để tỉnh duy trì tăng trưởng ở mức hai con số trong giai đoạn sau 2026.

Thái Nguyên đang bước vào giai đoạn phát triển hạ tầng công nghiệp quy mô lớn nhất trong nhiều năm qua. Khi các dự án hoàn thiện, tỉnh sẽ có thêm dư địa rộng mở để thu hút dòng vốn sản xuất thông minh, năng lượng sạch và các ngành công nghệ có giá trị gia tăng cao.