HNCC ASEAN 26 là hội nghị cấp cao đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2015 của Malaysia với chủ đề “Người dân của chúng ta, Cộng đồng của chúng ta, Tầm nhìn của chúng ta”. Hội nghị lần này xác định 8 nội dung ưu tiên gồm: Chuẩn bị cho Cộng đồng ASEAN hình thành vào 31/12/2015; Hoàn tất soạn thảo Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015; Tăng cường thể chế ASEAN; Đưa người dân ASEAN xích lại gần nhau hơn; Tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ; Mở rộng thương mại và đầu tư nội khối; Thúc đẩy hòa bình và an ninh khu vực; Tăng cường vai trò toàn cầu của ASEAN.

Tại Hội nghị lần này, lãnh đạo 10 nước ASEAN sẽ tập trung bàn phương hướng và biện pháp tiếp tục thúc đẩy hình thành Cộng đồng ASEAN 2015; xây dựng tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015; cải tiến tổ chức bộ máy về lề lối làm việc; quan hệ đối ngoại của Hiệp hội; vai trò trung tâm của ASEAN; các thách thức đối với ASEAN và hướng xử lý và trao đổi tình hình khu vực và quốc tế.

Về văn kiện, tại HNCC ASEAN 26, ngoài Tuyên bố Chủ tịch Hội nghị theo thông lệ, dự kiến các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ thông qua 3 văn kiện gồm: Tuyên bố Kuala Lumpur về ASEAN lấy người dân làm trung tâm; Tuyên bố Langkawi về Phong trào ôn hòa toàn cầu và Tuyên bố Kuala Lumpur về thể chế hóa sự tự cường của ASEAN, của các cộng đồng và người dân đối với thảm họa và biến đổi khí hậu.

Phát huy vai trò chủ động, tích cực và có trách nhiệm trong ASEAN, Việt Nam tham dự Hội nghị lần này nhằm góp phần thúc đẩy ASEAN liên kết chặt chẽ hơn, hoạt động hiệu quả hơn, củng cố và tăng cường đoàn kết, thống nhất và vai trò quan trọng của ASEAN, nhất là trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực.

Trong thời gian qua, ASEAN tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực cấp khu vực và quốc gia nhằm đảm bảo hình thành Cộng đồng ASEAN đúng thời hạn vào cuối năm 2015; tích cực chuẩn bị cho giai đoạn phát triển sau năm 2015. Cùng với đó, ASEAN cũng tiếp tục ưu tiên đẩy mạnh kết nối khu vực và thu hẹp khoảng cách phát triển thông qua 2 khuôn khổ chính là Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC) và Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI). Hiện ASEAN đã triển khai được 40% Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN và trong khuôn khổ Sáng kiến liên kết đã có 285 dự án được triển khai, tập trung chủ yếu vào các dự án phát triển nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng.

Đồng thời, ASEAN đang nỗ lực thúc đẩy triển khai các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy tổ chức ASEAN nhằm đáp ứng các yêu cầu cao hơn khi ASEAN đi vào Cộng đồng, cũng như giai đoạn phát triển cao hơn sau đó.

Về quan hệ đối ngoại, ASEAN tiếp tục củng cố và làm sâu sắc quan hệ với các đối tác đối thoại. Trong  khuôn khổ ASEAN+1, bên cạnh các đối tác chiến lược đã có, gần đây ASEAN đã nhất trí nâng quan hệ ASEAN-Australia lên quan hệ đối tác chiến lược; hướng tới quan hệ đối tác chiến lược với EU; đang xem xét đề xuất của Hoa Kỳ và New Zealand nâng cấp quan hệ lên tầm đối tác chiến lược. ASEAN tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt trong các tiến trình, khuổn khổ hợp tác khu vực như ASEAN+3, ARF, ADMM+, EAS;…

Ngoài ra, ASEAN tiếp tục duy trì lập trường chung về vấn đề Biển Đông, đề cao sự cần thiết duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông; việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982; thực hiện kiềm chế, không gây phức tạp tình hình, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ DOC và sớm đạt được COC.