Thêm 3 trẻ đuối nước nguy kịch

Ngày 1/7, trẻ nam (8 tuổi, Bắc Giang) đi chơi với 2 trẻ (9 tuổi và 12 tuổi) và bị ngã xuống ao thả cá. Một lúc sau trẻ mới được vớt lên, người cấp cứu không rõ trẻ có ngừng thở ngừng tim không, chỉ biết trẻ tím tái, anh và mọi người lập tức vác chạy, thời gian mất khoảng 10 phút.

Sau đó, trẻ được chuyển đến bệnh viện huyện trong tình trạng hôn mê, tím tái, thở ngáp, được đặt nội khí quản chuyển đến bệnh viện đa khoa tỉnh rồi chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương trẻ hôn mê, suy hô hấp, suy tuần hoàn. Trẻ được các bác sĩ Khoa Điều trị tích cực Nội khoa điều trị thở máy, ổn định huyết động, kháng sinh, sử dụng biện pháp hạ thân nhiệt chủ động để bảo vệ não.

Sau 5 ngày điều trị trẻ tỉnh hơn, tự thở, hô hấp và huyết động ổn định. Tuy nhiên trẻ vẫn cần được điều trị và theo dõi lâu dài về những di chứng thần kinh do thời gian thiếu ô-xy não kéo dài sau đuối nước vì không được xử lý sơ cấp cứu ban đầu đúng cách.

Đau lòng hơn là trường hợp trẻ nam 5 tuổi, Hải Dương, tai nạn đuối nước tại bể bơi resort khi gia đình đi du lịch do một chút sơ ý để trẻ ở ngoài tầm mắt của người lớn.

Khi được vớt lên, tuy trẻ đã trong tình trạng tím tái, không thở, nhưng thay bằng được thổi ngạt và ép tim ngay, trẻ lại vẫn được vác dốc ngược chạy quanh trong vài phút rồi trẻ mới được sơ cấp cứu.

Thời gian trẻ có tim trở lại từ lúc được cấp cứu đến khi vào cơ sở y tế ban đầu khoảng 30 phút, sau đó trẻ được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Khi vào đến Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, trẻ trong tình trạng nguy kịch, hôn mê sâu, đồng tử giãn.

Rất tiếc, trẻ đã tử vong sau một ngày vào viện dù đã được áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực. Nguyên nhân tử vong là do tình trạng tổn thương não không hồi phục, suy đa cơ quan do tình trạng thiếu ô-xy kéo dài.

Theo các bác sĩ, thời gian chịu đựng thiếu ô-xy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh.

Vì thế, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay vì đây là thời điểm vàng để cứu sống trẻ.

Theo TS.BS. Phan Hữu Phúc, Viện trưởng Viện Đào tạo và Nghiên cứu Sức khoẻ Trẻ em, Bệnh viện Nhi Trung ương; Tổng thư ký Hội Nhi Khoa Việt Nam: Sơ cấp cứu ban đầu cho trẻ đuối nước rất quan trọng vì nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu oxy. 

Thời gian chịu đựng thiếu oxy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh. 

Do đó, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay vì đây là thời điểm vàng để cứu sống trẻ. 

Với trường hợp của bé C.T, thời gian trẻ bị ngừng tim kéo dài, không được hồi sức tim phổi ngay do sơ cứu sai cách bằng cách dốc ngược chạy. Song, may mắn là nơi trẻ gặp nạn gần kề cơ sở y tế. 

Bên cạnh việc hồi sức tích cực cho trẻ tại Bệnh viện Nhi Trung ương, một phần rất lớn quyết định thành công của ca bệnh này đó chính là trẻ đã được cấp cứu ngừng tuần hoàn hiệu quả ở tuyến trước.

TS.BS Phan Hữu Phúc cho biết, để hồi sức thành công được các trường hợp ngừng tim do đuối nước cần áp dụng phối hợp rất nhiều các biện pháp hồi sức tích cực. 

Ngoài các biện pháp hồi sức thường quy, tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã áp dụng liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động theo đích, nghĩa là dùng các thiết bị đưa thân nhiệt cơ thể trẻ giảm xuống 33-34 độ C trong một vài ngày để bảo vệ não, tránh não tổn thương nặng hơn, giúp hồi phục trở lại. 

Tuy nhiên chỉ định và hiệu quả của liệu pháp hạ thân nhiệt phụ thuộc vào thời gian trẻ ngừng tim và trẻ có được hồi sức tim phổi kịp thời và đúng cách hay không.

"Trường hợp trẻ ngừng tim kéo dài nhưng trong suốt khoảng thời gian đó trẻ được hồi sức tim phổi tốt thì kết quả điều trị sẽ tốt hơn. Ngược lại, nếu trẻ chỉ ngừng tim 5-7 phút thôi nhưng lại không được xử lý cấp cứu ban đầu đúng cách thì kết quả điều trị sẽ không khả quan bằng”, bác sĩ Phúc nhấn mạnh.

Cứu sống bé sinh non bị thoát vị hoành

Bé gái chào đời với tình trạng toàn bộ ruột và một phần gan chui lên lồng ngực, dẫn đến suy hô hấp đã được các bác sĩ cứu sống ngoạn mục. 

Bé Thanh An (7 ngày tuổi, TP.HCM được phát hiện dị tật thoát vị hoành ở tuần thứ 21 của thai kỳ. Khi đó, một phần gan, túi mật, ruột non và ruột già của bé chui lên lồng ngực bên phải, khiến phổi bị phải thiểu sản nghiêm trọng.

Sau khi nghe bác sĩ giải thích cặn kẽ các nguy cơ của bệnh lý, mẹ bé được chọc ối để tìm các bất thường di truyền có thể đi kèm, đồng thời siêu âm tim thai chuyên khoa, chụp cộng hưởng từ để góp phần tiên lượng tốt hơn cho bé.

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa I Trần Lâm Khoa, bác sĩ chuyên phụ trách thai kỳ nguy cơ cao Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, cho biết, ở tuần thai thứ 38, thai nhi bị tràn dịch màng ngoài tim, đa ối. Bác sĩ Lâm Khoa và gia đình thống nhất cho bé sinh mổ. Bé chào đời nặng 3,2 kg.

Ngay sau sinh, bé An rơi vào suy hô hấp do cao áp phổi (tăng áp lực trong tuần hoàn phổi), được đặt nội khí quản và phụ thuộc vào máy thở 24/24.

Lúc này, nếu phẫu thuật ngay cho bé thì tỷ lệ tử vong rất cao do tình trạng hô hấp chưa ổn định. Ngược lại, nếu để quá lâu, cơ hội sống sẽ mong manh do cao áp phổi kéo dài, nhiễm trùng cơ hội sau đó.

Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Hữu Thiều Chương, Phó Giám đốc Trung tâm Sơ sinh Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chia sẻ, giải pháp duy nhất để cứu sống bé là chăm sóc tích cực tại phòng NICU bằng máy thở, thuốc vận mạch, thuốc giãn mạch phổi, dinh dưỡng tĩnh mạch… nhằm ổn định huyết động càng sớm càng tốt, tạo tiền đề cho ca mổ diễn ra an toàn.

Khi bé An được 4 ngày tuổi, ca phẫu thuật thoát vị hoành được tiến hành. Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Đỗ Trọng, chuyên khoa Ngoại Tim mạch-Ngoại Nhi cùng ê-kíp đưa các cơ quan bị lạc chỗ về đúng vị trí rồi khâu phục hồi cơ hoành. Sau 1 giờ, ca mổ kết thúc.

Ba ngày sau, bé An cai máy thở, tập bú sữa và có thể đi ngoài, áp lực động mạch phổi được kiểm soát tốt.

Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Hữu Thiều Chương cho hay, yếu tố quan trọng nhất góp phần cứu sống bé An là bé được phát hiện dị tật thoát vị hoành ngay từ trong bụng mẹ, giúp bác sĩ có kế hoạch theo dõi thai phụ và chăm sóc em bé sau sinh kịp thời.

Thời gian "vàng" thực hiện phẫu thuật thoát vị hoành là 3-5 ngày sau khi trẻ chào đời, với điều kiện tình trạng tăng áp phổi được kiểm soát tốt. Những trường hợp suy hô hấp nặng do thiểu sản phổi và tăng áp phổi có thể phải sử dụng ECMO (hỗ trợ tim phổi nhân tạo) để duy trì huyết động ổn định.

Phát hiện thai nhi bị dị tật thoát vị hoành bẩm sinh giúp bác sĩ có kế hoạch theo dõi thai phụ và chăm sóc bé sau sinh kịp thời. Hiện, không có cách phòng ngừa tình trạng này vì chưa rõ nguyên nhân. Do đó, mẹ bầu cần tuân thủ lịch khám để tầm soát thai nhi và chẩn đoán bệnh để điều trị phù hợp.

Cơ hoành là một hàng rào cơ hình vòm nằm giữa khoang ngực và khoang bụng; ngăn cách tim, phổi với các cơ quan trong ổ bụng (dạ dày, ruột, lá lách, gan). Tỷ lệ thoát vị hoành bẩm sinh ở trẻ khoảng 3/10.000 trường hợp. Trong đó, thoát vị hoành phải khoảng 20% trường hợp; khiến gan, ruột di chuyển lên ngực thông qua một lỗ hổng (khe hở) ở cơ hoành và chèn ép phổi phải.

Nhiều trường hợp trẻ không được tầm soát tiền sản hoặc chẩn đoán bệnh muộn khiến điều trị khó khăn, thậm chí để lại biến chứng ảnh hưởng sức khỏe.

5 người đàn ông ngộ độc sau khi ăn bọ xít

5 người đàn ông ở Hòa Bình đã bắt bọ xít để rang ăn. 3 giờ sau ăn, cả 5 người đều có biểu hiện nôn, đi ngoài, đau mỏi khắp người, được chuyển tới Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình cấp cứu, trong đó có 2 trường hợp nặng, tiếp tục được chuyển đến Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai).

Theo tin từ Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), cả hai bệnh nhân (38 tuổi và 39 tuổi) đều được xác định ngộ độc do ăn bọ xít và có biểu hiện liệt cơ hô hấp, tiêu cơ vân, tổn thương cơ nặng. Trước đó, ở bệnh viện tuyến tỉnh, bệnh nhân 38 tuổi có biểu hiện khó thở, phải đặt ống nội khí quản vì suy hô hấp.

Cả hai bệnh nhân đã được điều trị truyền thuốc thải độc, thở máy và may mắn hồi phục, ra viện sau 1 tuần điều trị.

Anh N.T.T (38 tuổi, Hòa Bình) chia sẻ: “Hôm đó, chúng tôi bắt 1 túi bọ xít, ước chừng 7 lạng. Do bọ xít nhỏ nên không thể tính được mình đã ăn bao nhiêu con…”.

Theo cách gọi của anh T, đây là loại bọ xít vải, do thường xuất hiện nhiều trong mùa vải. Hiện, các bệnh nhân cũng đã bắt bọ xít này để gửi lên Viện sinh thái nhằm xác định chính xác tên khoa học của loại côn trùng gây độc.

TS .Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, đây không phải là lần đầu tiên đơn vị này ghi nhận ngộ độc do ăn bọ xít. 

Trước đó, năm 2021, cũng tại huyện Lục Thủy (Hòa Bình), anh B.T.K đã bắt nửa cân bọ xít cho gia đình cùng ăn. Kết quả, cả 6 người ăn đều ngộ độc với biểu hiện đau bụng, buồn nôn, đau mỏi người. 

Riêng anh K diễn biến nặng nhất, được chuyển tới Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) trong tình trạng hôn mê, kích thích, toan chuyển hóa với chẩn đoán suy đa tạng do ngộ độc bọ xít. 

Xét nghiệm máu cho thấy, trong máu bị nhiễm axit nặng, tổn thương cơ, liệt cơ và suy đa tạng. Bệnh nhân đã được điều trị tích cực, thở máy, lọc máu liên tục, kháng sinh liều cao, thuốc vận mạch….

TS. Nguyễn Trung Nguyên chia sẻ, thông tin về độc tố tự nhiên của loại bọ xít này còn rất nghèo nàn. Các loại côn trùng rất dễ gây nhầm lẫn với nhau, trong đó nhiều loại có độc tố nên khi ngộ độc, các bác sĩ cũng gặp khó khăn trong chẩn đoán và cứu chữa. Do đó, người dân không nên sử dụng các sinh vật, côn trùng lạ để bảo vệ sức khỏe.