Đây là ý kiến ghi nhận từ nhiều chuyên gia cũng như nhiều nhà đầu tư lâu năm trên thị trường về phiên giao dịch Vnindex bay gần 26 điểm, vốn hoá trên sàn Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh (HOSE) bốc hơi gần 103.000 tỷ đồng. 

Phản ứng của nhà đầu tư là “cái gì vậy”, “vì sao cổ phiếu giảm la liệt thế”, “toang rồi, thị trường thủng 1.400 hay không?”….điều này cũng cho thấy, phần đông các nhà đầu tư đang không lý giải được diễn biến phiên giảm sâu ngày hôm nay. Trong khi các tuần trước đó, còn có các thông tin được nhìn nhận như là cơ sở cho diễn biến thị trường, còn hôm nay, gần như không có thông tin gì xấu hơn. 

Trên thực tế, VN-Index đang trải qua những ngày giao dịch với tâm lý bất ổn tăng cao từ nhà đầu tư. Mở cửa phiên hôm nay (18/4) trong sắc đỏ và rất nhanh chóng sau đó, VN-Index lao dốc trước áp lực bán dồn dập từ thị trường, hàng loạt cổ phiếu rơi sâu và giảm sàn, đánh dấu ngày giao dịch đầu tuần mang màu sắc tiêu cực. 

Thanh khoản khớp lệnh được cải thiện đáng kể so với phiên trước với giá trị giao dịch đạt 27.773 tỷ đồng trên hai sàn tương ứng với khối lượng giao dịch là 907 triệu cổ phiếu. Sau 6 phiên liên tiếp thấp hơn trung bình thanh khoản phiên hôm nay đã vượt qua được mức trung bình 20 phiên liên tiếp.

Phiên giảm điểm mạnh ghi nhận 373 mã giảm điểm trên sàn HOSE, trong đó có đến 87 mã giảm sàn và rơi nhiều vào nhóm Xây dựng và Bất động sản. Ở chiều ngược lại, 3 nhóm ngược dòng thị trường hôm nay tiếp tục gọi tên Thủy sản, Bán lẻ và Cao su với mức tăng rất ấn tượng, phổ biến từ 4%–6%.

Trên thị trường phái sinh, các hợp đồng tương lai đều cao hơn chỉ số cơ sở VN30 từ 4 đến 11 điểm cho thấy các nhà giao dịch đang kỳ vọng thị trường sớm hồi phục trở lại.

Nguyên nhân từ đâu, và phiên giao dịch ngày mai sẽ như thế nào?

Giám đốc CTCK (nhân vật từ chối tiết lộ tên) cho rằng, vẫn là ván bài của các nhà đầu tư lớn (big boy) khi thị trường đang có lực cầu yếu, lại có nhiều thông tin nhiễu loạn, nên việc bán xuống càng khiến nhà đầu tư hoang mang và “mất hàng”. Bên cạnh đó, có các room chat mà admin là những lãnh đạo của CTCK, hội tụ nhiều anh em môi giới, họ chia sẻ những góc nhìn không tươi sáng cho thị trường, nhiều môi giới không vững sẽ bị hoang mang theo. Họ hoang mang, sẽ tư vấn khách một cách thận trọng hơn. Chính bởi vậy, tâm lý nhà đầu tư tiếp tục bị chi phối và bi quan hơn. Nhưng nhà đầu tư cần tỉnh táo, hiện nay không có thêm thông tin nào tiêu cực hơn mà chỉ chờ bức tranh tăng trưởng quý 1 ở nhiều DN, nên nhà đầu tư không nhất thiết phản ứng theo thị trường. 

Ghi nhận của người viết cho thấy, còn một yếu tố khác tác động phiên hôm nay, đó là hiện tượng call margin khi nhiều nhóm cổ phiếu đã có xu thế giảm sâu như Bất động sản, chứng khoán, Ngân hàng... Tâm tiêu cực trong phiên hôm nay khiến cho áp lực bán gia tăng mạnh và lực cầu bắt đáy vẫn còn khá hạn chế, lực cầu bắt đáy chỉ thực sự xuất hiện khi VN-Index lùi về quanh hỗ trợ dài hạn 1.425 điểm (MA200).

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích CTCK Yuanta cho biết, một vài CTCK call margin, và hạ tỷ lệ margin ở nhóm cổ phiếu bất động sản, trước đây có thể nhiều mã được cấp tỷ lệ 50%, nay về 2)-30-40%. Dòng cổ phiếu bất động sản, đa phần tăng mạnh không có cơ sở rõ ràng giai đoạn tháng 11 và 12 năm 2021, nên khi có các yếu tố ảnh hưởng dòng tiền, chẳng hạn hiệu ứng call hay force sell, giảm tỷ lệ là tác động mạnh ngay. Nhưng, đa phần là các nhà đầu tư cá nhân bị ảnh hưởng, còn các nhà đầu tư lớn, tổ chức không ảnh hưởng nhièu vì họ vay lúc giá vốn rất thấp từ hồi 2020, trong khi tháng 11-12 năm 2021 mặt bằng giá cổ phiếu bất động sản cao và nhỏ lẻ tham gia rất nhiều. 

Còn một yếu tố có thể chú ý khác, theo ông Minh đó là tuần này là tuần đáo hạn phái sinh. Từ đầu năm đến nay, không rõ chiến lược phái sinh của các nhà đầu tư có thay đổi không, nhưng có sự lặp lại là tuần đáo hạn thì phiên thứ 2 giảm mạnh, các phiên sau hồi phục và ổn định lại. Trong khi các năm trước, ngay ngày đáo hạn sẽ có biến động mạnh.

Còn bản chất, trong phiên giao dịch hôm nay, ông Minh cho rằng không có thông tin nào đủ mạnh để khiến thị trường giảm sâu. 

Vùng 1.420-1.430 điểm là hỗ trợ cứng, trong tháng 1-3 có về vùng này và đi lên. Theo ông Minh, năm nay không có kịch bản quá xấu trên thị trường chứng khoán, trừ các sự kiện bất ngờ như chiến tranh, xung đột. 

Có một lưu ý, năm nay sẽ có phân hoá, hiện đang có có đặc điểm của năm 2019 là FED tăng lãi suất, nhiều yếu tố ngắn hạn tác động như chiến tranh (2018 triều tiên), lâu lâu có thông tin bắt bớ…nên thị trường  đâu đó có thể ra kịch bản như 2019, biên độ lớn có thể sideway 10%, nhưng nhóm mạnh vẫn đang tăng.

Nhóm mạnh ở đây là hoá chất, bán lẻ, tiêu dùng cá nhân (thuỷ sản, dệt may), công nghệ, chứng khoán, trong đó dòng chứng kháon theo thị trường nhưng cơ bản dòng này vẫn sẽ là nhóm sẽ vượt trội so với thị trường chung, với câu chuyện phát hành nhiều khả  - CTCK tăng phát hành phục vụ nhiều cho margin, công ty nào có thị phần môi giới cá nhân nhiều sẽ hưởng lợi. 

Câu chuyện năm nay là tăng trưởng trên nền thấp của năm 2021, nhìn giá trị, hay định giá PE thì rất cao, nhưng nhìn tăng trưởng thì lại còn dư địa, và bối cảnh thị trường dòng tiền đang không biết đi đâu, nên trú ẩn vào dòng tăng trưởng là hiển nhiên, ông Minh nói. 

Dự báo các phiên sau, ông Minh kì vọng nếu giữ được sắc xanh nhóm vốn hoá vừa và nhỏ thì có thể hồi phục mạnh và kéo dài, đơn giản vì nhóm này giảm sâu, và call margin đồng loạt thì thị trường thường là ở đáy, nên nhóm nào giảm sâu thì hồi lại mạnh và theo mức chiết khấu về đủ mức hấp dẫn sẽ kích thích dòng tiền bắt đáy tham gia. 

"Dòng tiền bắt đáy vẫn luôn chực chờ khi mà VN-Index trở nên hấp dẫn hơn, nên mọi người cứ bình tĩnh xử lý, tránh hoảng loạn" được nhiều chuyên gia khuyến nghị. 

Các chuyên gia của SHS cho rằng, thị trường đã có 3 phiên giảm điểm liên tiếp, khá giống với giai đoạn 7/4, 8/4, 12/4 trước đó. Tuy nhiên, với việc VN- Index đã lui về vùng hỗ trợ mạnh trong khoảng 1.425-1.450 điểm (đáy tháng 1/2022) và chỉ số này hiện cũng đang kết phiên trên vùng hỗ trợ dài hạn trong khoảng 1.420-1.425 điểm (MA200) thì có thể kỳ vọng vào một sự hồi phục trong phiên giao dịch tiếp theo 19/4 nếu như lực cầu bắt đáy là tốt.

Với trạng thái tâm lý thị trường như hiện tại, theo thống kê của SHS thị trường rất có thể sẽ sớm hình thành đáy ngắn hạn và hồi phục, do đó SHS cho rằng nhà đầu tư không nên tiếp tục bán ra trong trạng thái tâm lý yếu ở các phiên tới bởi thị trường có thể đảo chiều hồi phục ngắn hạn. 

Nhà đầu tư nếu đã mua vào trong phiên hôm nay trong vùng 1.425-1.450 điểm có thể tiếp tục nắm giữ danh mục và có thể gia tăng tỷ trọng nếu thị trường tiếp tục chiết khấu về các ngưỡng hỗ trợ thấp hơn mà gần nhất là vùng 1.400.1425 điểm (đáy tháng 12/2021).