Bộ GTVT vừa có Tờ trình số 4956/TTr – CP trình Thủ tướng Chính phủ quyết định phân loại cảng biển và công bố danh mục cảng biển Việt Nam.

Theo đó, 34 cảng biển được phân loại thành cảng biển loại đặc biệt (2 cảng biển là Hải Phòng và Bà Rịa – Vũng Tàu); cảng biển loại I: 11 cảng biển; cảng biển loại II: 7 cảng biển; cảng biển loại III: 14 cảng biển.

Theo Bộ GTVT, vào ngày 19/11/2013, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 70/2013/QĐ-TTg về việc công bố Danh mục phân loại cảng biển Việt Nam.

Nội dung của Quyết định số 70 quy định về tiêu chí và nội dung phân loại cảng biển Việt Nam; danh mục phân loại cảng biển loại IA, loại I, loại II, loại III (cảng biển dầu khí ngoài khơi) và bảng tiêu chí đánh giá, phân loại cảng biển, bến cảng. Sau nhiều năm được triển khai thực hiện, Quyết định số 70/2013/QĐ-TTg đã đạt được nhiều hiệu quả trong công tác quản lý, quy hoạch cảng biển, bến cảng Việt Nam.

Ngày 25/11/2015, Quốc hội thông qua Bộ luật Hàng hải Việt Nam năm 2015, trong đó các quy định về phân loại cảng biển đã thay đổi: cảng biển được phân loại thành loại đặc biệt, loại I, loại II, loại III (không bao gồm cảng biển dầu khí ngoài khơi). Tại khoản 2 Điều 85 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 đã bổ sung thêm quy định “Chính phủ quy định chi tiết tiêu chí phân loại cảng biển”.

Ngày 28/7/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 76/2021/NĐ-CP quy định tiêu chí phân loại cảng biển có hiệu lực từ ngày 10/9/2021 (bãi bỏ Quyết định số 70/QĐ-TTg ngày 29/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ), theo đó đã sửa đổi bổ sung các quy định về tiêu chí và nội dung phân loại cảng biển. Do vậy, việc đánh giá phân loại và công bố danh mục cảng biển Việt Nam là cần thiết và phù hợp với quy định pháp luật.

Trên cơ sở Hồ sơ danh mục cảng biển, đánh giá, phân loại cảng biển do Cục Hàng hải Việt Nam trình, ngày 18/2/2022, Bộ GTVT có văn bản số 1501/BGTVT-KCHT gửi các Bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố liên quan lấy ý kiến đối với Hồ sơ danh mục cảng biển, đánh giá, phân loại cảng biển.

Hiện nay, Bộ GTVT nhận được 32 văn bản tham gia ý kiến của các cơ quan, trong đó: 21/32 ý kiến thống nhất, 10/32 ý kiến đề nghị chỉnh sửa, bổ sung. Trên cơ sở ý kiến tham gia của các cơ quan, Bộ GTVT đã tổ chức tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện các nội dung liên quan tại Hồ sơ danh mục cảng biển, đánh giá, phân loại cảng biển.

Được biết, trong quá trình đánh giá, phân loại cảng biển, Bộ GTVT căn cứ các số liệu về phạm vi ảnh hưởng của cảng biển được lấy theo các quy hoạch chi tiết các nhóm cảng biển được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; số liệu về hàng hóa thông qua cảng biển là số liệu hàng hóa thống kê trung bình 3 năm gần nhất của Cục Hàng hải Việt Nam; số liệu về cỡ trọng tải tàu tiếp nhận tại cảng biển thống kể từ các Quyết định công bố mở bến cảng, cầu cảng của Cục Hàng hải Việt Nam trong năm gần nhất.

Theo Nghị định số 76/2021/NĐ-CP, tiêu chí để đánh giá, phân loại các cảng biển tại Việt Nam gồm tiêu chí về phạm vi ảnh hưởng của cảng biển và tiêu chí về quy mô của cảng biển.

Tiêu chí về phạm vi ảnh hưởng của cảng biển được đánh giá trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, qua các chỉ tiêu sau: Cảng biển phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, hoặc liên vùng và có chức năng trung chuyển quốc tế, hoặc cảng cửa ngõ quốc tế; cảng biển phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội của cả nước hoặc liên vùng; cảng biển phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội của vùng; cảng biển phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tiêu chí về quy mô của cảng biển được đánh giá trên cơ sở sản lượng hàng hóa thông qua và cỡ trọng tải tàu được tiếp nhận tại cảng biển, thông qua các chỉ tiêu sau: Sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển; cỡ trọng tải tàu tiếp nhận tại cảng biển.

Nghị định 76 còn quy định việc đánh giá, phân loại cảng biển theo phương thức chấm điểm. Thang điểm đánh giá là 100 điểm. Thang điểm đánh giá được xác định cụ thể đối với từng tiêu chí. Dựa vào số điểm, cảng biển được đánh giá và phân thành 4 loại, đó là cảng biển đặc biệt: Có tổng số điểm chấm đạt trên 90 điểm; cảng biển loại I: Có tổng số điểm chấm đạt trên 70 điểm đến 90 điểm; cảng biển loại II: Có tổng số điểm chấm đạt từ 50 điểm đến 70 điểm; cảng biển loại III: Có tổng số điểm chấm dưới 50 điểm.