Từ ngày 25 - 28/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Hội Khoa học Kinh tế tổ chức Hội nghị quốc tế “Đánh giá công nghệ y tế tại Việt Nam năm 2019” với chủ đề “Ứng dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng chính sách thuốc bảo hiểm y tế - Chia sẻ kinh nghiệm và bài học quốc tế”.

Phát biểu khai mạc hội nghị, PGS.TS Nguyễn Trường Sơn - Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, ở nhiều quốc gia trên thế giới, đánh giá công nghệ y tế nói chung và đánh giá kinh tế dược nói riêng đã và đang được coi là công cụ quan trọng đối với quá trình thiết lập ưu tiên và hoạch định chính sách y tế, đặc biệt trong việc xây dựng các gói quyền lợi bảo hiểm y tế đối với thuốc.

“Chiến lược quốc gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2030 đã nêu rõ nhiệm vụ quan trong của hệ thống y tế là “Xây dựng các tiêu chuẩn và triển khai công tác đánh giá công nghệ y tế để xác định các can thiệp y tế có hiệu lực, hiệu quả, chi phí thấp, bảo đảm chất lượng dịch vụ y tế”.

"Trong thời gian tới, việc sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng chính sách thuốc bảo hiểm y tế sẽ không còn mang tính khuyến khích mà chắc chắn sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc, nhất là đối với các thuốc đề xuất bổ sung mới vào danh mục", Thứ trưởng Sơn nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, trong bối cảnh nguồn lực dành cho y tế ngày càng trở nên khan hiếm, quỹ bảo hiểm y tế phải bao phủ ngày càng nhiều dịch vụ y tế thì đánh giá công nghệ y tế, đặc biệt là đánh giá kinh tế dược cần được đẩy mạnh và ứng dụng trong quá trình hoạch định chính sách y tế, xây dựng kế hoạch, quản lý và thực hành lâm sàng.

Trong quá trình xây dựng danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Thông tư số 30/2018/TT-BYT, Bộ Y tế yêu cầu bắt buộc các đơn vị phải cung cấp báo cáo đánh giá tác động ngân sách và khuyến khích cung cấp bằng chứng chứng minh về chi phí - hiệu quả của thuốc đối với các thuốc đề xuất bổ sung mới vào danh mục, đề xuất mở rộng tỷ lệ, điều kiện thanh toán, mở rộng hạng bệnh viện được sử dụng. Nhờ đó, đã lựa chọn được thuốc an toàn, hiệu quả đáp ứng nhu cầu điều trị, bảo đảm quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế và phù hợp với khả năng chi trả của quỹ bảo hiểm y tế.

Tại hội nghị, các chuyên gia trong nước và quốc tế đã chia sẻ những kết quả về việc ứng dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế, đặc biệt ứng dụng đánh giá kinh tế dược trong xây dựng danh mục thuốc bảo hiểm y tế; đồng thời thảo luận về định hướng xây dựng chính sách thuốc bảo hiểm y tế tại Việt Nam thời gian tới.

Để thực hiện nhiệm vụ này, thời gian qua Bộ Y tế đã thực hiện một số các hoạt động tập trung vào một số nội dung như: Xây dựng và ban hành tiêu chí yêu cầu về bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng Danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế; Xây dựng hướng dẫn về đánh giá công nghệ y tế; hướng dẫn chuẩn bị báo cáo phân tích kinh tế dược, hướng dẫn đánh giá báo cáo phân tích kinh tế dược; triển khai xây dựng Mạng lưới đánh giá kinh tế Dược nhằm kết nối giữa Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Sở Y tế, cơ sở khám chữa bệnh với chuyên gia kinh tế y tế đến từ các Viện, Trường, Hội, Trung tâm nghiên cứu, các công ty dược phẩm.

Hiện nay nhu cầu bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng chính sách y tế gia tăng. Đây là lĩnh vực mới, phức tạp và khó. Trong khi đó, năng lực thực hiện đánh giá công nghệ y tế ở Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Theo số liệu thống kê, thuốc chiếm tỷ lệ cao trong tổng chi bảo hiểm y tế, theo đó, năm 2010 chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế khoảng 18.681 nghìn tỷ đồng thì trong đó chi phí thuốc bảo hiểm y tế chiếm 61,60%; đến năm 2016 chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tăng lên 76,34 nghìn tỷ đồng thì chi phí thuốc bảo hiểm y tế chiếm 41% và năm 2017 chi phí khám chữa bênh bảo hiểm y tế là 97,1 nghìn tỷ đồng thì chi phí thuốc bảo hiểm y tế chiếm 34%...

Chính vì vậy, việc Ban hành Danh mục thuốc bảo hiểm y tế là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu để vận hành tốt, có hiệu quả hệ thống bảo hiểm y tế.

Ở nhiều quốc gia, trung bình có khoảng 600 thuốc (API: hoạt chất) trong số hàng chục ngàn thuốc có trên thị trường, được đưa vào Danh mục Thuốc bảo hiểm y tế. Đánh giá công nghệ y tế chính là công cụ để quyết định trong việc xây dựng Danh mục thuốc bảo hiểm y tế và phương thức, tỷ lệ chi trả cho thuốc.