7 dự án thủy điện nhỏ

Tại Kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Gia Lai khóa XII, nhiệm kỳ 2021-2026, ông Trần Cang, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Gia Lai đã trình bày tờ trình về Nghị quyết quyết định áp dụng và bổ sung danh mục các khu đất thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Theo đó, tờ trình đề cập đến danh mục 11 khu đất, có đến 7 dự án thủy điện quy mô nhỏ dự kiến tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trong năm 2025 - 2026 với tiến độ tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trong vòng 12 tháng kể từ ngày có quyết định chủ trương đầu tư.

7 dự án này đều nằm trên địa bàn các xã thuộc khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai. Bao gồm, Dự án Nhà máy thủy điện Ia Grai Thượng tại xã Ia Grai, có diện tích khoảng 20,26 ha; công suất 12 MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Lơ Pang tại 2 xã Mang Yang và Lơ Pang có diện tích khoảng 38,42 ha; công suất 6,5 MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Đăk Pô Kei tại xã Ia Khươl (tỉnh Gia Lai) và xã Kon Braih, tỉnh Quảng Ngãi với diện tích khoảng 31,035 ha (trong đó, xã Ia Khươl, là 10,255 ha và xã Kon Braih là 20,78 ha); công suất 6MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Ia Hiao tại 2 xã Ia Hiao và Ia Rbol, có diện tích khoảng 70,57 ha; công suất 12 MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Đăk Ayuonh tại 2 xã Mang Yang và Lơ Pang có diện tích khoảng 82,96 ha; công suất 12 MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Krông Ja Taun tại 2 xã Lơ Pang và Kon Chiêng có diện tích khoảng 10,54 ha; công suất 5,5 MW.

Dự án Nhà máy thủy điện Ayun 2 tại 2 xã Lơ Pang và Kdang có diện tích khoảng 28,1 ha; công suất 16,8 MW.

Đưa ra khỏi danh mục để rà soát lại

Giải trình trước các ý kiến phân vân của đại biểu, ông Dương Minh Đức, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Gia Lai khẳng định, 7 dự án thủy điện này đều có trong Quy hoạch điện VII, sau đó được nối tiếp sang Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng phê duyệt.

“7 dự án này đã có trong Quy hoạch phát triển năng lượng quốc gia cũng như Quy hoạch của tỉnh, được Ban Thường vụ Tỉnh ủy thông qua về danh mục các khu đất thu hồi đất để thực hiện dự án để trình HĐND tỉnh tại kỳ họp này để triển khai quy hoạch phát triển năng lượng theo quy hoạch của Chính phủ và đảm bảo tiến độ”, ông Đức lý giải.

Theo ông Đức, đây là loại hình cổ điển nên ổn định, huy động nhanh được công suất để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện cũng như an ninh năng lượng quốc gia và phát thải CO2 rất thấp.

Bổ sung về việc rà soát các dự án này, ông Phạm Tấn Thành, Trưởng Ban Kinh tế Ngân sách HĐND tỉnh Gia Lai cho hay, ban đã yêu cầu Sở Tài chính lấy ý kiến của Sở Công thương liên quan đến vấn đề soát xét lại các dự án thủy điện dưới 10 MW theo ý kiến chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai trước đây.

Qua báo cáo, Sở Công thương khẳng định các dự án này có trong Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng và Bộ Công thương phê duyệt.

“Qua rà soát, chúng tôi cũng nhận thấy cơ quan trình và cũng đã bổ sung đầy đủ các nội dung này, phù hợp với quy hoạch vùng Tây Nguyên. Vấn đề này đã báo cáo cụ thể và kèm theo hồ sơ”, ông Thành đề cập.

Liên quan đến vấn đề tác động đến môi trường, ông Trương Văn Đạt, Phó chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai thông tin, HĐND tỉnh đã nghiên cứu kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai trước sắp xếp giao cho Ban cán sự Đảng UBND tỉnh làm việc với Bộ Công thương để thống nhất đưa ra những dự án thủy điện nằm trong quy hoạch rừng đặc dụng, khu bảo vệ nghiêm ngặt.

Phó chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai nhấn mạnh, đối với 7 dự án thủy điện nằm ở ngoài diện tích bảo vệ rừng nghiêm ngặt, tuy nhiên “chúng tôi rất phân vân trước xu thế cực đoan của biến đổi khí hậu, những dự án thủy điện cũng ảnh hưởng phần nào đến vấn đề phát triển bền vững”.

Do đó, 2 phương án đưa ra là thống nhất thông qua tại kỳ họp hoặc giao cho Thường trực HĐDN tỉnh Gia Lai tiếp tục rà soát, báo cáo các cấp thẩm quyền để quyết định một vấn đề vừa đảm bảo tính pháp lý, vừa đảm bảo tính thực tiễn trên địa bàn.

Góp ý thêm, đại biểu Nguyễn Thị Phong Vũ, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Gia Lai cho hay, các đại biểu phân vân các dự án này do liên quan đến biến đổi khí hậu.

“Thực tế hiện nay triển khai các dự án thủy điện nhỏ sẽ ảnh hưởng đến phát triển bền vững, do đó các đại biểu phân vân và đề nghị đánh giá kỹ tác động môi trường cho kỹ và xác định cho cái “được” và “không được” để đưa ra quyết định tốt nhất cho sự phát triển kinh tế - xã hội và đời sống người dân không bị ảnh hưởng”, bà Vũ góp ý.

Trong khi đó, đại biểu Trần Đình Hiệp, Giám đốc Sở Ngoại vụ cho rằng, nếu 7 dự án thủy điện này, các cơ quan chức năng thẩm tra, thẩm định đảm bảo tất cả các điều kiện từ quy hoạch, báo cáo đánh giá tác động môi trường, không ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, đem lại sự phát triển kinh tế - xã hội sau này (nhất là vấn đề thu thuế) thì HDND thông qua và giao cho các ban hội đồng và tổ đại biểu giám sát theo thẩm quyền.

Trước khi lấy ý kiến thông qua hoặc tạm dừng 7 dự án thủy điện nhỏ, ông Trương Văn Đạt, Phó chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai một lần nữa khẳng định, đối với dự án này, về căn cứ pháp lý Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có kết luận với tờ trình của Ban Thường vụ UBND tỉnh.

Tuy nhiên, đối với những dự án hết sức nhạy cảm “xin đại biểu giao lại cho Thường trực HĐND tỉnh sẽ cùng với cơ quan quản lý nhà nước và các ban chức năng của tỉnh khảo sát và báo cáo lại để vừa đảm bảo tính pháp lý, vừa đảm bảo sự phát triển bền vững đối với các dự án thủy điện đang phân vân”, ông Đạt đề xuất.

Tại kỳ họp, các đại biểu đã thống nhất đưa 7 dự án thủy điện quy mô nhỏ ra khỏi danh mục dự án thuộc Nghị quyết quyết định áp dụng và bổ sung danh mục các khu đất thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Gia Lai (nghị quyết được các đại biểu thông qua).