Theo thông tin từ báo chí, Elly Trần đã gửi đơn kiến nghị lên Bộ Thông tin và Truyền thông vì cho rằng báo Đất Việt đã đưa thông tin sai sự thật, xâm phạm đời tư, gây ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần và công việc của mình. 

Việc xử lý như thế nào hiện đang chờ thông tin từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, đây cũng là câu chuyện của người làm truyền thông báo chí trước vấn đề bí mật đời tư của cá nhân.

Để làm rõ hơn góc độ pháp lý về vấn đề trên PV Infonet đã có cuộc phỏng vấn Luật sư Trần Minh Hùng, Văn phòng Luật Gia Đình (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh):

Thưa luật sư, về vụ việc Elly Trần "kiện" báo Đất Việt, ý kiến của luật sư như thế nào?

Theo quy định của Bộ luật dân sự thì Elly Trần có quyền gửi đơn khởi kiện lên Tòa án hoặc kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền nếu báo Đất Việt đưa Thông tin sai sự thật, xâm phạm đời tư của cô ấy. 

Quan điểm cá nhân tôi cho rằng nếu có việc đưa thông tin sai sự thật về đời tư của cá nhân người khác như vậy là không phù hợp với quy định pháp luật hiện hành khi chưa có sự đồng ý của cô ấy. Tuy nhiên, nếu nói rằng việc đưa thông tin này ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần và công việc đối với đối tác khác thì còn phải xem xét nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, hoàn cảnh và công việc cụ thể của người đó.

Theo quy định của pháp luật đời tư cá nhân được bảo vệ như thế nào?

Qua sự việc trên, đã có hành vi làm lộ thông tin liên quan đến bí mật đời tư của người khác và hành vi trên đã vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền của cá nhân đối với hình ảnh và quyền bí mật đời tư của người khác theo quy định của Bộ luật dân sự 2005 về quyền nhân thân (điều 31 và điều 38)

Khoản 2, Điều 31: “ Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình

Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng hoặc pháp luật có quy định khác”.

Khoản 2, Điều 38: “Quyền bí mật đời tư của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.

2. Việc thu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp thu thập, công bố thông tin, tư liệu theo quyết định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền…”

Như vậy nếu đưa thông tin về đời tư cá nhân về Elly Trần thì phải được sự đồng ý của cô ấy. Nếu chưa có sự đồng ý của cô ấy mà tự đăng thông tin như vậy là vi phạm đến đến đời tư của cá nhân cố ấy.

Trong trường hợp này vì pháp luật có quy định về việc bảo vệ quyền nhân thân khi bị xâm phạm (điều 25). Khi bị xâm phạm về quyền nhân thân thì theo quy định của pháp luật thì người bị xâm phạm có quyền: 1. quyền  tự mình cải chính; 2. yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền buộc người vi phạm chấm dứt hành vi vi phạm; xin lỗi, cải chính công khai; 3. yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền buộc người vi phạm bồi thường thiệt hại.

Như vậy, báo Đất Việt nếu cung cấp thông tin sai sự thật về Elly Trần thì sẽ phải chấm dứt hành vi của mình, xin lỗi cải chính và bồi thường thiệt hại, tùy theo yêu cầu của Elly Trần.

Chuyện đời tư có ngoại lệ đối với người của công chúng hay không, thưa luật sư?

Việc đưa thông tin của một người bình thường hay người của công chúng không có gì khác biệt về mặt pháp lý vì mọi công dân luôn bình đẳng trước pháp luật. Người của công chúng được pháp luật bảo vệ những quyền liên quan đến đời tư của mình. Tuy nhiên, vì là người của công chúng nên những thông tin đưa lên ít nhiều ảnh hưởng đến tâm lý, tình cảm của những người tiếp nhận cũng như cá nhân Elly Trần.

Việc đưa thông tin về người của công chúng cần phải thận trọng hơn, không thể lấy lý do đưa tin người của công chúng mà tự ý đưa những thông tin hay hình ảnh, bí mật đời tư phản cảm, gây ảnh hưởng đến đời sống riêng tư, công việc của họ đồng thời tác động tiêu cực đến nhiều người đọc và xã hội, tạo nên hiệu ứng đám đông và dư luận không tốt bởi truyền thông.

Việc đưa tin về người của công chúng cần ở một mức nhất định không gây ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, đời sống tinh thần xã hội. Và việc xử lý những hành vi này là hoàn toàn phù hợp, pháp luật Việt Nam (Nghị định 174/2013/NĐ-CP, Nghị định 72/2013/NĐ-CP…) vẫn được áp dụng để xử lý hành vi vi phạm mà không có bất cứ sự miễn trừ nào khi có vi phạm trong việc đưa tin về người của công chúng.

Theo luật sư, có cần phải đặt ra quy định về người của công chúng để báo chí không phải gặp khó khăn, nguy hiểm khi cần cung cấp thông tin mà công chúng quan tâm hay không?

Tôi đã từng tiếp xúc và làm việc với một số ca sĩ, diễn viên, MC. Họ có chia sẻ là gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống riêng tư của họ. 

Theo tôi, người của công chúng có ảnh hưởng rất lớn đối với xã hội về mặt tích cực cũng như tiêu cực. Khi vai trò của họ có tác động lớn đối với xã hội thì thông tin bí mật đời tư của họ nếu báo chí đưa sai sự thật, hoặc cho dù có đúng sự thật thì cũng sẽ có tác động đến cuộc sống của họ. Và sự tác động này có khi có khi tích cực nhưng cũng có khi tiêu cực.

Thời gian gần đây có nhiều tờ báo đưa thi về thông tin đời tư của nhiều nhân vật công chúng mà chưa có sự đồng ý của họ gây phát sinh mâu thuẫn, xung đột. Do vậy, đã đến lúc chúng ta cần có quy định tiêu chuẩn, điều kiện về người của công chúng và việc cung cấp thông tin đời tư của họ để báo chí không phải gặp khó khăn, nguy hiểm khi cần cung cấp thông tin mà công chúng quan tâm.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý liệu những thông tin báo chí đưa tin có thực sự tác động tiêu cực đến họ hay không hay việc họ lên tiếng, khởi kiện, khiếu nại chỉ là một trong những phương thức tạo hiệu ứng đám đông, tạo scandal để nổi tiếng như nhiều nhân vật công chúng gần đây, tứclà có nhiều nhân vật công chúng tự tạo scandal để đánh bóng tên tuổi bất chấp việc đó là tốt hay xấu.

Xin cảm ơn luật sư!

Hồng Chuyên (infonet)