Theo ghi nhận của Phóng viên Báo Đầu tư điện tử - baodautu.vn, ngay từ sớm, khi biết được thông tin có Đoàn Đại biểu Quốc hội về tiếp xúc bà con, tại xã Yên Lâm (huyện Yên Định), hàng trăm người dân đã tập trung về Hội trường UBND xã với tâm trạng lo lắng, mong được phản ánh lên thực trạng ô nhiễm môi trường tại đây, những hậu quả mà do hành vi vi phạm của Nicotex Thanh Thái đã gây ra. Đồng thời, bà con cũng bày tỏ tâm tư, nguyện vọng mong muốn các cơ quan chức năng sớm vào cuộc để có kết luận chính thức, xử lý nghiêm những vi phạm.

Trước sự hiện diện đông đảo của quần chúng nhân dân xã Yên Lâm, ông Lê Nam đã thống nhất, đề nghị người dân cử ra 5 người đại diện nắm rõ thông tin, có khả năng trình bày tốt để lên phản ánh sự vụ và đề đạt tâm tư nguyện vọng.

Đầu tiên, ông Phạm Viết Long, 57 tuổi, người dân thôn Thắng Long, xã Yên Lâm thẳng thắn bày tỏ trước Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh về tình trạng bức xúc của người dân trong vùng hơn 15 năm qua, khi nhiều lần kiến nghị tại các cuộc tiếp xúc cử tri nhưng không được giải quyết dứt điểm.

Cùng với đó, ông Long đã đưa ra một số kiến nghị xung quanh việc lực lượng các cơ quan chức năng bảo vệ hiện trường thiếu trách nhiệm, kết luận của các cơ quan chuyên môn và trách nhiệm xử lý môi trường còn chậm trễ, khiến người dân lo lắng khi những cơn mưa trong những ngày qua làm lượng hóa chất tại đây vẫn ngày ngày ngấm vào đất và nước trong khu vực. Cùng với đó là trách nhiệm của Nicotex Thanh Thái về việc bồi thường những thiệt hại, mất mát của người dân nơi đây trước những hậu quả đã gây ra trong những năm qua.

“Nguyện vọng chung của chúng tôi là Nicotex Thanh Thái không được sản xuất tại đây, do đã mất niềm tin về trách nhiệm bảo vệ môi trường”, ông Long bức xúc nói.

Chung tâm trạng bức xúc, tiếp đó, bà Nguyễn Thị Lanh, thôn Hành Chính, xã Yên Lâm cho rằng, cần làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể, các cơ quan chức năng, kể cả công tác tiến hành điều tra và bảo vệ hiện trường gây nhiều nghi ngại, mất niềm tin trong nhân dân của Công an huyện Cẩm Thủy.

Bà Lanh cho rằng, cần phải khai quật toàn bộ khu vực khuôn viên của Nicotex Thanh Thái để có biện pháp xử lý cụ thể.

“Chúng tôi thực sự không tin những gì mà những người giám đốc qua các thời kỳ của Công ty này đã tự khai báo”, bà Lanh nói.

"Sau khi xử lý môi trường, bồi thường những thiệt hại gây ra, đề nghị chuyển Nicotex Thanh Thái đến địa điểm khác, có đủ điều kiện xử lý môi trường tốt hơn", bà Lanh nêu kiến nghị.

Đồng quan điểm đề nghị dời Nicotex Thanh Thái khỏi khu vực, xử lý trong sạch môi trường đất và nước tại đây, ông Lê Quốc Hường, người dân thôn Cao Khánh, xã Yên Lâm đề nghị các cơ quan chức năng cung cấp nguồn nước sạch và cung cấp thẻ BHYT suốt đời cho những người dân trong khu vực này.

“Chúng tôi hoang mang trước những thông tin về nồng độ ô nhiễm một số hóa chất độc hại, có thể ảnh hưởng trong thời gian dài đến những thế hệ đời con, đời cháu của chúng tôi”, ông Hường nói.

Ông Hồ Chí Thanh, người dân thôn Cao Khánh, xã Yên Lâm bày tỏ một trạng thái quyết liệt hơn, với những băn khoăn khi cho rằng trong thời gian khá lâu, những sai phạm của Nicotex Thanh Thái đã rõ, (chưa nói việc vi phạm những Quyết định của UBND tỉnh Thanh Hóa ngay cả khi đang bị đình chỉ hoạt động). Tại sao mới chỉ dừng lại ở góc độ xử phạt hành chính? Sao chưa tiến hành khởi tố vụ án? Sao vẫn chưa có kết quả điều tra cụ thể? Tại sao không có những phương án để bảo vệ những người dân nơi đây khi sự vụ đã xảy ra quá rõ ràng?

Một ý kiến khiến nhiều người có mặt tại cuộc tiếp xúc này cùng băn khoăn, khi chị Lê Thị Hạnh, sinh năm 1979, người dân thôn Hành Chính, xã Yên Lâm (chồng mới bị chết do ung thư) lại tỏ ra nghi ngại hơn về kết quả của cuộc tiếp xúc này giữa nhân dân tại đây với Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa. Vì chị Hạnh cho rằng, trước đó bà con trong xã cũng đã rất nhiều lần kiến nghị trong các cuộc tiếp xúc cử tri hàng năm nhưng không được giải quyết thấu đáo.

Cuối cùng, ông Đỗ Đăng Minh, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Yên Lâm đã lên báo cáo toàn bộ sự việc, tập hợp đầy đủ những ý kiến và bức xúc của người dân về những ô nhiễm môi trường kéo dài trong suốt thời gian qua, kể từ khi Nicotex Thanh Thái có mặt tại đây. Cùng với đó là những băn khoăn của nhân dân và cán bộ xã Yên Lâm về tính trung thực của lãnh đạo Nicotex Thanh Thái trong việc thành khẩn khai báo cũng như việc có nhiều nghi vấn về cách giải quyết sự vụ của các cơ quan chức năng.

Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Yên Lâm đã đề nghị chấm dứt vĩnh viễn hoạt động sản xuất, kinh doanh của Nicotex Thanh Thái trong lĩnh vực liên quan đến thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất độc hại.

Đồng thời, kiến nghị các cơ quan chức năng cho nhân dân xã Yên Lâm được giám sát kết quả điều tra, quá trình lấy mẫu đi kiểm nghiệm,… nhằm đảm bảo tính công khai minh bạch –đây là những nội dung căn bản trong 12 kiến nghị của Mặt trận Tổ quốc xã Yên Lâm đối với Đoàn Đại biểu Quốc hội và các cơ quan chức năng.

Tiếp thu những ý kiến trên, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cho rằng, không chỉ những bức xúc của bà con tại các xã Yên Lâm, mà có cả bà con nhân dân tại hai xã Cẩm Vân và Cẩm Tâm (huyện Cẩm Thủy).

Những bức xúc và những kiến nghị của bà con nhân dân trong thời gian dài gay gắt tới các ngành các cấp, đã phản ánh đúng đắn với nguyện vọng của nhân dân, phù hợp với pháp luật.

Qua giám sát thực tế, thông tin phản ánh từ các kênh truyền thông, rồi tiếp xúc với bà con trong khu vực ảnh hưởng, ông Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cho biết sẽ kiến nghị với các cơ quan chức năng, phải làm rõ thêm việc chôn lấp, nguồn hóa chất, chất phế thải của thuốc bảo vệ thực vật của công ty này là bao nhiêu, chôn bao lâu, như thế nào,…

Bên cạnh đó là phải làm sao để hạn chế sự phát tán độc hại trong các điều kiện thời tiết hiện nay, nhất là sau khi đã khai quật hiện trường.

“Ngoài việc xem xét hành vi chôn lấp hóa chất là vi phạm pháp luật hình sự, cũng cần xem xét trách nhiêm đối với các chính quyền cơ sở như xã, huyện, các ngành chức năng”, ông Nam nói và cam kết, sẽ kiến nghị và giám sát các cơ quan chức năng thực hiện việc xử lý Nicotex Thanh Thái theo đúng những quy định của pháp luật.

Sĩ Chức