Vụ án VN Pharma buôn bán thuốc ung thư đã bước vào ngày xét xử thứ 4 nhưng việc xác định lô thuốc H-Capital là giả hay kém chất lượng vẫn chưa ngã ngũ.

Bộ Y tế lập đoàn đi kiểm tra

Ngày 27/9, tại phiên tòa xét xử vụ 12 bị cáo buôn bán thuốc chống ung thư tại Công ty cổ phần VN Pharma (VN Pharma), đại diện Hội đồng giám định đã công bố nội dung Công văn hỏa tốc của Cục Quản lý dược, Bộ Y tế gửi đến Tòa án nhân dân TP.HCM.

Theo đó, Cục quản lý dược cho biết đã làm việc với cơ quan quản lý dược bang Himachal Pradesh của Ấn Độ và xác định được lô thuốc H-Capita 500mg caplet được sản xuất tại Nhà máy Affy Parenterals đạt tiêu chuẩn GMP (tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt) của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Về chất lượng thuốc, Cục Quản lý dược cho biết ngày 5/3/2014, nhà máy Affy Parenterals có phiếu kiểm nghiệm kết luận thuốc đạt tiêu chuẩn chất lượng để xuất xưởng và lưu hành. Khoảng 6 tháng sau khi xuất xưởng, Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM đã kiểm tra chất lượng lô thuốc H-Capita và kết luận đạt yêu cầu chất lượng.

Sau 13 tháng kể từ khi xuất xưởng, kết quả kiểm tra chất lượng thuốc H-Capita xác định: Chỉ tiêu hàm lượng dược chất là 97,5% (phù hợp tiêu chuẩn chất lượng đăng ký theo yêu cầu từ 93% đến 105%); chỉ tiêu tạp chất liên quan, phần tạp không định danh lớn nhất là 0,17%. Trong khi đó, tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký yêu cầu phần tạp chất phải thấp hơn 0,1%.

"Như vậy, về bản chất lô thuốc H-Capita được sản xuất tại nhà máy hợp pháp tại Ấn Độ, đạt tiêu chuẩn khi xuất xưởng, đủ điều kiện sử dụng để chữa bệnh sau khi xuất xưởng. Việc 13 tháng kể từ khi xuất xưởng mới kiểm nghiệm, có 1 chỉ tiêu không đạt tiêu chuẩn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như vận chuyển lòng vòng; thay đổi nhãn mác nhằm thay đổi xuất xứ của lô thuốc", Cục Quản lý dược ghi trong công văn khẩn.

Cục Quản lý dược cho rằng nếu kết luận H- Capita là thuốc giả mà không căn cứ vào các quy định chuyên môn về dược; không xem xét các nội dung kết luận của Thanh tra Chính phủ, các tài liệu hồ sơ phía Ấn Độ cung cấp, các nội dung trong 3 công văn của Bộ Y tế gửi cơ quan điều tra đã được giải mật; các tình tiết mới, các ý kiến xét hỏi tại tòa thì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác quản lý chuyên môn ngành dược; gây hoang mang cho người dân trong việc sử dụng thuốc.

Theo Cục Quản lý dược, về bản chất thì hành vi của các bị cáo trong vụ án là giả mạo về nguồn gốc, xuất xứ của lô thuốc để trục lợi.

Cũng trong phần tranh luận vào buổi sáng, luật sư Nguyễn Đình Hưng, người bảo vệ quyền lợi cho bị cáo Nguyễn Minh Hùng cho rằng, cáo trạng luận tội của Viện kiểm sát tối cao với thân chủ mình đã không đánh giá toàn diện tính chất của vụ án, bỏ qua nhiều tài liệu quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của thân chủ.

Bởi theo luật sư Hưng, H-Capita không phải là thuốc giả về chất lượng, được xác minh có nguồn gốc từ Ấn Độ. Cụ thể, với các tài liệu vừa được Bộ Y tế giải mật đã chứng minh rõ ràng; thời điểm lô thuốc H-Capita xuất xưởng đều đạt tất cả các tiêu chuẩn sản xuất. Trong đó hàm lượng hoạt chất chính Capecitapne đạt 99,5%, hàm lượng tạp chất không định danh là 0,048%. Đây là chi tiết theo luật sư Hưng HĐXX cần phải xem xét.

Đồng quan điểm, luật sư bào chữa cho bị cáo Võ Mạnh Cường cũng cho rằng, việc Viện kiểm sát xác định hành vi của các bị cáo gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nên truy tố khoản 4 (có khung hình phạt cao nhất lên đến tử hình) là khiên cưỡng. Bởi nếu lô thuốc này là thuốc giả thì đúng nhưng đây là thuốc thật.

Viện kiểm sát “nghi ngờ”

Sau khi các luật sư trình bày bài bào chữa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM (VKS) có quan điểm tranh luận lại rằng, rất khâm phục đoàn công tác của Bộ y Tế, vì chỉ bằng một chuyến đi 4 ngày đã thu thập được toàn bộ thông tin liên quan đến việc sản xuất, mua bán, vận chuyển lô thuốc H-Capital.

Đại diện VKS đặt vấn đề, các tài liệu trên là do Bộ Y Tế tự thu thập, tự thực hiện các hoạt động xác minh… rồi gửi cho cơ quan điều tra và tất cả các tài liệu này đều được cơ quan điều tra sử dụng và đưa vào kết luận điều tra mà chưa xác minh tính hợp pháp của các tài liệu này.

“Như công văn của Bộ y tế, từ 13-17/11/2017, đoàn công tác đi làm việc nhưng các tài liệu này được thu thập thể hiện Hợp pháp hóa lãnh sự vào các ngày 31/1/2018 và ngày 8/3/2018, các chứng nhận của cơ quan bên Ấn Độ diễn ra vào các ngày 22/1/2018 và 24/1/2018. Như vậy tôi thử hỏi, không biết bằng cách nào mà các vị nhận được các tài liệu này trong vòng 4 ngày”, đại diện VKD nói và đặt thêm câu hỏi,

Bộ Y tế nhận số tài liệu này từ nguồn nào, nhận như thế nào và ai là người nhận; Bộ y tế đã gửi cho cơ quan điều tra vậy cụ thể là gửi những ai, theo sự phân công của ai… Việc đi xác minh này không theo đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Lẽ ra nếu Bộ Y tế đi xác minh tài liệu thì cần báo cho cơ quan điều tra đi cùng. Cơ quan điều tra chưa xác minh tính hợp pháp của các tài liệu này, do đó VKS không sử dụng.

“Cơ quan điều tra chỉ yêu cầu Bộ Y tế cung cấp thông tin liên quan đến việc cấp phép, nhập khẩu, cấp phép thuốc, chứ không yêu cầu xác minh và tìm kiếm tài liệu liên quan đến việc xác định nguồn gốc. Vì vậy, VKS không dùng những tài liệu này làm căn cứ xác định nguồn gốc của lô thuốc H-Capita”, đại diện VKS nói và cho biết thêm, hiện cơ quan điều tra đang khởi tố vụ án, xem xét hành vi sai trái tại Cục Quản lý dược Bộ Y tế nên các tài liệu Bộ Y tế tự thu thập không đảm bảo về tính pháp lý và không khách quan.

Phiên tòa sẽ tiếp tục phần tranh luận vào ngày 30/9.