Lễ hội nhảy lửa là sinh hoạt văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Pà Thẻn.

Trong đời sống tinh thần của người Pà Thẻn luôn quan niệm có các vị thần che chở, giúp đỡ. Lễ Nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn đã trở thành một nét đẹp sinh hoạt văn hóa, tâm linh thể hiện sức mạnh phi thường của con người dám đương đầu vói khó khăn, thách thức, xua đuổi những điều không may mắn.

Lễ hội nhảy lửa còn mang ý nghĩa tạ ơn thần linh phù hộ cho một năm mùa màng tốt tươi, cuộc sống no ấm, dân làng khỏe mạnh không ốm đau bệnh tật.

Lễ hội được bắt đầu bằng việc thầy cúng của người Pà Thẻn làm lễ cầu khẩn thần linh. Lễ vật cúng tế gồm một bát hương, một chiếc đàn gõ, một con gà, 5 chén rượu, tiền giấy.

Khi thầy mo gõ vào đàn và làm lễ cúng, những người tham gia nhảy lửa sẽ ngồi cạnh thầy mo và được làm phép "nhập đồng" và chỉ dành cho nam giới.

Khi một đống lửa lớn được đốt lên ở giữa bãi để thành than nóng cho những người nhảy lửa biểu diễn cũng là lúc thầy mo bắt đầu làm lễ. Thời gian làm lễ kéo dài từ 1 thậm chí đến cả 3, 4 giờ đồng hồ trước khi lễ hội nhảy lửa được bắt đầu.

Trong khi thầy mo cúng thần linh cũng là lúc nhập đồng cho người nhảy lửa, những người tham gia nhảy lửa như được tiếp sức mạnh, sự khéo léo và lòng dũng cảm.

Sau khi nghi thức cúng tế kết thúc, các chàng trai Pà Thẻn nhảy múa trên đống than hồng rực mà không hề sợ hãi hay cảm thấy bỏng rát giữa sự hò reo, cổ vũ của khán giả.

Những người đàn ông với đôi bàn chân trần nhảy lên đống than còn đỏ dực.

Điều kỳ lạ, họ nhảy vào đống than với sức nóng như vậy, nhưng không một ai bị bỏng, lúc trở ra họ đều cảm thấy toàn thân nhẹ bẫng và trong người cũng cảm thấy lạnh hơn.

Người Pà Thẻn tin rằng, bất cứ người dân Pà Thẻn nào cũng có thể nhảy vào lửa miễn là thầy mo đã cúng và nhập cho họ một sức mạnh nào đó. Sức mạnh của thần linh sẽ che chở và bảo vệ họ không bị bỏng.

Những đốm than được hất tung lên trời càng làm cho người xem cũng như du khách cảm thấy thích thú và tò mò về hoạt động này.

Lễ hội nhảy lửa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn là minh chứng cho sức mạnh, cho quá trình lao động, chế ngự thiên nhiên để sinh tồn và phát triển của con người. Đây không chỉ là ngày vui của bản làng người Pà Thẻn, không chỉ có ý nghĩa gắn kết cộng đồng mà còn bảo lưu được rất nhiều giá trị văn hóa truyền thống từ đời này qua đời khác.

Năm 2012, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã đưa lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn cào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đợt 1, nhằm bảo tồn và phát huy một lễ hội độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa tộc người và thu hút được đông đảo cộng đồng tham gia.