Theo Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), sau khi cao tốc Nội Bài – Lào Cai đưa vào khai thác toàn tuyến (ngày 21/9/2014), đã xuất hiện tình trạng nhiều hộ dân kinh doanh dịch vụ ăn uống, bán nước mui… lấn chiếm trái phép hành lang an toàn giao thông, tạo thành điểm dừng đỗ trái phép cho các phương tiện, làm mất mỹ quan hai bên đường và đặc biệt là gây mất an ninh trật tự, an toàn giao thông, trốn phí.

Bên cạnh đó, cũng tồn tại tình trạng phương tiện dừng đỗ trái phép trên cao tốc đón trả khách; người dân hai bên đường phá hàng rào, hộ lan, phớt lờ quy định cố tình đi xe máy vào đường cao tốc; chăn thả trâu bò, trồng hoa màu trong hành lang đường bộ cao tốc và lên đường cao tốc để tham gia giao thông và bắt xe khách... Đây là nguyên nhân chính dẫn đến 10 vụ tai nạn giao thông khiến 11 người chết và 5 người bị thương; trong đó, riêng năm 2015, xảy ra 4 vụ tai nạn giao thông làm 6 người chết và 2 người bị thương.

Nhằm tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý, vận hành khai thác đường cao tốc, giữ vững an ninh trật tự, an toàn giao thông trên tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai, VEC thường xuyên tiến hành rà soát các vị trí điểm mở và vị trí hàng rào bị phá dỡ, áp dụng nhiều biện pháp xử lý như đổ đất tạo con trạch trên nền đường giai đoạn 2 để ngăn chặn, hàn đóng bằng cột bê tông, lan can tôn sóng, chôn cột bổ sung, hàn đóng, rào buộc, sửa chữa các điểm mở hàng rào dây thép gai, B40 sau khi người dân tự ý phá dỡ.

Tuy nhiên do ý thức của một số người dân chưa cao nên vẫn tồn tại tình trạng một số vị trí sau khi hàn, sửa chữa hàng rào, người dân tiếp tục phá dỡ trái phép.

Theo đó, tại Km55+400, VEC phải gia cố lại hàng rào tới 18 lần; tại vị trí Km97+800, dân phá đi phá lại hàng rào thép gai, B40 tới 16 lần sau khi VEC gia cố…

Còn ở vị trí Km121+440, dân mở rào B40 lên cao tốc bắt xe khách, trong một tháng VEC phải xử lý tới 10 lần…

Đặc biệt, Trên đoạn tuyến Km149+705 – Km244+570 còn tồn tại 14 vị trí hàng rào bị phá dỡ, trong đó có 6 vị trí sau khi sửa chữa người dân vẫn tiếp tục phá dỡ (Km191+520, Km191+900, Km193+600, Km194+200, Km195+970 và Km197+350). Trong năm 2015, riêng ở đoạn tuyến Km149+705 – Km244+570, VEC đã phải tiến hành hàn đóng, sửa chữa hơn 200 vị trí hàng rào dây thép gai, B40 do người dân tự ý phá dỡ nhiều lần.

Theo ông Nguyễn Văn Nhi, Phó Tổng giám đốc VEC, đối với các vị trí hàng rào bị phá dỡ, chủ công trình đã có biên bản làm việc với chính quyền địa phương xác nhận về sự việc này cũng như gửi công văn tới UBND, Công an các huyện/xã dọc tuyến đề nghị giải quyết dứt điểm tình trạng người dân mở hàng quán, kinh doanh trái phép đoạn qua địa phận quản lý của huyện/xã; phối hợp xử lý tình trạng người dân vi phạm hành lang chăn thả bò, trồng hoa màu, lên đường bắt xe đoạn tuyến qua địa phận các xã…

VEC và các cơ quan chức năng đã tiến hành lập chốt chặn các phương tiện trái phép đi vào đường cao tốc; thường xuyên tuần tra trên đường để phát hiện các điểm dân phá rào lập hàng quán, tạo điểm đi lên đường cao tốc, điểm trốn phí cho các phương tiện để kịp thời xử lý giải quyết.

Bên cạnh đó, VEC chủ động tiến hành ký kết các quy chế phối hợp với Cục Cảnh sát giao thông, Công an và Ban An toàn giao thông các địa phương trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trên các tuyến đường cao tốc do VEC làm Chủ đầu tư; thực hiện quay phim chụp ảnh các xe dừng đỗ, đón trả khách gửi Cảnh sát giao thông C67 để xử phạt; phối hợp với chính quyền các địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ các quy định vì lợi ích của chính mình và xã hội; cung cấp tài liệu cho các cơ quan liên quan tiến hành xác minh xử lý nghiêm các hành vi cắt rào chắn, phá rào hộ lan hai bên đường cao tốc theo đúng quy định của pháp luật để có hình thức xử lý đối với các địa phương để xảy ra tình trạng người dân lập hàng quán bán hàng, nước mui, các phương tiện đậu, đỗ… trái phép tái diễn nhiều lần.

Từ ngày 25/01/2016, VEC từ chối phục vụ các phương tiện dừng, đỗ đón trả khách trên tất cả các tuyến đường cao tốc do VEC quản lý nếu các phương tiện vi phạm và bị lập biên bản từ 3 lần trở lên. Qua đó, các hành vi vi phạm an toàn giao thông, an ninh trật tự trên tuyến đã được giảm thiểu.

Cùng với đó, thông qua các cơ quan thông tấn báo chí trung ương và địa phương, VEC tập trung tuyên truyền các quy định về bảo vệ hành lang an toàn giao thông đường bộ cao tốc; phát tờ rơi cho người tham gia giao thông, hướng dẫn các phương tiện dừng đỗ, đón trả khách đúng nơi quy định…

Dự án xây dựng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai có chiều dài 245km, đi qua 5 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái và Lào Cai. Dự án được thông xe toàn tuyến vào ngày 21/9/2014. Tính đến cuối tháng 02/2016, tuyến phục vụ khoảng 10 triệu lượt phương tiện.