Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đề xuất những giải pháp thích ứng với nền kinh tế số. Ảnh: VGP/Thu Cúc |
Thông tin trên được ông Chu Ngọc Anh, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chia sẻ với báo giới bên lề Industry 4.0 Summit diễn ra ngày 13/7 tại Hà Nội.
Thưa Bộ trưởng, cách mạng công nghiệp 4.0 hứa hẹn sẽ đem lại sự đột phá cho nền kinh tế. Xin ông cho biết quan điểm về vấn đề này?
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với xu hướng phát triển dựa trênnền tảng tích hợp cao độ của hệ thống kết nối số hóa - vật lý - sinh học với sự đột phá của các công nghệ số như: Internet kết nối vạn vật, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn...
Việc ứng dụng thành công các công nghệ mới này sẽ giúp hình thành các phương thức sản xuất, mô hình kinh doanhmới, tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới hoặc tạo điều kiện tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả của sản phẩm, dịch vụ sẵn có. Từ đó, làm tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa trong nước, thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao đời sống của nhân dân.
Đây là xu thế tất yếu và diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Chính vì vậy, nhiều quốc gia đã lựa chọn được cách tiếp cận của mình. Dù từ cách tiếp cận nào thì các quốc gia đều phải dựa vào nền tảng là sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Theo Bộ trưởng, cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ đem lại cơ hội gì cho Việt Nam?
Đối với Việt Nam, cách mạng công nghiệp 4.0 đang mang lại cơ hội cho nền kinh tế số, sản xuất và dịch vụ thông minh, các loại hình nông nghiệp thông minh, du lịch thông minh, dịch vụ tài chính - ngân hàng, logistic thông minh... giúp tăng năng suất lao động, tiết kiệm chi phí quản lý, chi phí sản xuất, mang lại lợi ích to lớn cho Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Bên cạnh các mặt tích cực, cách mạng công nghiệp 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam cần phải có những đổi mới mạnh mẽ.
Đó là việc phải xây dựng một hành lang pháp lý chặt chẽ cho nền kinh tế số, các mô hình sản xuất và dịch vụ thông minh; thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về quản trị công quốc gia vàphát triển các mô hình sản xuất, dịch vụ thông minh; phát triển cơ sở hạ tầng kết nối số; đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao; cải cách hành chính; nâng cao năng lực cạnh tranh…
Xin Bộ trưởng cho biết thời gian qua chúng ta đã làm những gì để bắt nhịp “chuyến tàu 4.0” cùng thế giới?
Thời gian qua, Việt Nam cũng đã có những bước phát triển mạnh mẽ về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm đặt nền tảng cho việc ứng dụng thành công các công nghệ của cách mạng 4.0.
Trong 10 năm qua, nền kinh tế số Việt Nam đã phát triển không ngừng về cả nền tảng hạ tầng kết nối số lẫn thị trường kinh doanh. Năm 2007, số người sử dụng Internet ở Việt Nam là 17,7 triệu người. Đến năm 2017, số người sử dụng Internet ở Việt Nam đã tăng lên mức 64 triệu, xấp xỉ 67% dân số. Việt Nam hiện xếp thứ 13 trong top 20 quốc gia có số dân sử dụng mạng Internet đông nhất thế giới. Các doanh nghiệp viễn thông, Internet ở Việt Nam đã phát triển liên tục và đạt mức doanh thu 6,1 tỷ USD, góp phần tạo ra hơn 851.000 việc làm cho xã hội…
Theo báo cáo đánh giá mức độ sẵn sàng cho 4.0 của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), Việt Nam xếp thứ 48/100 về Cấu trúc của nền sản xuất và thứ 53/100 về Các yếu tố dẫn dắt sản xuất. Đánh giá về mức độ sẵn sàng, Việt Nam mặc dù vẫn ở nhóm Sơ khởi nhưng khá gần với nhóm Tiềm năng cao.
Bên cạnh đó, chỉ số Năng lực cạnh tranh toàn cầu-GCI, luôn duy trì được sự tăng trưởng và đạt mức 55 trên 137 quốc gia vào năm 2017. Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu-GII liên tục tăng. Năm 2017, GII tăng 12 bậc so với năm 2016. Theo thông tin mới nhất do tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) vừa công bố vào ngày 10/7 thì năm 2018, chỉ số GII tiếp tục tăng 2 bậc, đứng ở vị trí 45/126 quốc gia và nền kinh tế được xếp hạng và là thứ hạng cao nhất Việt Nam đạt được đến hiện tại.
Là cơ quan được giao nhiệm vụ quan trọng trong việc thúc đẩy cách mạng 4.0, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ làm gì?
Bộ Khoa học và Công nghệ được Chính phủ giao là cơ quan đầu mối, phối hợp với các bộ, ngành tham gia nghiên cứu, xây dựng Nghị quyết của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cách mạng 4.0 (do Ban Kinh tế Trung ương chủ trì) và Nghị quyết về chương trình hành động của Chính phủ để cụ thể hóa các nội dung và triển khai thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Để phục vụ các nhà khoa học, doanh nghiệp nghiên cứu, ứng dụng, làm chủ và chuyển giao công nghệ của cách mạng 4.0, làm cơ sở nhân rộng các kết quả ra khối doanh nghiệp, Bộ Khoa học và Công nghệ đang nghiên cứu để báo cáo Thủ tướng phê duyệt và đưa vào triển khai “Chương trình trọng điểm cấp quốc gia về cách mạng công nghiệp 4.0.”
Xin cảm ơn Bộ trưởng!