Theo Bộ Công thương, Luật sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016) quy định thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) của xăng E5 là 8%, thấp hơn xăng khoáng 2%. Do vậy, để tạo chênh lệch giá xăng E5 thấp hơn xăng khoáng, việc thí điểm biện pháp trích lập, sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu trong cùng thời điểm đối với xăng E5 ít hơn đối với xăng khoáng RON 92 đã được tính tới.

Cũng để khuyến khích sử dụng nhiên liệu sinh học, Bộ Tài chính (BTC) được yêu cầu nghiên cứu, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi, bổ sung quy định về thuế bảo vệ môi trường đối với xăng khoáng và nhiên liệu sinh học. Ngoài ra, BTC cũng được giao điều chỉnh thuế xuất khẩu cồn ethanol và sắn lát nguyên liệu theo hướng khuyến khích sử dụng trong nước, góp phần bảo đảm nguồn nguyên liệu cho sản xuất nhiên liệu sinh học.

Theo lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống, từ ngày 1/12/2014, xăng E5 được sản xuất để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tại 7 địa phương là Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi và Bà Rịa-Vũng Tàu. Ở quy mô cả nước, xăng E5 sẽ được sử dụng rộng rãi từ ngày 1/12/2015.

Công ty TNHH một thành viên Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) mỗi năm sản xuất được khoảng 2 triệu tấn xăng RON 92, đáp ứng 30% nhu cầu thị trường trong nước. Trường hợp nhu cầu thị trường đối với xăng E5 tăng tỷ lệ thuận theo lộ trình nói trên, BSR sẽ sử dụng toàn bộ sản lượng xăng RON 92 của nhà máy để sản xuất và phối trộn xăng E5. 

Theo BTC, việc nhập khẩu xăng E5 cũng chưa được doanh nghiệp nào thực hiện do đặc tính xăng E5 dễ bay hơi và có tính ngậm nước, nên vận chuyển theo đường biển sẽ không đảm bảo chất lượng.

Số liệu báo cáo từ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu gửi Bộ Công thương cho thấy, lượng xăng E5 tiêu thụ tại Quảng Ngãi, Đà Nẵng, Quảng Nam (những địa phương đã thay thế hoàn toàn xăng RON 92 bằng xăng E5) trong tháng 11 và 12/2014 là khoảng 19.600 m3. Dẫu vậy thì để phổ cập mạnh mẽ xăng E5, BSR cũng có một số e ngại.

Ông Nguyễn Việt Thắng, Phó tổng giám đốc BSR cho biết, hiện tại, thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng E5 là 5%, xăng RON 92 là 35%. Các công ty đầu mối khi mua 95% xăng RON 92, phối trộn 5% ethanol biến tính để thành xăng E5 sẽ có giá vốn cao hơn so với nhập khẩu xăng E5. Chính sách thuế đang khuyến khích nhập khẩu xăng E5, không khuyến khích sản xuất xăng E5 trong nước sẽ khiến BSR rất khó tiêu thụ được sản phẩm xăng E5 trong thời gian tới. Vì vậy, BSR kiến nghị BTC xem xét tăng thuế nhập khẩu xăng sinh học E5 để hỗ trợ và khuyến khích sản xuất, tiêu thụ xăng E5 sản xuất trong nước.

Theo giải trình của BSR với Cục Quản lý giá, giá thành toàn bộ (tính trung bình từ tháng 7 đến tháng 11/2014) của xăng E5 là 21.730.038 đồng/tấan (tương đương 15.803 đồng/lít); giá bán có thuế tiêu thụ đặc biệt là 23.366.010 đồng/tấn (tương đương 16.993 đồng/lít); giá bình quân tháng 12/2014 là 14.205 đồng/lít (đã bao gồm thuế TTĐB và giá trị gia tăng, tỷ lệ quy đổi là 1.375 lít/tấn).

Căn cứ công thức tính giá cơ sở theo quy định tại Nghị định 83/2014/NĐ-CP, với giả thiết mức giá xăng E5 nhập khẩu bằng 95% giá xăng RON 92 (do không có giá nhập khẩu tham chiếu của xăng E5), mức thuế TTĐB với xăng E5 là 9,5%; mức thuế nhập khẩu ưu đãi là 5%, thuế bảo vệ môi trường là 950 đồng/lít, thuế VAT 10%, mức trích quỹ bình ổn giá là 300 đồng/lít, lợi nhuận định mức và chi phí định mức theo quy định hiện hành, BTC cũng tính giá cơ sở đối với xăng E5 nhập khẩu là 13.389 đồng/lít.

Như vậy, nếu so với giá bán trong nước của BSR là 14.205 đồng/lít, giá xăng E5 nhập khẩu đang thấp hơn  816 đồng/lít. Nhưng ngoài BSR phối trộn xăng E5 từ xăng RON 92 và E100 sản xuất trong nước, hiện còn có một số doanh nghiệp kinh doanh đầu mối nhập khẩu xăng RON92 và E100 (nhập khẩu hoặc mua trong nước) để phối trộn thành xăng E5. Theo tính toán, giá cơ sở của xăng E5 do các doanh nghiệp này phối trộn là 17.090 đồng/lít, cao hơn 3.701 đồng/lít so với giá cơ sở của xăng E5 nhập khẩu.

Bởi vậy, BSR cũng kiến nghị BTC xem xét tăng thuế nhập khẩu xăng E5 để hỗ trợ và khuyến khích sản xuất, tiêu thụ xăng E5 sản xuất trong nước.

Được biết, Vụ Chính sách thuế (BTC) đang xem xét đề xuất này của BSR. Dự kiến, thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của mặt hàng xăng E5 sẽ được điều chỉnh theo hướng mặt hàng nhiên liệu sinh học (gồm xăng E5, xăng E10 và B5, B10) sẽ được tách riêng sang Chương 98 với mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi là 35%, bằng với mức thuế suất thuế nhập khẩu hiện hành của mặt hàng xăng khoáng. Việc tách riêng mặt hàng nhiên liệu sinh học sang Chương 98 với mức thuế suất ưu đãi riêng được cho là để không ảnh hưởng đến thuế suất của các mặt hàng dầu mỏ cùng mã hàng 2710.20.00 đang có mức thuế suất 5%.

Hoàng Nam