Thông tin từ Viện Dinh dưỡng quốc gia, Bộ Y tế cho biết hiện Việt Nam đang phải đối mặt với 3 gánh nặng về dinh dưỡng, đó là tình trạng suy dinh dưỡng đồng thời cùng tồn tại với thiếu vi chất dinh dưỡng và thừa cân béo phì. Kèm theo là xu hướng gia tăng của bệnh không lây nhiễm.

Nguyên nhân chính của tình trạng này là do chế độ dinh dưỡng của người dân chưa hợp lý (tiêu thụ nhiều thịt, ăn ít rau quả …) và thiếu hoạt động thể lực.

Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi (chiều cao theo tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi còn ở mức cao, theo số liệu Tổng điều tra dinh dưỡng quốc gia năm 2020 là 19,6% và có sự chênh lệch giữa các vùng, nhất là vùng miền núi so với thành thị và nông thôn.

Trong khi đó, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em tuổi học đường (5 đến 19 tuổi) tăng từ 8,5% (năm 2010) lên thành 19,0% (năm 2020).

Ngoài ra, có một thực tế đáng lo tỷ lệ thiếu máu ở trẻ em dưới 5 tuổi là 19,6%; phụ nữ có thai là 25,6%; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi thiếu vitamin A tiền lâm sàng là 9,5% và vẫn còn 58% trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu kẽm.

TS.Trần Khánh Vân, Tưởng Khoa vi chất dinh dưỡng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho hay, thiếu vi chất dinh dưỡng là những nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến chiều cao của thanh niên Việt Nam.

Ngoài ra, thiếu vi chất dinh dưỡng còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tới sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em; ảnh hưởng khả năng sinh cũng như năng suất lao động khi trưởng thành.

Đại diện Viện Dinh dưỡng cho rằng, nguyên nhân dẫn đến việc thiếu vi chất dinh dưỡng tại Việt Nam hiện nay là do những nguồn thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng thường đắt đỏ. Ví dụ kẽm thường có trong hàu, sò, tôm, cua… những loại thực phẩm này có giá đắt đỏ khiến nhiều gia đình ít bổ sung.

Bên cạnh đó, vi chất dinh dưỡng phải được bổ sung bằng nguồn thực phẩm đa dạng, trong khi bữa ăn bình thường của người Việt còn hạn chế về các nhóm thức ăn. Ngoài ra, vẫn còn tình trạng ăn nhiều thịt, ít rau xanh.

Đồng tình với nhận định nêu trên, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cũng nói rằng hiện nay nhiều người vẫn chưa quan tâm đến dinh dưỡng trong bữa ăn.

Thực tế dù nhiều người thừa cân nhưng lại thiếu vi chất dinh dưỡng. Sở dĩ như vậy là do nhiều người quan tâm đến việc ăn ngon nhiều hơn là ăn đủ chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, việc bổ sung vi chất dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày là rất cần thiết.

Mỗi người cần trang bị những kiến thức dinh dưỡng cơ bản để đưa các nhóm thực phẩm vào bữa ăn hằng ngày. Ví dụ có thể bổ sung từ nguồn thực vật như vitamin A trong rau củ có màu vàng, đỏ, các loại rau có màu xanh.

Vitamin C trong các loại trái cây họ cam, quýt, cà chua. Thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng từ động vật như gan động vật, lòng đỏ trứng gà chứa nhiều vitamin A; thịt có màu đỏ chứa sắt; tôm, hải sản chứa kẽm...

Việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng bằng cách đa dạng các nhóm thực phẩm sẽ giúp cơ thể phát triển toàn diện, nâng cao sức khỏe về mặt lâu dài", bác sĩ Hưng cho hay.

Còn theo bác sĩ Vũ Văn Tán, Trưởng khoa Giám sát và Chính sách dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong số các vi chất dinh dưỡng, việc bổ sung vitamin A rất cần thiết đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Vitamin A tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa và chức phận của cơ thể như quá trình phân chia tế bào - trẻ tăng trưởng và phát triển bình thường; thành phần rhodopsine của tế bào que và iodopsine của tế bào nón - chức năng nhìn; bảo vệ biểu mô bởi nếu thiếu sẽ gây khô da, sừng hóa, tổ thương giác mạc và tham gia vào quá trình miễn dịch dịch thể.

Thiếu vitamin A làm trẻ chậm lớn và phát triển không toàn diện, làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong, giảm khả năng nhìn (quáng gà). Thiếu vitamin A nhiều sẽ gây viêm loét giác mạc và dẫn đến mù lòa.

Hằng năm, thông qua hai đợt chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ trên toàn quốc do Viện Dinh dưỡng chủ trì triển khai, tỷ lệ trẻ được uống vitamin A thường xuyên được duy trì trên 98% (tương đương với hơn 6 triệu trẻ em từ 6 tháng đến 59 tháng tuổi). Hoạt động bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ em đã trở thành hoạt động thường niên của hơn 11.000 xã, phường trong toàn quốc.