Bộ Y tế vừa có công điện gửi Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc tăng cường công tác phòng, chống cúm gia cầm lây sang người.

Tại công điện Bộ Y tế cho hay, theo thông báo từ Bộ Y tế Campuchia, từ ngày 22/2/2023 Campuchia ghi nhận 2 trường hợp nhiễm cúm A (H5N1) tại tỉnh Prey Veng, trong đó có 1 trường hợp đã tử vong. Đây là những ca bệnh cúm A (H5N1) trên người mới nhất tại Campuchia kể từ năm 2014.

Tại Việt Nam, thời tiết hiện nay đang trong giai đoạn chuyển mùa và thay đổi bất thường thuận lợi cho virus cúm gia cầm phát triển, đồng thời các lễ hội sau Tết nguyên đán vẫn tiếp tục được tổ chức, do đó hoạt động vận chuyển và buôn bán gia cầm có thể gia tăng. Vì vậy luôn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người.

Trước đó, vào cuối năm 2022, Việt Nam cũng ghi nhận ca nhiễm cúm A(H5N1) trên người (tại tỉnh Phú Thọ) đầu tiên kể từ năm 2014 đến nay. 

Để chủ động ngăn chặn bệnh cúm gia cầm xâm nhập vào Việt Nam và lây nhiễm sang người, Bộ Y tế đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo các đơn vị trên địa bàn khẩn trương tăng cường giám sát chặt chẽ người nhập cảnh nhằm phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh nhất là người giết mổ, buôn bán gia cầm, sản phẩm gia cầm sống;

Người có tiền sử đến từ khu vực đang có dịch (gồm dịch trên gia cầm và ở người), kịp thời lấy mẫu xét nghiệm gửi về các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur xét nghiệm chẩn đoán xác định; quản lý ca bệnh (nếu có) và xử lý không để bệnh lây lan ra cộng đồng.

Các địa phương tăng cường giám sát các trường hợp viêm đường hô hấp cấp tính, hội chứng viêm phổi nặng do vi rút và hội chứng cúm để phát hiện kịp thời ca bệnh cúm A(H5N1);

Các bệnh viện sẵn sàng thu dung, cách ly, điều trị theo quy định của Bộ Y tế và thông báo kịp thời cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật để có các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời;

Sẵn sàng thuốc, vật tư, hóa chất, phương tiện hỗ trợ kịp thời cho địa phương triển khai các biện pháp xử lý ổ dịch.

Đồng thời, tăng cường phối hợp liên ngành giữa cơ quan y tế, thú y và các ban, ngành liên quan trong việc giám sát phát hiện dịch cúm trên gia cầm đặc biệt tại các cửa khẩu và các chợ gia cầm sống, kịp thời chia sẻ thông tin về tinh hình dịch bệnh trên gia cầm và triển khai phối hợp trong điều tra, xử lý ổ dịch.

Cùng với đó tăng cường truyền thông về các biện pháp phòng lây nhiễm cúm gia cầm sang người, đặc biệt chú ý những khu vực có nguy cơ cao và những người chăn nuôi, buôn bán và giết mổ gia cầm về nguy cơ mắc bệnh, các biện pháp phòng tránh, khuyến cáo mạnh mẽ người dân không sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc;

Thực hiện an toàn thực phẩm trong giết mổ, chế biến gia cầm và các sản phẩm của gia cầm, không ăn tiết canh và không sử dụng gia cầm ốm, chết không rõ nguyên nhân. 

Để phòng chống dịch, Sở Y tế TP.HCM vừa có công văn khẩn cấp cho các đơn vị trên địa bàn thành phố nhằm ngăn chặn, phòng ngừa cúm gia cầm (Cúm A/H5N1) trên diện rộng trước nguy cơ xâm nhập của chủng cúm này vào thành phố.

Theo đó, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM đã và đang tích cực sắp xếp giường bệnh, bố trí lại phòng ốc và nhân lực chuẩn bị đón đầu nếu phát hiện ca bệnh cúm tại thành phố. Bệnh viện cũng đã chuẩn bị khoa nhiễm D với 20 giường cấp cứu hồi sức cho bệnh nhân nặng và hơn 50 giường cho bệnh nhân từ nhẹ tới nặng.

Theo chuyên gia, cúm gia cầm A (H5N1) là bệnh nguy hiểm, khởi phát trên gia cầm lây sang người qua đường tiếp xúc.

Người mắc cúm gia cầm khi chuyển sang viêm phổi, tỷ lệ tử vong lên tới 70%. Đây là mối đe dọa không kém Covid-19, cần sớm ngăn chặn nguy cơ lây lan rộng trong cộng đồng. 

Cúm A (H5N1) lây qua đường hô hấp, qua tiếp xúc với vật dụng bị nhiễm mầm bệnh, tiếp xúc và sử dụng gia cầm ốm, chết do nhiễm cúm A(H5N1), ăn thịt gia cầm, sản phẩm gia cầm chưa nấu chín kỹ. 

Bệnh có triệu chứng ban đầu giống với cúm mùa như sốt, ho, mệt mỏi, đau người, đau cơ, đau họng... 

Tuy nhiên, cúm gia cầm có diễn tiến nhanh và hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vắc-xin phòng bệnh cho người.

PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, virus cúm A/H5N1 thường tồn tại ở gia cầm hoặc chim hoang dã. Virus này có thể lây lan cho người tiếp xúc gần, tỷ lệ tử vong lớn.

Do đó, bên cạnh các biện pháp đang được các cơ quan chức năng được thực hiện ráo riết thì các bác sĩ cũng khuyến cáo người dân chủ động phòng ngừa. 

Theo đó, người nuôi gia cầm tiếp xúc với gia cầm cần nâng cao tinh thần tự giác, phát hiện những bất thường trong nơi chăn thả của mình để ngăn chặn kịp thời.

Ngoài ra, người dân cũng cần lựa chọn những gia cầm có nguồn gốc, được đảm bảo kiểm dịch và chỉ sử dụng các loại thực phẩm này khi được nấu chín.