Sai phạm trong cổ phần hóa

Phó tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn vừa ký Thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hoá và thoái vốn nhà nước tại Công ty Đầu tư phát triển - Xây dựng (nay là Tổng công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng - DIC Corp , sàn HoSE, mã CK: DIG).

Theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình DIC Corp cổ phần hoá và thoái vốn, Bộ Xây dựng căn cứ pháp lý là Nghị định 187/2004/NĐ-CP của Chính phủ để lập phương án cổ phần hoá doanh nghiệp là không đúng quy định nêu tại Khoản 2 Điều 56 Nghị định 109/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Quyết định 1094/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng phê duyệt giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá trên cơ sở kết quả thẩm tra việc xác định giá trị doanh nghiệp của Vụ Kế hoạch tài chính thuộc Bộ Xây dựng, không được Ban chỉ đạo cổ phần hoá thẩm tra là không đúng quy định tại điểm 3.3 Bước 1 Phụ lục số 01 về quy trình cổ phần hoá ban hành kèm theo Thông tư số 126/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính, khoản 1 Điều 24 và khoản 5 Điều 54 Nghị định số 109/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Vi phạm trên dẫn đến DIC Corp không lập phương án sử dụng đất; không xác định giá trị lợi thế vị trí địa lý đối với đất thuê là loại đất đô thị để tính vào giá trị doanh nghiệp .

Đơn vị tư vấn là Công ty cổ phần Giám định, thẩm định Việt Nam (VIVACO) xác định không đúng suất vốn đầu tư và nguyên giá của 2 công trình xây dựng trên đất dẫn đến giá trị tài sản được đánh giá chênh lệch giảm so với quy định hơn 2,4 tỷ đồng. 

VIVACO không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất 25 căn biệt thự thuộc Khu Biệt thự Phương Nam là không đúng quy định tại Điều 19 Nghị định 187/2004/NĐ-CP và Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ. 

VIVACO và Bộ Xây dựng không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất dự án Khu Đô thị du lịch sinh thái Đại Phước mà sử dụng tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án để tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá là không đúng quy định tại Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

Trong quá trình quyết toán giá trị vốn nhà nước, DIC Corp đã hạch toán các khoản lỗ của 3 công ty con (từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá công ty con đến thời điểm chuyến sang công ty cố phần công ty con), được Bộ Xây dựng phê duyệt quyết toán vào giá trị vốn nhà nước tại thời điểm 0 giờ ngày 13/3/2008 để bàn giao sang công ty cổ phần (Quyết định số 687/QĐ-BXD ngày 13/7/2016), không đúng quy định tại khoản 4 Điều 21 Nghị định 109/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Sai phạm phát hành cổ phiếu riêng lẻ

Theo Thanh tra Chính phủ, Bộ Xây dựng ban hành Văn bản số 2023/BXD-ĐMDN ngày 23/9/2009 và số 2128/BXD-ĐMDN ngày 2/10/2009 chấp thuận chủ trương phát hành và chào bán cổ phiếu riêng lẻ để tăng vốn điều lệ, qua đó chỉ đạo giá chào bán cổ phiếu riêng lẻ phải phù hợp với giá thị trường tại thời điểm phát hành.

HĐQT đã trình Đại hội đồng cổ đông DIC Corp xây dựng quyết định giá bán tối thiểu là 100.000 đồng/CP và HĐQT DIG  đã chào bán với giá 100.000 đồng và 102.000 đồng/CP theo khoản 1 Điều 87 và Điều 96 Luật Doanh nghiệp năm 2005.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng với vai trò là chủ sở hữu chưa làm hết trách nhiệm trong việc chỉ đạo về giá chào bán cổ phần riêng lẻ năm 2009.

Sai phạm trong thoái vốn và việc xác định giá trị cổ phần để thoái vốn Nhà nước

Thanh tra Chính phủ còn kết luận, Bộ Xây dựng ban hành Văn bản số 2649/BXD-QLDN ngày 7/11/2017 phê duyệt phương án thoái vốn nhà nước tại DIG nhưng không xin ý kiến của Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là không đúng theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 38 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP của Chính phủ. 

 DIC Corp cung cấp thông tin không đầy đủ, dẫn đến đơn vị tư vấn không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất của 3 địa chỉ đất nhằm bảo đảm sát với giá thị trường tại thời điểm thẩm định giá cổ phần gồm: 313.887m2 tại dự án Khu Đô thị du lịch sinh thái Đại Phước; 201.703m2 tại dự án Khu dân cư thương mại Phường 4, Hậu Giang; và 421,5m2 đất thương mại tại số 88 Trần Phú, Vũng Tàu.. 

Lãnh đạo Bộ xây dựng giai đoạn 2007 - 2008, 2016 - 2017 phải chịu trách nhiệm

Theo Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm đối với các vi phạm về trình tự, thủ tục trong quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp, việc không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất mà sử dụng phương pháp tập hợp chi phi đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá, việc vi phạm trong việc hạch toán khoản lỗ của các công ty con trong quá trình quyết toán vốn nhà nước tại doanh nghiệp thuộc về Ban chỉ đạo cổ phần hoá DIC Corp; Lãnh đạo Bộ Xây dựng giai đoạn 2007-2008 và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trách nhiệm về vi phạm trong xác định giá trị tài sản khi xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá chủ yếu thuộc về đơn vị tư vấn là VIVACO, đồng thời có phần trách nhiệm của Ban chỉ đạo cổ phần hoá DIC Corp, Lãnh đạo Bộ Xây dựng giai đoạn 2007-2008 và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trách nhiệm trong việc chỉ đạo về giá chào bán cổ phiếu riêng lẻ năm 2009 thuộc lãnh đạo Bộ Xây dựng giai đoạn năm 2009.

Trách nhiệm đối với thiếu sót về trình tự, thủ tục trong phê duyệt phương án thoái vốn nhà nước tại DIC Corp thuộc Bộ Xây dựng, Lãnh đạo Bộ Xây dựng giai đoạn 2016-2017 và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trách nhiệm về việc chưa cung cấp thông tin đầy đủ để xác định lại giá trị quyền sử dụng của 3 vị trí đất khi thấm định giá cố phần để thoái vốn thuộc Người đại diện phần vốn Nhà nước tại  DIC Corp

Trên cơ sở kết quả thanh tra nêu trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng: Tổ chức kiểm điểm để có hình thức xử lý theo quy định đối với tập thể lãnh đạo Bộ giai đoạn 2007-2008, 2016-2017 và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc để xảy ra những hạn chế, vi phạm đã nêu tại phần kết quả thanh tra trên; Đôn đốc các tổ chức, cá nhân có liên quan khắc phục số tiền vi phạm trong xác định giá trị tài sản trên đất; xác định nguyên nhân dẫn đến các khoản lỗ tại Công ty CP DIC số 1, Công ty CP DIC Vật liệu xây dựng và Công ty CP DIC du lịch để có biện pháp xử lý đối với các khoản lỗ đã quyết toán vào giá trị vốn nhà nước tại DIG theo đúng quy định nêu tại khoản 4 Điều 21 Nghị định 109/2007/NĐ-CP của Chính phủ; làm rõ việc chỉ đạo về giá chào bán cổ phiếu riêng lẻ năm 2009; kiểm điểm, làm rõ việc không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất của 3 vị trí đất trong quá trình thấm định giá cố phần đế thoái vốn nhà nước tại DIG.

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai rà soát lại việc xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất dự án Khu Đô thị du lịch sinh thái Đại Phước (theo quy định tại Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ). Nếu giá trị quyền sử dụng đất được xác định lại thấp hơn tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triến dự án đã tính vào giá trị doanh nghiệp thì giữ nguyên, nếu cao hơn thì thu nộp bố sung vào ngân sách nhà nước.

Trong quá trình kiểm điểm, rà soát, xử lý, khắc phục các hạn chế, vi phạm nêu trên, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì Bộ Xâỵ dựng chuyển thông tin đến Cơ quan điều tra xem xét xử lý theo thẩm quyền.