Sai phạm hy hữu

“Dù biết quyết định này sẽ khiến doanh nghiệp tê liệt trong thời gian dài, nhưng vi phạm của Rimaco3 là rất rõ và nghiêm trọng khi làm sai lệch kết quả đấu thầu, nên chúng tôi buộc phải xử lý nghiêm theo đúng quy định của Luật Đấu thấu”, ông Vương Cảnh Xuân, Trưởng phòng Kế hoạch và Tài chính (Cục Đường thủy nội địa Việt Nam) cho biết.

Trước đó, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đã ký Quyết định số 628/QĐ-CĐTNĐ cấm Rimaco3 (địa chỉ tại phường Hồng Hà, Hạ Long, Quảng Ninh) tham gia các hoạt động đấu thầu trong 3 năm (kể từ ngày ký quyết định) đối với tất cả các dự án đầu tư xây dựng, công tác quản lý, bảo trì  kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa và các công tác khác do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam làm chủ đầu tư.

Lý do là, Rimaco3 đã cố ý cung cấp thông tin không trung thực trong hồ sơ dự thầu làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu (gói thầu ĐTKC-07-11: Khu vực cầu Chanh - sông Chanh, năm 2021, gọi tắt là gói thầu ĐTKC-07-11), vi phạm các quy định tại điểm c, khoản 4, Điều 89, Luật Đấu thầu.

Gói thầu ĐTKC-07-11 do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam làm chủ đầu tư trực tiếp mời thầu, sử dụng vốn sự nghiệp kinh tế đường thủy nội địa năm 2021, được đấu thầu rộng rãi qua mạng. Gói thầu đóng thầu vào ngày 24/12/2020, trong đó Rimaco3 là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu và trúng thầu với giá trúng thầu 2,7048 tỷ đồng (giảm 2 triệu đồng so với giá gói thầu), thời gian thực hiện hợp đồng 365 ngày (từ ngày 1/1/2021 - 31/12/2021), loại hợp đồng trọn gói.

Đây là gói thầu nhỏ về quy mô, không quá phức tạp và được triển khai trên chính “sân nhà” của Rimaco3, nhưng yêu cầu đơn vị dự thầu phải có 1 tàu công tác công suất từ 33CV trở lên (3CT-30) có gắn thiết bị giám sát AIS, camera IP thuộc sở hữu của nhà thầu. Khi làm hồ sơ dự thầu, Rimaco3 đã cung cấp cho bên mời thầu giấy chứng nhận sở hữu 1 tàu công tác công suất 33CV.

Vi phạm của Rimaco3 được phát hiện khá tình cờ, khi vào đầu tháng 1/2022, Phòng Vận tải và An toàn giao thông (thuộc Cục Đường thủy nội địa Việt Nam) có văn bản về việc điều tiết khống chế đảm bảo giao thông trên sông Chanh năm 2021, trong đó có nêu kết quả kiểm tra phát hiện nhà thầu có sử dụng tàu điều tiết 3CT-30, số đăng ký QN-3834 do Sở Giao thông - Vận tải tỉnh Quảng Ninh cấp ngày 28/6/2007 có công suất 27CV, không đạt yêu cầu của hợp đồng. Điều đáng nói là, Biên bản ghi thời điểm kiểm tra là ngày 28/10/2021, tức là khi gói thầu ĐTKC-07-11 đã sắp thực hiện xong hợp đồng đã ký.

Trên cơ sở thông tin do Phòng Vận tải và An toàn giao thông cung cấp, Cục Đường thủy Việt Nam đã rà soát lại quá trình tham gia đấu thầu gói thầu ĐTKC-07-11. Kết quả rà soát cho thấy, Rimaco 3 đã cung cấp thông tin không chính xác trong hồ sơ dự thầu làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu ĐTKC-07-11.

“Đòn đau”

Cục Đường thủy Việt Nam cho rằng, Rimaco3 đã có dấu hiệu vi phạm được nêu tại điểm c, Khoản 4, Điều 89, Luật Đấu thầu, cụ thể: “Nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư”.

Chiểu theo Luật Đấu thầu và quy định tại Điều 122, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, Rimaco3 sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 năm đến 5 năm đối với một trong các hành vi vi phạm các Khoản 1, 2, 3, 4 và 5, Điều 89 của Luật Đấu thầu.

Đại diện Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cho biết, khi rà soát lịch sử tham dự thầu của Rimaco3, bên mời thầu chưa phát hiện thêm sai phạm nào, nên chỉ cấm nhà thầu tham gia hoạt động đấu thầu 3 năm đối với tất cả các dự án sử dụng vốn nhà nước của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam.

Trước đó, Rimaco3 cũng đã chủ động đưa ra các biện pháp khắc phục khi xin không nghiệm thu, thanh toán Gói thầu ĐTKC-07-11 và hoàn lại 666 triệu đồng tiền tạm ứng hợp đồng cho ngân sách nhà nước.

Có thể thấy, việc bị Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cấm đấu thầu 3 năm sẽ khiến hoạt động sản xuất - kinh doanh của Rimaco3 gặp rất nhiều khó khăn.

Công ty này đang quản lý 426,5 km tuyến đường thủy nội địa từ ngã ba Sông Bạch Đằng (thị xã Quảng Yên) đến cảng Thọ Xuân (TP. Móng Cái) và các tuyến đường thủy nối từ bờ ra các đảo trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Trong vòng 6 năm trở lại đây, Rimaco3 đã trúng 43 gói thầu với 2 chủ đầu tư/bên mời thầu quen thuộc của Công ty là Cục Đường thủy nội địa Việt Nam với kết quả trúng 26/43 gói thầu; Ban Quản lý vịnh Hạ Long với kết quả trúng 14/43 gói thầu. Rimaco3 đang trong thời gian thực hiện hợp đồng 8 gói thầu với tổng giá trúng thầu hơn 113 tỷ đồng, trong đó có 5 gói thầu quản lý, sửa chữa, bảo trì đường thủy của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam với tổng giá trúng thầu 44,7 tỷ đồng.

“Vụ việc rất đáng tiếc của Rimaco3 là bài học cảnh tỉnh cho các nhà thầu có ý định gian lận dưới bất cứ hình thức nào khi tham gia các dự án của chúng tôi”, ông Bùi Thiên Thu, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam nhấn mạnh.