Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vừa đưa ra báo cáo “Toàn cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung” với những dự báo về các nhành hàng Việt Nam có thể chịu ảnh hưởng từ cuộc chiến này.

Theo đánh giá của BVSC, nếu chiến tranh thương mại Mỹ-Trung tiếp tục leo thang lên quy mô toàn diện, cơ hội sẽ đến với rất nhiều nước khác trong vai trò thay thế các mặt hàng xuất khẩu vào hai thị trường Mỹ và Trung Quốc, trong đó có Việt Nam.

Với mảng điện thoại di động, thiết bị điện tử viễn thông, linh kiện máy tính, đồ điện tử gia dụng, giá trị Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ 256 tỷ USD (năm 2017), việc chuyển hướng đầu tư sản xuất các mặt hàng điện tử sang các thị trường khác ngoài Trung Quốc dù quy mô được dự báo không lớn nhưng có thể cũng mang đến những thuận lợi cho các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Riêng đối với mặt hàng điện thoại di động, Việt Nam hiện đang là nơi sản xuất lớn nhất của Samsung với sản lượng khoảng 240 triệu chiếc/năm, theo sau là Trung Quốc với sản lượng 150 triệu chiếc/năm.

Samsung đang có kế hoạch cắt giảm sản lượng khoảng 40 triệu sản phẩm tại Trung Quốc do giá nhân công cao kết hợp với rủi ro chiến tranh thương mại Mỹ -Trung leo thang nên Tập đoàn này càng có lý do để đẩy mạnh chuyển hướng đầu tư sang các nước khác.

Trong bối cảnh này, Việt Nam có cơ hội thu hút thêm vốn đầu tư của Samsung. Theo đó, thu hút vốn FDI, xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng, các khu công nghiệp sẽ được hưởng lợi, nhiều việc làm mới sẽ được tạo ra.

Đối với hàng may mặc, giày dép, đồ dùng thể thao, đồ chơi trẻ em, đồ nội thất, giá trị Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ là 85 tỷ USD (2017).

Năm 2017, Mỹ là thị trường xuất khẩu dệt may lớn nhất của Việt Nam với 12,2 tỷ USD (tương đương gần 50% tổng XK hàng dệt may của Việt Nam ra thế giới).

Hàng dệt may của Việt Nam vào Mỹ hiện đang chịu mức thuế từ 8-10%. Ngành dệt may và da giày được dự báo là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại nhờ hai khía cạnh.

Thứ nhất, đồng NDT mất giá mạnh so với USD, qua đó NDT cũng mất giá so với VND giúp các doanh nghiệp nhập được vải và các nguyên phụ liệu dệt may, da giày với giá rẻ hơn.

Thứ hai, các ngành này của Việt Nam có thể lấy thêm được thị phần của Trung Quốc tại thị trường Mỹ nhờ mức giá cạnh tranh hơn cũng như thu hút được thêm vốn đầu tư FDI, từ đó giúp xuất khẩu tăng, nhiều việc làm mới được tạo ra.

Ở nhóm hàng đồ chơi và dụng cụ thể thao, năm 2017, Việt Nam xuất khẩu tổng cộng 1,24 tỷ USD, trong đó riêng thị trường Mỹ đạt 434 triệu USD. Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng là cơ hội để các đơn hàng chuyển dần sang Việt Nam, qua đó giúp Việt Nam thu hút thêm nhiều vốn FDI, tăng XK và tạo thêm việc làm.

Đối với mảng đồ gỗ nội thất, giá trị Trung Quốc  xuất khẩu vào Mỹ là 20 tỷ USD (2017), các đơn hàng đồ gỗ nội thất có thể sẽ chuyển từ các nhà máy tại Trung Quốc sang các nước khác trong khu vực Đông Nam Á như Malasia, Thái Lan, Việt Nam…

Năm 2017, Việt Nam xuất khẩu 7,6 tỷ USD gỗ và các sản phẩm gỗ, trong đó riêng thị trường Mỹ đạt 3,2 tỷ USD. Chiến tranh TM Mỹ-Trung cũng mở ra cơ hội nhận được thêm các đơn hàng xuất khẩu cho các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ nội thất của Việt Nam như TTF, SAV…

Về mảng sắt thép các loại, giá trị Trung Quốc XK vào Mỹ là 1 tỷ USD (2017), việc Mỹ áp thuế mang đến lo ngại thép Trung Quốc sẽ tìm một thị trường khác để tiêu thụ hoặc "xuất khẩu nhờ" vào Mỹ, trong đó Việt Nam có thể là một địa chỉ lý tưởng. Tuy nhiên, trên thực tế, lượng thép Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ năm 2017 có quy mô khá nhỏ (chỉ là 740.000 tấn) nên nếu có tràn vào Việt Nam tiêu thụ cũng không đáng lo ngại.

Ngoài ra, BVSC cũng đề cập có một số ngành hàng của Việt Nam sẽ bị tác động khi Trung Quốc đáp trả. Đó là mảng chip và chất bán dẫn, mảng đậu tương, ngô, bông…