Sáng nay (21/6), Tổng công ty Hàng không Việt Nam – CTCP (Vietnam Airlines, mã chứng khoán HVN) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024 với kỳ vọng là sẽ tiếp tục duy trì đà phục hồi mạnh mẽ được hình thành từ năm 2023.

Hai kịch bản tăng trưởng

Cũng như thông lệ, năm 2024, Vietnam Airlines tiếp tục xây dựng một kế hoạch sản xuất kinh doanh thận trọng. Điều này càng có cơ sở khi những yếu tố bất lợi, khó dự đoán trong 6 tháng đầu năm 2024 đã và đang ảnh hưởng tiêu cực tới ngành hàng không trong nước và thế giới.

Cụ thể, bước sang năm 2024, tình hình kinh tế - chính trị thế giới được nhận định vẫn còn tiếp tục khó khăn. Các xung đột chính trị như Nga - Ukraine, Israel - Hamas khiến chuỗi cung ứng bị đứt gãy, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và kinh tế toàn cầu, đặc biệt là yếu tố giá nhiên liệu. Cụ thể, giá nhiên liệu tiếp tục duy trì ở mức cao khoảng 104 USD/thùng.

Được biết, giá nhiên liệu bay kế hoạch 2024 được xây dựng khoảng 104 USD/thùng trên cơ sở tham khảo dự báo mức giá dầu thô Brent theo một số tổ chức tài chính quốc tế (khoảng 80 USD/thùng) và khoảng crack giữa dầu thô và nhiên liệu bay (khoảng 30%). Các dự báo giá nhiên liệu năm 2024 tại thời điểm hiện tại chưa có thay đổi lớn so với mức dự báo trên đây.

Với sản lượng khai thác như hiện nay, khi giá nhiên liệu thay đổi 1 USD/thùng sẽ làm chi phí khai thác của Vietnam Airlines thay đổi khoảng 230 tỷ/năm. Điều này tạo ra sức ép lớn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các hãng hàng không nói chung và Vietnam Airlines nói riêng.

Đối với nhu cầu đi lại của hành khách, hầu hết các tổ chức đều dự báo sản lượng khách đi lại trên toàn cầu sẽ phục hồi hoàn toàn so 2019. Tuy nhiên, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương dự kiến cần thêm thời gian để phục hồi. Trong đó, đặc biệt khu vực Đông Bắc Á được nhận định chưa thể phục hồi hoàn toàn trong 2024 do tình hình kinh tế, lạm phát và mất giá đồng tiền.

Đối với thị trường nội địa, môi trường vĩ mô về tình hình kinh tế còn tiềm ẩn rủi ro. Bên cạnh đó, việc quá tải về cơ sở hạ tầng của các sân bay vẫn tiếp tục diễn biến trầm trọng.

Đối với thị trường quốc tế đi đến Việt Nam, thị trường dự kiến vẫn chưa thể đạt được mức trước dịch do lo ngại về suy thoái kinh tế, xung đột chính trị Nga - Ukraine, Israel - Hamas chưa có dấu hiệu giảm nhiệt và mất giá đồng tiền bản tệ tại các thị trường chính (Nhật bản, Hàn Quốc, Châu Âu, v.v) khiến sức mua của khách hàng, nhu cầu du lịch nước ngoài suy giảm.

Theo đánh giá của Vietnam Airlines, thị trường Trung Quốc (thị trường khách lớn thứ 2) phục hồi rất chậm, mặc dù Chính phủ Trung Quốc đã nới lỏng các chính sách xuất nhập cảnh từ đầu năm 2023. Thị trường khách Nhật Bản hiện mới đat 60% trước dịch Covid-19.

Vấn đề cuối cùng nhưng là khó khăn lớn nhất trong năm sau, đó là vấn đề động cơ Pratt & Whitney trên các tàu bay A321/320 NEO gây ra tình trạng không ổn định, thiếu hụt nguồn lực tàu bay, ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch khai thác, phục hồi và mở rộng mạng bay sau đại dịch.  

“Tình huống này có thể kéo dài đến năm 2025, Vietnam Airlines đang có 11 tàu Airbus320 và 2 tàu A350 đang phải nằm đất để đợi khắc phục các vấn đề liên quan đến động cơ. Vietnam Airlines đang triển khao nhiều giải pháp đồng bộ nhưng ưu tiên hàng đầu là đảm bảo an toàn khai thác tuyệt đối trong mọi tình huống”, ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Vietnam Airlines nhấn mạnh.

Trên cơ sở các yếu tố đầu vào nói trên, Vietnam Airlines đã đưa ra 2 kịch bản về tổng thị trường phụ thuộc vào tiến độ phục hồi của nhóm đường bay này.

Đối với thị trường quốc tế (bao gồm thuê chuyến), kịch bản cao: dự kiến khách tổng thị trường tăng 19,9% so 2023 và phục hồi được 92% so 2019; kịch bản trung bình: dự kiến khách tổng thị trường tăng 13% so 2022 và phục hồi được 87% so 2019.

Đối với thị trường hàng không nội địa, Vietnam Airlines cho biết các kịch bản phụ thuộc vào tác động của tình hình kinh tế vĩ mô và khả năng cung ứng tải của các hãng trong bối cảnh bị thiếu hụt nguồn lực tàu bay.

Với kịch bản cao: Các giải pháp vĩ mô được triển khai mạnh, kinh tế có dấu hiệu khởi sắc, các hãng có phương án bù đắp tải cung ứng. Dự kiến khách tổng thị trường tăng 2,5% so 2023 và tăng 10% so 2019. - Kịch bản trung bình: Các giải pháp kích cầu có tác động chậm, sức mua của người dân chưa được cải thiện rõ rệt, các hãng không có phương án bù đắp.

Theo ông Đặng Ngọc Hoà, Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines cho biết: “Năm 2024, môi trường kinh doanh hàng không vẫn sẽ đối mặt với nhiều thách thức từ tình hình địa chính trị và kinh tế thế giới. Trên cơ sở dự báo môi trường kinh doanh, Vietnam Airlines đã xây dựng các mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, Hãng đặc biệt chú trọng triển khai Đề án tái cơ cấu, với các giải pháp toàn diện về tái cơ cấu tài sản, nguồn vốn, danh mục đầu tư, tổ chức bộ máy và đổi mới quản trị doanh nghiệp.

"Thời điểm khó khăn nhất của Vietnam Airlines đã qua. Mục tiêu lớn trong năm 2024 vẫn là giảm lỗ còn lại, tiến tới cân đối được thu chi trong năm 2024", ông Đặng Ngọc Hoà cho biết.

Dự kiến năm 2024, Vietnam Airlines vận chuyển 22,64 triệu lượt hành khách, tăng 7,6% so cùng kỳ và bằng 99% so 2019. Trong đó, sản lượng khách quốc tế đạt 7,64 triệu khách (bao gồm thuê chuyến), tăng 120,2% so cùng và bằng 84,4% so với năm 2019. Sản lượng khách nội địa năm đạt 15 triệu khách, tăng 2,2% so cùng kỳ và tăng 8,7% so với năm 2019.

Để đạt được mục tiêu này, Vietnam Airlines triển khai các giải pháp đồng bộ trên mọi mặt sản xuất kinh doanh. Đối với thị trường quốc tế, hãng sẽ mở rộng mạng bay quốc tế với các đường bay mới đến Tây Âu và Đông Nam Á trong năm 2024.

Đối với thị trường nội địa, hãng điều chỉnh tần suất bay để phù hợp với nhu cầu thị trường, duy trì thị phần chính trên các đường bay trọng điểm và tăng tải trên các đường bay du lịch. Tổng công ty chủ động xây dựng các phương án điều hành theo các kịch bản kế hoạch, nâng cao năng lực quản trị điều hành sản phẩm và giá cả.

Đối với đội tàu bay, Vietnam Airlines tập trung chuẩn bị đầu tư dự án tàu bay thân hẹp, dự án chuyển đổi cấu hình các tàu bay A321ceo để nâng cao hiệu quả khai thác, đáp ứng nhu cầu của thị trường và phát triển trên cơ sở phù hợp với định hướng tái cơ cấu đội tàu bay. Tổng công ty cũng sẽ hoàn thành chuẩn bị đầu tư Tổ hợp công trình dịch vụ đồng bộ tại Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành để chuyển sang giai đoạn thực hiện đầu tư.

Bên cạnh đó, Vietnam Airlines sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để tăng doanh thu và thu nhập, tiếp tục thực hiện quyết liệt việc quản trị và tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, đặc biệt là đội máy bay.

Vietnam Airlines cũng dự kiến sẽ thực hiện thoái vốn tại TCS để bổ sung thu nhập và dòng tiền (Vietnam Airlines đã đưa vào dự kiến kế hoạch 2024 thu nhập thoái vốn TCS khoảng 1.700 tỷ đồng trên cơ sở thận trọng về giá trị và tiến độ thoái vốn).

Nhờ đó, kết quả SXKD công ty mẹ và hợp nhất năm 2024 dự kiến sẽ đạt mục tiêu cân đối thu chi; trong đó lợi nhuận trước thuế công ty mẹ đạt 105 tỷ đồng và hợp nhất là 4.524 tỷ đồng.

Mặc dù vậy, theo đại diện Vietnam Airlines, tình hình dòng tiền năm 2024 dự kiến rất khó khăn do nhiều khoản nợ tái cơ cấu đến hạn thanh toán trong năm, đặc biệt là từ tháng 7/2024 khi các khoản vay tái cấp vốn bắt đầu đến hạn hoàn trả.

Với dự kiến đạt lợi nhuận năm 2024 khoảng 105 tỷ đồng, chỉ tiêu vốn chủ sở hữu cuối năm được cải thiện nhẹ, tỷ suất lợi nhuận trước thuế/tổng doanh thu đạt mức dương 0,13%.

Nếu đạt kết quả SXKD như dự kiến trên đây, hoàn thành thoái vốn TCS và được gia hạn tái cấp vốn, Vietnam Airlines dự kiến duy trì được cân đối dòng tiền trong năm, dư tiền cuối kỳ khoảng 517 tỷ đồng, khả năng thanh toán ngắn hạn được cải thiện nhẹ lên mức 0,11.

Nền tảng vững chắc cho phục hồi

Được biết, Báo cáo tài chính hợp nhất và Báo cáo tài chính Công ty mẹ - Vietnam Airlines giữa niên độ quý I/2024 cho thấy, trong 3 tháng đầu năm 2024, Vietnam Airlines đạt lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp 4.441 tỷ đồng (quý I/2023 âm 37,3 tỷ đồng), trong đó lợi nhuận sau thuế của Công ty mẹ Vietnam Airlines là 1.499 tỷ đồng.

Đây là lợi nhuận hợp nhất sau thuế quý I lớn nhất mà Vietnam Airlines đạt được kể từ khi chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần vào năm 2014. Trong đó, chỉ tiêu lợi nhuận thuần mà hãng hàng không quốc gia đạt được (900 tỷ đồng) đã cho thấy triển vọng Vietnam Airlines sẽ cán mốc lợi nhuận dương trong năm 2024.

Mặc dù chưa công bố kết quả kinh doanh quý II/2024, nhưng việc thị trường hàng không tiếp tục duy trì đà phục hồi chắc chắn sẽ giúp Vietnam Airlines có được kết quả kinh doanh tích cực trong 6 tháng đầu năm 2024.

Trên thực tế, đà phục hồi mạnh mẽ của Vietnam Airlines đã được thể hiện rõ nét trong kết quả kinh doanh năm 2023, mặc dù phải đối mặt với những cú sốc tiêu cực chồng chéo như đại dịch Covid-19, xung đột giữa Nga và Ukraine; biến động bất lợi về tỷ giá, giá nhiên liệt bay cùng chính sách tiền tệ thắt chặt hơn để kiềm chế lạm phát.

Trong năm 2023, Vietnam Airlines đã vận chuyển 21,4 triệu lượt hành khách và 224.800 tấn hàng hóa, tăng lần lượt 15,3% và 5,5% so với cùng kỳ. Tình hình khai thác khởi sắc giúp kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines phục hồi đáng kể. Vietnam Airlines đạt 93.265 tỷ đồng doanh thu hợp nhất, cao hơn cùng kỳ năm 2022 gần 30% và tiệm cận mức đỉnh năm 2019. Mức lỗ hợp nhất trước thuế giảm 5.583 tỷ đồng, giảm một nửa so với năm 2022.

Bên cạnh một số thuận lợi của thị trường, những kết quả trên có được từ các giải pháp tự thân bám sát thực tiễn của Vietnam Airlines.

Trong năm 2023, Vietnam Airlines đã nhanh chóng khôi phục hoàn toàn mạng đường bay nội địa và hầu hết đường bay quốc tế so với trước dịch Covid-19; đồng thời mở thêm đường bay mới đến Australia, Ấn Độ. Về cơ bản hiện các đường bay quốc tế trước dịch Covid-19 của Vietnam Airlines đã được phục hồi và đang tiếp tục mở thêm một số đường bay quốc tế mới, trong đó có đường bay đi Bắc Âu,

Vietnam Airlines cũng chủ động thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như: cắt giảm chi phí, triệt để tiết kiệm; đàm phán giãn hoãn thanh toán; tái cơ cấu các khoản nợ vay; tiếp tục sử dụng linh hoạt nguồn vốn vay ngắn hạn…, qua đó giúp cải thiện rõ nét thanh khoản và khả năng hoạt động liên tục của Hãng.

“Những yếu tố đó giúp chúng tôi giữ vững vị thế là hãng hàng không trong nước có mạng đường bay lớn nhất hiện nay, đồng thời tạo nền tảng vững chắc để Vietnam Airlines có được sự bứt phá ngoạn mục hơn trong năm 2024”, ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Vietnam Airlines chia sẻ.

Liên quan đến tiến trình triển khai Đề án cơ cấu lại Tổng công ty giai đoạn 2021-2025, đại diện Vietnam Airlines cho biết, tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2022 ngày 28/6/2022, Đại hội đồng cổ đông đã ủy quyền cho HĐQT phê duyệt và triển khai Đề án cơ cấu lại Vietnam Airlines sau khi cấp có thẩm quyền thông qua nguyên tắc đối với các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines, báo cáo Đại hội đồng cổ đông kết quả triển khai.

Trong thời gian qua, trên cơ sở các đánh giá về ảnh hưởng của đại dịch Covid đối với hoạt động SXKD và tình hình tài chính của Vietnam Airlines, căn cứ vào các chỉ đạo của UBQLV và ý kiến góp ý của các Bộ Ban Ngành, Vietnam Airlines đã xây dựng và đang tiếp tục hoàn thiện Đề án tổng thể các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid19 để Vietnam Airlines sớm phục hồi và phát triển bền vững giai đoạn 2021- 2035 (Đề án tổng thể), đồng thời kiến nghị các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines do ảnh hưởng của dịch Covid19.

Các giải pháp nêu tại Đề án tổng thể là cơ sở quan trọng để Vietnam Airlines hoàn thiện và phê duyệt Đề án cơ cấu lại Vietnam Airlines, đảm bảo tính kết nối, thống nhất giữa hai Đề án.

Cho đến nay, HĐQT chưa phê duyệt Đề án cơ cấu lại Vietnam Airlines do các cơ quan có thẩm quyền vẫn đang trong quá trình xem xét các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines được nêu tại Đề án tổng thể. Thời gian qua, Vietnam Airlines đã và đang tích cực phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhà nước để báo cáo, giải trình cấp có thẩm quyền về Đề án tổng thể.

Trong thời gian chờ các cấp có thẩm quyền phê duyệt các giải pháp nêu tại Đề án tổng thể và phê duyệt Đề án cơ cấu lại, Tổng công ty đã chủ động triển khai các giải pháp để triển khai tái cơ cấu toàn diện doanh nghiệp như: điều hành linh hoạt hoạt động SXKD sát với diễn biễn của thị trường, diễn biễn dịch bệnh; tận dụng mọi cơ hội để tăng nguồn thu và dòng tiền cho doanh nghiệp; thực hiện triệt để tiết kiệm, cắt giảm chi phí, triển khai công tác quản trị và tối ưu hóa chi phí trên mọi lĩnh vực; cơ cấu lại các khoản nợ vay; triển khai tái cơ cấu tài sản thông qua bán/thanh lý tàu bay cũ, Sales & Lease Back (SLB) các động cơ dự phòng; đẩy mạnh tái cơ cấu một số danh mục đầu tư; tái cơ cấu tổ chức, tinh gọn bộ máy, triển khai mạnh mẽ đổi mới quản trị doanh nghiệp, áp dụng các giải pháp công nghệ thông tin và chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực hoạt động.

Đặc biệt là Vietnam Airlines đã báo cáo các cấp có thẩm quyền phương án gia hạn khoản vay tái cấp vốn theo Nghị quyết số 135/2020/QH14 ngày 17/11/2020.

“Các giải pháp nội lực cũng như việc tháo gỡ khó khăn của cấp có thẩm quyền đã giúp Vietnam Airlines hoạt động thích nghi phù hợp với tình hình mới, đồng thời mang lại thu nhập, bổ sung dòng tiền qua đó góp phần giúp Vietnam Airlines cải thiện kết quả kinh doanh, ứng phó có hiệu quả với diễn biến khó lường của dịch bệnh cũng như từng bước phục hồi hậu đại dịch”, ông Đặng Ngọc Hoà đánh giá.