Thứ trưởng Lê Xuân Định của Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ký Công văn gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo về việc xử lý kiến nghị của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong ngành thép không gỉ tại Việt Nam liên quan đến việc thực hiện Thông tư số 15/2020/TT-BKHCN ngày 15/11/2019 về việc ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN20:2019/BKHCN về thép không gỉ.

Theo đó, Bộ Khoa học và Công nghệ đã xây dựng dự thảo Thông tư ngưng hiệu lực thi hành Thông tư 15/2019/TT-BKHCN đến hết ngày 31/12/2021 và đang khẩn trương lấy ý kiến của các bộ, ngành, lĩnh vực có liên quan về dự thảo Thông tư này.

Với nội dung đang dự thảo, thép không gỉ đã sản xuất trong nước, nhập khẩu sau ngày 1/6/2020 cho đến ngày có hiệu lực của Thông tư quy định việc ngưng hiệu lực thi hành Thông tư 15/2019/TT-BKHCN vẫn tiếp tục được phép lưu thông trên thị trường.

Như vậy, những kiến nghị liên tục từ tháng 6, thời điểm hiệu lực của nội dụng liên quan đến thép không gỉ tại Thông tư 15/2019/TT-BKHCN, đã bước đầu được ghi nhận, giải quyết.

Báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý trên, Bộ Khoa học và Công nghệ dẫn tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 11/CT-TTg ngày 4/3/2020, trên cơ sở xem xét kiến nghị của doanh nghiệp, với tinh thần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong giai đoạn dịch Covid-19.

Trong thời gian ngưng hiệu lực của Thông tư 15/2019/TT-BKHCN, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ quản lý ngành, lĩnh vực, doanh nghiệp rà soát, sửa đổi lại các nội dung của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 20:2019/BKHCN bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất trong nước, người tiêu dùng, sửa đổi các yêu cầu quản lý phù hợp với thông lệ quốc tế và đáp ứng yêu cầu quản lý chất lượng, an toàn của sản phẩm thép không gỉ.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, việc xây dựng và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN20:2019/BKHCN về thép không gỉ là nhằm mục đích hướng tới việc kiểm soát an toàn, chất lượng thép không gỉ được sản xuất và kinh doanh tại Việt Nam.

Giải trình với Thủ tướng Chính phủ, Bộ này cho biết, quá trình xây dựng Quy chuẩn này tuân thủ theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn va quy chẩn kỹ thuật, theo đó dự thảo quy chuẩn này đã được gửi lấy ý kiến Hiệp hội Thép Việt Nam, một số doanh nghiệp, cơ quan quản lý và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Khoa học và Công nghệ để lấy ý kiến góp ý là 60 ngày.

Đồng thời, quy chuẩn này cũng đã được thông báo cho các nước thành viên WTO theo quy định tại Hiệp định WTO/TBT.

“Thực tế các doanh nghiệp chỉ quan tâm để Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN20:2019/BKH sau khi được bàn hành”, Công văn gửi Thủ tướng của Bộ Khoa học và Công nghệ nêu rõ.

Tuy nhiên, trong các văn bản kiến nghị gửi Bộ Khoa học và Công nghệ và nhiều cơ quan có liên quan trước đó, 33 doanh nghiệp tham gia ký kiến nghị cho biết đã không có thông tin về Thông tư 15/2019/TT-BKHCN trong giai đoạn dự thảo, nên không có cơ hội đóng góp ý kiến. Hệ quả là khi nội dung liên quan đến QCVN20:2019/BKH với thép không gỉ có hiệu lực, hàng loạt doanh nghiệp bị động, ảnh hưởng đến kế hoạch nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất.

Ngày 24/6/2020, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã tổ chức cuộc đối thoại với đại diện của các doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh trong ngành hàng thép không gỉ tại Việt Nam, để lắng nghe trực tiếp các doanh nghiệp trao đổi, phản ảnh về các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, các kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp và giải đáp, hướng dẫn việc áp dụng biện pháp quản lý chất lượng thép không gỉ theo quy định Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN20:2019/BKHCN.

Ngay sau đó, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng gửi kiến nghị với Bộ Khoa học và Công nghệ, đề nghị tạm ngưng hiệu lực của Thông tư 15/2019/TT-BKHCN.

Hiện tại, trao đổi với phóng viên baodautu.vn, nhiều doanh nghiệp sản xuất trong ngành thép không gỉ cho biết, trong khi chờ đợi các quyết định chính thức, việc nhập khẩu nguyên liệu đầu vào (phôi) cho các nhà máy sản xuất thép không gỉ tại Việt Nam đã tạm dừng từ 01/6/2020 vẫn đang tiếp tục dừng lại. 

"Các nhà máy của chúng tôi đang hoạt động cầm chừng do không còn nhiều phôi để sản xuất. Nếu tinh hình này kéo dài, doanh nghiệp không ký được hợp đồng nhập khẩu nguyên liệu thì đến giữa tháng 8/2020, đa số các nhà máy bắt buộc phải dừng hoạt động do hết nguyên liệu", ông Trần Việt Cường, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Inox Hòa Bình nói.

Mặt khác, thị trường ống, hộp thép không gỉ vốn đang là thị phần chính của các nhà sản xuất trong nước suốt hàng chục năm qua, nhưng do các nhà sản xuất trong nước bị tụt giảm sản lượng vì thiếu phôi, nền gần đây đã có sự gia tăng lớn về số lượng hàng nhập khẩu từ các nhà sản xuất Trung Quốc.

Ông Cường cũng cho biết thêm, một số nhà sản xuất tại Việt Nam đang có thị trường xuất khẩu sang các nước châu Âu, Hàn Quốc, Ấn Độ… cũng phải tạm dừng ký kết hợp đồng xuất khẩu.

"Mọi hoạt động của chúng tôi đều đang chậm lại, để chờ động thái chính thức về việc lùi thời hạn áp dụng thông tư 15/2019/TT-BKHCN", ông Cường nói.