Từ khi được công bố, vắc-xin Gardasil ngừa các bệnh ung thư do virus HPV của hãng vắc-xin Merck Sharp & Dohme (MSD - Mỹ) luôn trong tình trạng khan hiếm do nhu cầu tiêm chủng rất cao trên toàn thế giới. 

Theo các nhà nhập khẩu, cung ứng vắc-xin dịch vụ tại Việt Nam, sau đại dịch Covid-19, nguồn cung ứng đứt gãy khiến tình hình càng trở nên khó khăn hơn, nhiều thời điểm Việt Nam rơi vàotình trạng khan hiếm vắc-xin Gardasil trầm trọng. 

Vắc-xin Gardasil và Gardasil 9 là hai loại vắc-xin duy nhất hiện nay có thể phòng ngừa được các bệnh lý ung thư nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, hậu môn, ung thư hầu họng… do virus HPV ở trẻ em và người lớn. 

Mặc dù gặp nhiều khó khăn trong việc cung ứng cả 2 loại vắc-xin hot hàng đầu thế giới, tuy nhiên sau nhiều nỗ lực, Hệ thống tiêm chủng VNVC hiện đang cung ứng đầy đủ vắc-xin Gardasil và Gardasil 9, tiêm chủng rộng rãi tại 102 trung tâm trên toàn quốc.

Việc cung ứng vắc-xin HPV đầy đủ không chỉ giúp cho nhiều trẻ em mà đặc biệt là người lớn, người trưởng thành được tiêm sớm, tiêm đầy đủ. 

Điều này mang lại ý nghĩa rất to lớn khi vắc-xin HPV có thể phòng chống được nguy cơ ung thư cổ tử cung, ung thư hầu họng, ung thư hậu môn, ung thư dương vật… cho cả những người trưởng thành. Đây đều là những căn bệnh nguy hiểm, khó điều trị, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, tiền bạc, thậm chí tính mạng của người bệnh.

Bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Cung ứng Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, đối tượng sử dụng vắc-xin ngừa HPV nay đã được mở rộng cho cả nam và nữ giới trưởng thành, điều này giúp cơ hội phòng các bệnh ung thư nguy hiểm do HPV gây ra là bình đẳng như nhau. 

VNVC sẽ nỗ lực đáp ứng nhu cầu tiêm vắc-xin phòng HPV cho cộng đồng, không chỉ trẻ em mà còn là thanh niên nam nữ, người trưởng thành.

Không chỉ có chiến lược dự trù vắc-xin sớm trong nhiều năm, Hệ thống tiêm chủng VNVC còn có được ưu tiên số lượng lớn vắc-xin phòng các bệnh ung thư gây ra do virus HPV bởi VNVC là đối tác chiến lược toàn diện của nhiều hãng vắc-xin trên thế giới.

Mặt khác, với quy mô là trung tâm tiêm chủng lớn hàng đầu Việt Nam và trên thế giới, VNVC có đầy đủ những điều kiện về hệ thống kho lạnh đạt chuẩn quốc tế GSP, hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold Chain) giúp bảo quản vắc-xin số lượng lớn, đảm bảo chất lượng cao, quy trình tiêm chủng an toàn, chăm sóc khách hàng tận tâm với chi phí hợp lý.

Trong số tất cả các bệnh ung thư ở người, 15% là do nhiễm virus. Trong đó, virus u nhú ở người (HPV) chiếm khoảng 600.000 trường hợp (4.5%) gồm ung thư cổ tử cung, ung thư hầu họng… 

Theo BS CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, tác hại của HPV là rất lớn nhưng hiện nay, tại nhiều nơi trên thế giới trong đó có Việt Nam, khi nhắc đến HPV, phần lớn người dân chỉ nghĩ đến căn bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. 

Trong khi đó, các bệnh ung thư khác ở nữ giới và cả nam giới vẫn chưa được nhận thức đầy đủ như ung thư hầu họng, một căn bệnh mà nhiều người hẳn sẽ cho là nguyên nhân đến từ thói quen hút thuốc, uống rượu thì thực tế HPV chiến đến 70% nguyên nhân gây bệnh hay ung thư hậu môn.

Ngày từ năm 1998, một bác sĩ chuyên khoa ung thư thuộc Đại học Johns Hopkins (Mỹ) đã phát hiện bằng chứng cho thấy HPV gây ra hàng chục nghìn ca ung thư hầu họng tại Mỹ mỗi năm. 

Các nghiên cứu sau đó cho thấy những người mắc ung thư hầu họng do HPV thường có nhiều bạn tình và có thói quen hay quan hệ tình dục qua đường miệng, còn những người mắc ung thư hầu họng không do HPV thì thường nghiện rượu và thuốc lá nặng.

Với nam giới, ung thư dương vật cũng là căn bệnh khá phổ biến, trên thế giới ước tính có khoảng 36.000 người được chẩn đoán mắc bệnh này vào năm 2020. 

Ung thư dương vật có thể chữa khỏi nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến di căn, tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ còn 9%.

Điều đáng nói là hiện nay, ở nam giới, chưa có biện pháp tầm soát, sàng lọc nào phát hiện được các bệnh ung thư do HPV gây ra, khi triệu chứng bệnh rõ ràng thì tình trạng sức khỏe đã trở nên nguy hiểm.

Theo thống kê, virus HPV lưu hành với tỷ lệ rất cao ở cả nam và nữ, trong đó nam giới có mức cao hơn với 91% so với nữ giới là 85% khiến cho nguy cơ mắc bệnh luôn hiện hữu.

Hiện chưa có loại thuốc điều trị đặc hiệu đối với virus HPV, và ngoài ung thư cổ tử cung thì 5 bệnh ung thư còn lại do HPV chưa có biện pháp sàng lọc. 

Do vậy, tiêm vắc-xin ngừa HPV là cách duy nhất để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân. Đồng thời, tiêm vắc-xin cũng là giải pháp nhằm tăng miễn dịch cộng đồng, làm giảm tỷ lệ virus HPV lưu hành trong dân chúng. 

Tình trạng chung hiện tại là miễn dịch cộng đồng HPV cho nam lại đang phụ thuộc vào việc bao phủ vắc-xin ở nữ, do tỷ lệ tiêm vắc-xin HPV ở nam giới còn rất thấp. 

Đặc biệt, nam giới có tỷ lệ chuyển đổi huyết thanh thấp sau nhiễm HPV tự nhiên, tỷ lệ thải loại HPV thấp hơn 26% so với nữ. Không chỉ nữ giới mà nam giới cũng rất cần tiêm vắc-xin phòng các căn bệnh ung thư gây ra do virus HPV đang ngày càng tăng cao.