Dấu hỏi chất lượng

Trên thị trường hiện nay, đồ gỗ nội thất làm bằng gỗ công nghiệp (bột gỗ, ván ép, ván dăm, keo kết dính) được rao bán rất đa dạng, nhiều chủng loại với đầy đủ sản phẩm cho mọi lứa tuổi từ trẻ sơ sinh tới người cao tuổi, tủ đồ chơi, tủ quần áo, bàn học sinh, bàn ăn, giường ngủ…

Các nhà phân phối mặt hàng nội thất gỗ tự nhiên cho biết, trong khi các loại đồ nội thất bằng gỗ tự nhiên bán rất chậm thì càng ngày sản phẩm bằng gỗ công nghiệp càng được ưa chuộng. Lý do đơn giản là vì giá rẻ và nhiều mẫu mã đẹp, bắt mắt hơn so với gỗ tự nhiên. Chẳng hạn, với đồ gỗ tự nhiên, để sắm sửa cho gia đình một bộ nội thất gồm giường ngủ, bàn trang điểm, tủ quần áo, bàn ghế, bàn ăn…, tính sơ sơ cũng đã hết từ 50 - 100 triệu đồng. Tuy nhiên, với số tiền chỉ khoảng 30 triệu đồng, người tiêu dùng có thể sắm cho gia đình đầy đủ những sản phẩm trên bằng gỗ công nghiệp tùy chất liệu.

Theo khảo sát của phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, một chiếc tủ quần áo có chiều rộng rộng khoảng 1,8 m - chiều cao 2,4 m bằng gỗ công nghiệp có giá trung bình từ 3 - 7 triệu đồng, trong khi đó cũng kiểu tủ này nhưng chất liệu được làm từ gỗ cao su hoặc gỗ thông thì giá từ 10 - 15 triệu đồng; bàn trang điểm từ gỗ công nghiệp có giá khoảng 1 triệu đồng, trong khi chất liệu gỗ tự nhiên khoảng 3 - 4 triệu đồng.

Tuy nhiên, điểm dễ thấy là tuổi thọ gỗ công nghiệp chỉ từ 2 - 3 năm đối với hàng trôi nổi, 5 - 10 năm với hàng có thương hiệu trong điều kiện bảo quản tốt. Trong môi trường ẩm thấp thì gỗ công nghiệp thường bị nở và bị mốc, nguyên nhân là do các lớp keo bị dính nước, thiếu chất kết dính.

Chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, ông Ngụy Thanh Vĩ, Trưởng phòng Truyền thông Công ty cổ phần Gỗ An Cường cho biết, hiện nay, trên thị trường ước có khoảng 50% đồ gỗ nội thất công nghiệp là hàng trôi nổi. Trong khi đó, chỉ có dân trong nghề mới có thể nhận biết thật - giả, còn người dân thì gần như rất khó phân biệt. Và đương nhiên, những mặt hàng này thưởng kém cả chất và lượng.

Gây họa cho sức khỏe?

Theo nhận định của các chuyên gia, đồ gỗ nội thất, gỗ công nghiệp giá rẻ có nhiều hóa chất gây hại cho sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ nhỏ và người già. Tuy nhiên, các nhà phân phối các loại sản phẩm này lại đánh đúng vào tâm lý của nhiều người Việt phần lớn ham của rẻ và khuyến mãi nhiều là mua, ít quan tâm đến những tác hại “vô hình”.

Đại diện một chủ doanh nghiệp lớn về gỗ công nghiệp cho biết, trong quá trình sản xuất gỗ công nghiệp, nhà sản xuất bắt buộc phải dùng đến một loại keo dán gỗ, thành phần của loại keo này có chứa chất formaldehyde là một chất hóa học rất nguy hiểm cho con người, gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho da và hệ thống hô hấp cùng nhiều bệnh tật nghiêm trọng khác. Với những thương hiệu đã khẳng định được uy tín, họ sử dụng phụ gia này rất thận trọng, tuân thủ nghiêm ngặt nhiều bộ chỉ tiêu an toàn trong nước và quốc tế. Trong khi đó, với các nhãn hàng trôi nổi, việc kiểm soát lượng keo khi sản xuất sản phẩm nhiều khi cũng là điều xa xỉ.

Thực tế, không chỉ ở Việt Nam mà tại một số nước trên thế giới, di họa của đồ gỗ công nghiệp chất lượng kém cũng đã được minh chứng. Chẳng hạn, mới đây, ở Trung Quốc, nhiều học sinh bị ảnh hưởng thần kinh và nguyên nhân chính được xác nhận là từ bàn gỗ công nghiệp, sơn tường.

Trên thế giới, chỉ số formaldehyde trong gỗ công nghiệp được khống chế rất chặt chẽ nhằm đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng. Hiện các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ Việt Nam quy mô lớn đều hạn chế hàm lượng formaldehyde để đủ tiêu chuẩn xuất khẩu hàng hóa ra thị trường quốc tế. Tuy nhiên, tại thị trường trong nước, do không có quy định về hàm lượng hóa chất trong gỗ công nghiệp nên nhiều nhà sản xuất sử dụng khá tràn lan và tùy tiện.

Không chỉ chứa hóa chất độc hại, sản phẩm làm từ gỗ công nghiệp chất lượng kém còn dễ bị nấm mốc xâm nhập khi môi trường ẩm, ảnh hưởng đến tuổi thọ sản phẩm và nhất là sức khỏe người sử dụng.

Các nhà sản xuất sản phẩm gỗ công nghiệp lâu năm thường “mách nhỏ” người sử dụng cách phân biệt hàng tốt - hàng xấu. Đó là sau khi lắp đặt nội thất gỗ công nghiệp, nếu người trong gia đình ngửi thấy mùi hôi của sơn và keo, hắc xộc lên mũi, thậm chí bị ho, chảy nước mắt, đó chính là do tác động của hóa chất formaldehyde bị sử dụng quá độ. Tình trạng này kéo dài sẽ rất nguy hiểm cho người sử dụng, đặc biệt không nên dùng với trẻ nhỏ.

Formaldehyde không tồn tại độc lập mà tồn tại ở dạng dung dịch hay các hợp chất khác và chỉ hóa hơi khi trong môi trường độ ẩm và nhiệt độ tăng. Do đó, sự tồn tại của formaldehyde trong các sản phẩm như đồ gỗ công nghiệp dùng trong nhà luôn cao hơn môi trường ngoài trời. Vì vậy sự nhiễm formaldehyde đối với con người diễn ra liên tục và có tính tích lũy.

Chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, TS. Nguyễn Thanh Hải, Chủ tịch HĐQT Công ty HIPEC phân tích, formaldehyde là chất hóa học được sử dụng phổ biến trong quá trình sản xuất gỗ công nghiệp và với nồng độ trên 2ppm/m2 sản phẩm, sẽ phát tán vào không khí lượng chất Formaldehyde dạng hơi không tốt cho sức khỏe người hít phải thường xuyên.

Cũng theo ông Hải, trên thực tế, bất cứ sản phẩm đồ gỗ nào hiện nay đều phải sử dụng đến hóa chất dù ít hay nhiều trong quá trình sản xuất, để chúng đạt được yêu cầu đề ra về tính thẩm mỹ, ngăn ngừa mối mọt, bền theo thời gian, không bị hỏng do tác động của ánh sáng, độ ẩm…

Đồ được làm từ gỗ công nghiệp cũng không phải là ngoại lệ và do vậy, người dùng hoàn toàn có khả năng mua phải những sản phẩm sử dụng loại hóa chất bị cấm hay có nồng độ cao vượt mức cho phép, làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe khi tiếp xúc hàng ngày, nhất là khi mua các loại sàn gỗ giá rẻ, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc.

Theo các chuyên gia, trong các sản phẩm gỗ công nghiệp giá rẻ đang được bán trôi nổi trên thị trường, không có sự kiểm soát của cơ quan chức năng, phần lớn đều có hàm lượng chất formaldehyde cao vượt mức cho phép (nồng độ an toàn với sức khỏe theo quy định là dưới 2 ppm/m2) do lạm dụng loại keo dán này để tạo độ cứng, độ bền cho sản phầm mà không có các giải pháp thay thế khác.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng không nên chọn mua sản phẩm nội thất gỗ công nghiệp giá rẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, mà nên lựa chọn những mặt hàng đến từ những thương hiệu nổi tiếng, đã được ghi nhận và có xuất xứ rõ ràng..

Hiện các sản phẩm gỗ nội thất chất lượng được nhập khẩu từ những nước công nghiệp phát triển như Đức, Thụy Sĩ, Pháp, Anh… có yêu cầu khắt khe về nồng độ chất formaldehyde (dưới 0,1 ppm/m2 - tức dưới 0,125 mg/m3 không khí). Tuy nhiên, cũng vì sự ưa chuộng và tin tưởng vào chất lượng các sản phẩm mà tình trạng làm giả, làm nhái những nhãn hiệu uy tín nói trên đã xuất hiện. Để phân biệt, người mua phải yêu cầu bên bán đưa ra bản chứng chỉ chất lượng sản phẩm (CQ) và chứng chỉ xuất xứ (CO) cho loại sàn gỗ công nghiệp nhất định trước khi quyết định mua hay không.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Thanh Hải cho rằng, để giảm thiểu sự độc hại từ đồ gỗ nội thất không đạt chuẩn, Nhà nước cần ban hành sớm tiêu chuẩn về chất formaldehyde trong các loại keo. Đồng thời, trước mắt, người tiêu dùng nên cố gắng bảo vệ mình bằng cách lựa chọn kỹ càng, tìm mua các sản phẩm có chất lượng, xuất xứ rõ ràng. Bởi các sản phẩm này chi phí ban đầu có thể đắt nhưng nếu tính tuổi thọ thì chắc chắn rẻ hơn các sản phẩm trôi nổi, mù mờ nguồn gốc.