Việc chưa có thời gian để Nhà máy số 3 của Honda Việt Nam đi vào hoạt động trong thời gian ngắn sắp tới khiến nhiều người lo ngại rằng, khó khăn trong tiêu thụ, bán hàng cũng đang bủa vây các nhà sản xuất xe máy và không tha cả những ông lớn.

Kế hoạch hoàn thành Nhà máy số 3 tại Hà Nam của Honda Việt Nam ban đầu là cuối năm 2012, đầu năm 2013 đã được lùi lại trong năm 2013.

Tuy nhiên, lãnh đạo của Honda Việt Nam, khi trao đổi với báo giới, cũng không xác định rõ thời gian nào trong năm 2013 sẽ đưa nhà máy vào hoạt động chính thức.

Trong phần tuyển dụng nhân viên có trình độ đại học trở lên để làm việc tại chi nhánh của Honda ở Hà Nam trên website chính thức của Honda tại địa chỉ www.honda.com.vn, số vị trí tuyển dụng để làm việc tại Hà Nam không nhiều: chưa đến 10 vị trí trong hơn 70 vị trí được đưa ra tuyển dụng từ đầu năm 2013 tới nay.

Theo tính toán thông thường từ các nhà máy xe máy ở Vĩnh Phúc, để vận hành ở quy mô 500.000 xe/năm như nhà máy được xây dựng tại Hà Nam của Honda Việt Nam, ít nhất phải có hơn 1.300 nhân sự. Trong số này, số công nhân với trình độ lao động phổ thông sẽ chiếm tỷ trọng lớn.

Mặc dù phương án điều động lao động từ nhà máy hiện có sang nhà máy mới hoàn toàn có thể xảy ra, nhưng với thực tế các nhà máy nằm ở các tỉnh khác nhau và cơ hội tạo việc làm cho người lao động tại chỗ, chính quyền địa phương nơi có Nhà máy số 3, chắc chắn sẽ không muốn công nhân đến từ tỉnh bạn.

Năm 2012, toàn thị trường xe máy tiêu thụ được 3,11 triệu xe, giảm so với mức 3,33 triệu xe máy được bán ra trong năm 2011. Với Honda Việt Nam, nhà sản xuất đang chiếm 62,6% thị phần về sản lượng xe, năm 2012 cũng chỉ bán ra 1,95 triệu xe máy so với mức 2,03 triệu xe của năm 2011. Còn năm 2013, mục tiêu được đặt ra của Honda Việt Nam là bằng năm 2012. Điều này cũng có nghĩa là sẽ chưa có sự bổ sung sản lượng từ Nhà máy số 3 trong năm 2013.

Bên cạnh đó, việc nhà sản xuất lớn nhất trên thị trường liên tiếp tung ra những chương trình khuyến mãi có giá trị lớn trong nhiều tháng trở lại đây được xem như nỗ lực đẩy mạnh bán hàng, bởi sản lượng hiện tại của hai nhà máy ở Vĩnh Phúc của Honda Việt Nam là 2 triệu xe/năm.

Ở khía cạnh khác, thống kê của Tổng cục Hải quan về kim ngạch nhập khẩu linh, phụ kiện xe máy của cả nước trong 8 tháng đầu năm cũng chỉ đạt 282,39 triệu USD, giảm khoảng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Còn riêng tại địa bàn Hà Nội và Vĩnh Phúc, nơi tập trung các cơ sở sản xuất xe của Honda, Yamaha và Piaggio, kim ngạch nhập khẩu linh kiện xe máy trong năm 2013 dự tính giảm gần 21% so với năm 2012, sau chặng đường 9 tháng đã qua của năm 2013.

Việc giảm kim ngạch này được cho là bởi các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài giảm sản lượng, dẫn tới giảm lượng hàng nhập khẩu. Thậm chí, khi dự tính thu ngân sách cho những thời gian còn lại của năm 2013, cơ quan hải quan cho hay, có những doanh nghiệp xe máy lớn phải dừng sản xuất tại một vài dây chuyền, do gặp nhiều khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm tại thị trường nội địa và lượng hàng hóa tồn kho tiếp tục tăng cao.

Dĩ nhiên, điều này đang ảnh hưởng lớn đến nguồn thu ngân sách. Ước tính, thu ngân sách của các doanh nghiệp xe máy tại Hà Nội và Vĩnh Phúc trong năm 2013 giảm tới 34% so với năm 2012, tức là giảm gần 400 tỷ đồng. Trong đó có doanh nghiệp xe máy lớn giảm số nộp ngân sách tới hơn 40% so với năm 2012.

Hoàng Nam