Tiết kiệm đang sinh lời tốt

Theo chuyên gia tài chính - kinh tế, gửi tiết kiệm là kênh đầu tư an toàn và sinh lời nhất hiện nay, bởi lãi suất nhiều ngân hàng đã vượt 10%/năm, thậm chí ở một số ngân hàng còn thỏa thuận trên mức này, nếu khách hàng có số tiền gửi lớn. Vì thế, đây vẫn là kênh đầu tư an toàn và lợi nhuận ổn định trong năm 2023.

Thực tế, lãi cao, người dân ùn ùn gửi tiết kiệm. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, huy động vốn đến cuối tháng 12/2022 tăng khoảng 6%. Con số này cao hơn những tháng trước cho thấy dòng tiền gửi tiết kiệm đã quay trở lại hệ thống.

Dữ liệu tiền gửi dân cư do Ngân hàng Nhà nước công bố tăng thêm 84.597 tỷ đồng chỉ trong tháng 11 năm 2022. Đây là tháng có tốc độ tăng khá nhanh khi mặt bằng lãi suất huy động tiết kiệm trên thị trường lên cao.

Lượng tiền gửi của khu vực dân cư trong tháng 11/2022 tăng 8,38%, đạt hơn 5,744 triệu tỷ đồng. Chỉ trong tháng 11, lượng tiền gửi của người dân tăng thêm 84.597 tỷ đồng, nâng mức tăng so với cuối năm 2021 lên 444.114 tỷ đồng.

Đây là tháng có mức tiền gửi dân cư tăng nhanh trong năm 2022.  Người dân có xu hướng gửi tiết kiệm vào những tháng cuối năm 2022 khi lãi suất huy động của các ngân hàng gia tăng mạnh mẽ. Đối với những kỳ hạn dưới 6 tháng, lãi suất tăng lên mức kịch trần 6%/năm, từ 6 tháng trở lên nhiều nhà băng tăng 10 - 12%/năm vào tháng 11 đến giữa tháng 12/2022 và duy trì đến nay, dù niêm yết chỉ có tối đa 9,5%/năm.

Giới phân tích tài chính cho rằng, nhiều khả năng lãi suất vẫn duy trì mặt bằng cao đến giữa 2023, khi Fed có thể xoay chiều chính sách. Vì thế, với những người thận trọng, gửi tiết kiệm là kênh đầu tư số một trong năm 2023.

Một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính cho rằng, mặt bằng lãi suất khó giảm trong nửa đầu năm, nhưng sẽ hạ nhiệt dần từ đầu quý III/2023 nên người có tiền nhàn rỗi có thể gửi tiết kiệm kỳ hạn dài ngày để hưởng lãi suất cao hơn cho cả năm nay.

Thực vậy, trong bối cảnh nhiều ngân hàng tăng lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng lên trên 9-10%/năm, trong khi các kênh đầu tư khác (chứng khoán, bất động sản sụt giảm), gửi tiền tiết kiệm ngân hàng là kênh khả quan nhất và mang tính an toàn cao.

Bất động sản khi nào xuống tiền?

Chuyên gia kinh tế - tài chính, TS. Đinh Thế Hiển dự báo, năm 2023 lãi suất có thể dần ổn định vào cuối quý II và đầu quý III/2023 cho nhóm các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Về xuất khẩu, khả năng sẽ tiếp tục sụt giảm trong hai quý đầu năm, phục hồi từ quý III trở đi.

Nền kinh tế nội địa về cơ bản cũng kỳ vọng sẽ ổn định hơn trong những tháng cuối năm nhờ hiệu ứng đầu tư công và ổn định tài chính - tiền tệ. Đây là tiền đề hỗ trợ tâm lý cho thị trường đầu tư nói chung và đầu tư bất động sản nói riêng vào hai quý cuối năm nay.

Ông Hiển nhận định, trên nền cơ sở kinh tế vĩ mô có cơ hội cải thiện dần vào cuối năm, thị trường bất động sản có thể sẽ xuất hiện tín hiệu phục hồi nhẹ từ quý IV/2023, tập trung ở khu vực đô thị, quanh khu công nghiệp và hạ tầng tại các khu vực đang được đầu tư mạnh.

Trong năm 2022, dưới tác động của nhiều yếu tố, trong đó có chính sách thắt chặt tín dụng, bất động sản rơi vào ảm đạm. Tỷ lệ hấp thụ trong quý III/2022 chỉ đạt 33,5%, giảm mạnh so với giai đoạn nửa đầu năm. Lượng giao dịch giảm hơn 50%.

Vì thế, theo giới phân tích tài chính – kinh tế, thị trường bất động sản được dự báo vẫn còn không ít thách thức đặt trong bối cảnh sắp có nhiều thay đổi lớn tác động đến ngành này, nhất là khi chính sách tín dụng thắt chặt vào lĩnh vực rủi ro. Định hướng của Ngân hàng Nhà nước năm nay đưa ra mục tiêu tín dụng 14-14,5%, nhưng kiểm soát vốn ở lĩnh vực rủi ro, trong đó có chứng khoán, bất động sản.

Do đó, các khuyến nghị được đưa ra, giới đầu tư cần chuẩn bị tinh thần vượt khó, luôn trong vị thế tích lũy tài chính để phòng tránh rủi ro và chờ đợi cơ hội. Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoRAE) thì cho rằng, về dài hạn, bất động sản vẫn là kênh đầu tư an toàn, lợi nhuận cao. Vì thế khi tìm kênh giữ giá trị tài sản tốt nhất, nhà đầu tư nên nghĩ đến bất động sản.

Cũng theo ông Châu, thời gian gần đây, lãi suất, lạm phát tăng đã khiến thanh khoản bất động sản giảm và tâm lý thị trường bị xáo trộn. Điều hoang mang nhất là người mua khó tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng, cả với vay mua nhà.

Tuy nhiên, trong các kênh đầu tư hiện tại bất động sản vẫn là nơi trú ẩn an toàn với dòng tiền, được nhà đầu tư quan tâm. Trong bối cảnh hiện nay, nhiều nhà đầu tư vẫn coi bất động sản là kênh giữ giá trị tài sản tốt nhất, nếu đặt bàn cân với chứng khoán, tiền ảo…

Có thể trước mắt, với tình hình hiện nay khi thị trường bất động sản có khó khăn nhất định, nhà đầu tư sợ rủi ro nên không “bỏ trứng vào một giỏ”. Nhưng một khi bất động sản giảm được xem là cơ hội “xuống” tiền, vì đây vẫn là kênh đầu tư an toàn khi kênh chứng khoán chưa có điểm sáng, song đầu tư vào nhà, đất đòi hỏi vốn lớn.

Tuy nhiên, lời khuyên được đưa ra là các nhà đầu tư nên tìm đến sản phẩm bất động sản có giá trị thực hơn như: nhà phố, hạ tầng khu công nghiệp, chung cư, bất động sản tiêu dùng, hướng tới nhu cầu ở thật hoặc khai thác sử dụng ngay với điều kiện người tham gia thị trường phải có kiến thức vững vàng...Theo chuyên gia, nếu quyết định đầu tư ngay trong 6 tháng đầu năm cần thận trọng giảm vốn vay hoặc thậm chí có thể giữ tiền chờ cuối năm mới hành động.

Còn trong 12 tháng tới, bất động sản có cơ hội và rủi ro đan xen, nhưng rủi ro có phần lấn lướt. Nhà đầu tư cần thận trọng, thiên về giữ tiền mặt nhiều hơn là ra quyết định xuống tiền táo bạo, vì đây là năm bản lề cho nhiều sự thay đổi, đào thải để thanh lọc, chuẩn bị cho chu kỳ mới.

Tín dụng nhiều hy vọng được tháo gỡ khi kinh tế vĩ mô ổn định giúp cho các kênh huy động vốn chính của thị trường bất động sản sẽ được khơi thông trong những tháng cuối năm 2023. Từ đó niềm tin thị trường có khả năng phục hồi, dự án kỳ vọng được triển khai trở lại. Tuy nhiên, các tác động này không thể diễn ra ngay lập tức.

Thị trường 2023 hướng đến đầu tư dài hạn và mục tiêu bền vững hơn so với nửa thập kỷ trước. Vì thế, với các nhà đầu tư vay nhiều, phương án tốt nhất là tái cơ cấu nợ vay, càng sớm càng tốt ngay từ lúc này cho đến hết quý III/2023. Thay đổi vị thế tài chính theo hướng tái cấu trúc sẽ là phương châm khôn ngoan nhất với nhóm này.

Vàng được lựa chọn trong 2023

Giá vàng đã tăng lên mức cao nhất trong 9 tháng khi đạt 1.950 USD/ounce do lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu và hy vọng xoay quanh việc ngân hàng trung ương Mỹ chậm lại tốc độ nâng lãi suất đã tăng sức hấp dẫn của kim loại quý. Tính từ đầu năm 2023 đến nay, giá vàng đã tăng 100 USD/ounce trong tháng đầu tiên của năm 2023. Còn nếu so với mức thấp nhất trong 2 năm được ghi nhận vào tháng 11 năm ngoái, vàng đã tăng 20%.

Triển vọng của kinh tế Mỹ đang xấu đi, còn tăng trưởng việc làm chậm lại đáng kể. Đó là tin vui với Fed. Bởi ngân hàng trung ương Mỹ muốn đánh đổi tăng trưởng kinh tế để kìm hãm lạm phát, vốn đã vọt lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ. Các dữ liệu mới nhất cho thấy tăng trưởng của kinh tế Mỹ đang giảm tốc nhanh chóng. Chỉ số giá sản xuất ghi nhận mức giảm 0,5% trong tháng 12/2022, còn doanh số bán lẻ lao dốc 1,1%. 

Cố vấn cấp cao Hội đồng vàng thế giới tại Singapore, Indenesia và Việt Nam cũng đưa ra nhận định, mặt hàng kim quý vàng sẽ có nhiều triển vọng năm nay.  Thậm chí, mặt hàng kim quý vàng còn được dự báo sẽ có triển vọng tăng lên 2.000 USD/ounce trong 2023.

Vàng tiếp tục là kênh đầu tư được nhiều người Việt ưa chuộng trong năm nay, nhất là để ứng phó với lạm phát. Đây là một trong những kết quả khảo sát tại báo cáo Wealth Expectancy 2022 của Standard Chartered vừa được công bố, nghiên cứu những thay đổi trong các quyết định đầu tư của hơn 15.000 nhà đầu tư thuộc phân khúc thu nhập trung bình, thu nhập cao và có giá trị tài sản ròng cao tại 14 thị trường, trong đó có Việt Nam.

Theo kết quả khảo sát, 80% các nhà đầu tư tại Việt Nam cho biết đang chủ động quản lý tài sản và thay đổi chiến lược đầu tư trước những thách thức kinh tế hiện nay. Đáng chú ý, trong các kênh đầu tư, vàng tiếp tục là kênh đầu tư được nhiều nhà đầu tư Việt Nam quan tâm, với 57% cho biết, họ đầu tư vào vàng do tình hình lạm phát. Ngoài ra để đối phó với lạm phát của 2022, có tới 49% nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu giá trị và 44% quan tâm đến trái phiếu.

Các nhà đầu tư Việt Nam chỉ ra các yếu tố quan tâm hàng đầu bao gồm: lạm phát (36%), nguy cơ suy thoái kinh tế (21%) và biến động của kinh tế thế giới (18%). Trong năm vừa qua, các nhà đầu tư trong nước đã có những thay đổi về tài chính, ví dụ như đưa ra những quyết định mới về danh mục đầu tư (26%) và cắt giảm chi tiêu (25%), đây là những lý do chính dẫn đến sự dịch chuyển trong các lớp tài sản chính.

Các nhà đầu tư đang xem xét lại việc nắm giữ cổ phiếu trước sự gia tăng của biến động thị trường, mặc dù đây vẫn là một phần không thể thiếu trong các danh mục đầu tư. Dựa trên các câu trả lời tham gia khảo sát, trong số những người đang đầu tư vào cổ phiếu, tỉ lệ phân bổ vào cổ phiếu trong danh mục đầu tư tại Việt Nam giảm từ 10,9% xuống 7,5% trong năm 2023.

Ông Marc Van de Walle, Giám đốc toàn cầu Quản lý tài sản, Ngân hàng Standard Chartered chia sẻ: “Các nhà đầu tư phải đối mặt với một tình hình phức tạp, trong đó, lạm phát, nguy cơ suy thoái và biến động kinh tế toàn cầu là những mối bận tâm chính. Danh mục đầu tư đa dạng với các chiến lược nhằm tạo thu nhập từ nhiều loại tài sản mang đến những cơ hội tốt nhất hiện nay”.

Nhận định về giá vàng 2023, ông Marc Despallieres, Giám đốc Chiến lược và Giao dịch của Vantage, cho rằng lạm phát sẽ vẫn còn tiếp tục gây khó khăn cho sự phát triển và các đợt tăng lãi suất của Fed sẽ tiếp tục là yếu tố chính cho các biến động bất ngờ của vàng. Tuy nhiên, ở góc nhìn tích cực hơn, vàng vẫn đang được xem là loại tài sản trú ẩn tốt, vì thế, cũng sẽ không bất ngờ nếu vàng dù có biến động vẫn sẽ giữ được xu hướng tăng chủ đạo trong năm 2023.

Chuyên gia kinh tế PGS-TS Đinh Trọng Thịnh nhận định, 2023 là năm thị trường vàng có thể sẽ đón “sóng” khi lãi suất ngân hàng sẽ chững lại rồi giảm, thị trường tài chính biến động mạnh. Vì vậy, giá vàng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ giá USD.

Giới phân tích tài chính – kinh tế cho rằng, trong năm 2023, so với các kênh đầu tư khác, tỷ suất sinh lời của vàng không quá lớn, nhưng vàng tiếp tục là kênh được nhiều nhà đầu tư Việt Nam quan tâm do tình hình lạm phát.

Chứng khoán khi nào hồi phục?

Chứng khoán năm 2023 được dự báo có nhiều biến động. Cụ thể, tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo vẫn được duy trì ở mức cao so với mặt bằng chung trên thế giới. Theo Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, có 2 kịch bản về triển vọng kinh tế. Kịch bản thận trọng: tăng trưởng GDP đạt 6,47%, lạm phát bình quân 4,08%; tăng trưởng xuất khẩu 7,21% và cán cân thương mại là 5,64 tỷ USD.

Kịch bản tích cực: tăng trưởng GDP tăng 6,83%; lạm phát 3,69%; tăng trưởng xuất khẩu 8,43% và cán cân thương mại là 8,15 tỷ USD. Từ các kịch bản kinh tế cho thấy thị trường bất động sản vẫn ít nhiều đón nhận được lực đỡ tương đối ổn định từ chuyển biến vĩ mô khi càng về cuối năm.

Việc kiểm soát tốt lạm phát và duy trì tăng trưởng kinh tế sẽ là điểm sáng để Việt Nam thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài. Các khó khăn về thanh khoản dòng tiền trong nền kinh tế cũng đang được Chính phủ và các bộ ngành liên quan tập trung giải quyết.

Tuy nhiên, VNDirect khuyến cáo, nhà đầu tư chứng khoán trong năm 2023 cần tỉnh táo, bởi khi dòng tiền trên thế giới bị thắt chặt thì kỷ nguyên tiền rẻ đã kết thúc. Fed có thể giảm mức độ tăng lãi suất, song không có nghĩa là không tăng. Thậm chí, ngay cả khi Fed không tăng lãi suất, thì lãi suất vẫn nằm ở mức đỉnh một thời gian.

Việc thị trường chứng khoán hồi phục trong hơn một tháng qua chỉ mang tính chất ngắn hạn, chưa bền vững. Hiện tại là cơ hội tốt để nhà đầu tư giảm bớt tỷ trọng margin cũng như tỷ trọng cổ phiếu. Đối với thị trường chứng khoán năm 2023, chuyên gia cho rằng, sẽ là một năm đầy thách thức và không dễ tìm kiếm lợi nhuận. Tuy vậy, thị trường đã xây nền thành công và thời điểm khó khăn nhất đã đi qua.

Chứng khoán năm 2023 theo góc nhìn của chuyên gia phân tích, sẽ vận động theo hình chữ V. Đầu năm sẽ vẫn có những cơ hội tăng điểm nhưng giai đoạn giữa năm rất có thể sẽ sụt giảm mạnh, thậm chí có nguy cơ test lại đáy năm 2022.

Tuy nhiên thị trường sẽ tích cực hơn vào nửa cuối năm. Về nhóm ngành nên quan tâm chuyên gia gợi ý hai nhóm gồm: nhóm ngành hành thuỷ như giao thông vận tải, logistic, du lịch, bán lẻ… và nhóm ngành như nông nghiệp, cao su, gỗ.