Tại nghị trường Quốc hội, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã trình bày Tờ trình đề nghị Quốc hội phê chuẩn Công hàm Thoả thuận về cấp thị thực giữa Việt Nam và Hoa Kỳ và nêu rõ, những năm gần đây, phía Hoa Kỳ đã nhiều lần nêu vấn đề về chính sách thị thực của Việt Nam gây khó khăn cho việc xin thị thực nhập cảnh Việt Nam của công dân Hoa Kỳ. Đặc biệt, sau khi Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh và cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam được Quốc hội thông qua năm 2014, công dân Hoa Kỳ chỉ được cấp thị thực 3 tháng và không được gia hạn thời gian lưu trú.

Trong khi đó, Hoa Kỳ luôn cấp thị thực có giá trị nhập cảnh nhiều lần trong vòng 1 năm và được lưu trú mỗi lần nhập cảnh tối đa 6 tháng. Đối với sinh viên Việt Nam, thời hạn tạm trú được kéo dài phù hợp với xác nhận tư cách sinh viên, nghiên cứu sinh (I-20) do các trường đại học cấp.

Báo cáo của Chính phủ cũng cho biết, trong số 11 nước đang đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) với Hoa Kỳ, chỉ duy nhất Việt Nam cấp thị thực ngắn hạn 3 tháng cho công dân Hoa Kỳ, các nước khác đều miễn thị thực theo thỏa thuận song phương theo chương trình Visa Waiver Program (VWP), hoặc miễn đơn phương cho công dân Hoa Kỳ với thời gian lưu trú 90 hoặc 180 ngày.

Phía Hoa Kỳ cho rằng, chính sách cấp thị thực với thời hạn 3 tháng như của Việt Nam hiện nay dành cho Hoa Kỳ không tương xứng với chính sách của Hoa Kỳ dành cho Việt Nam và không tương xứng với quan hệ hai nước. Trên cơ sở đó, Hoa Kỳ đề nghị nâng thời hạn cấp thị thực cho công dân Hoa Kỳ lên 1 năm nhiều lần cho mục đích du lịch, hội nghị, việc riêng và các mục đích nhập cảnh ngắn hạn khác.

Thảo luận về việc phê chuẩn Công hàm này, đa số đại biểu Quốc hội đều tán thành với nội dung của Công hàm và cho rằng, việc nâng thời hạn cấp thị thực cho công dân Hoa Kỳ là phù hợp với thực tế và có lợi cho công dân Việt Nam. Thêm nữa, việc tăng thời hạn thị thực cấp cho công dân Hoa Kỳ lên 1 năm cũng sẽ góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại, đầu tư với Hoa Kỳ.

“Việc phê chuẩn Công hàm sẽ tạo thuận lợi hơn cho công dân Việt Nam xuất nhập cảnh sang Hoa Kỳ, giảm chi phí và thời gian cho người dân. Bên cạnh đó, việc phê chuẩn Công hàm cũng phù hợp với mức độ, quan hệ ngày càng sâu rộng trên mọi lĩnh vực giữa Việt Nam và Hoa Kỳ”, đại biểu Hoàng Thanh Tùng (Sóc Trăng) bày tỏ quan điểm.

GS-TSKH. Nguyễn Mại, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư đã cho rằng, “điều đó là quá hay”. “Khi thị thực đang bị coi là một rào cản, thì việc chúng ta chấp thuận nâng thời hạn cấp thị thực cho công dân Hoa Kỳ lên 1 năm là hợp lý và điều này sẽ thúc đẩy các hoạt động hợp tác thương mại, đầu tư, du lịch giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong thời gian tới”, GS. Nguyễn Mại nói.

Cũng theo GS-TSKH. Nguyễn Mại, nhiều nước đã dần gỡ bỏ “hàng rào” thị thực và điều đó sẽ có lợi cho các hoạt động hợp tác đầu tư, kinh doanh.

“Vừa rồi, chúng ta miễn thị thực trong vòng 15 ngày đối với công dân Belarus. Điều đó đã là rất tiến bộ, nhưng vẫn có doanh nghiệp nói với tôi rằng, trong thời gian đó, họ vẫn đang loay hoay thì đã hết hạn thị thực phải xuất cảnh rồi, nên cũng vẫn gặp không ít khó khăn”, GS-TSKH. Nguyễn Mại nói và một lần nữa bày tỏ sự đồng tình trước việc Việt Nam sẽ cấp thị thực 1 năm cho công dân Hoa Kỳ.

Hiện Hoa Kỳ là một trong những đối tác thương mại và đầu tư hàng đầu của Việt Nam. Năm 2015, Hoa Kỳ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch 33,48 tỷ USD. Trong khi đó, về đầu tư, các doanh nghiệp Hoa Kỳ đã đầu tư sang Việt Nam trên 11 tỷ USD, đứng trong top 10 nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam hiện nay.