Ngay khi có thông tin về việc một số khách hàng Mỹ và EU đưa ra thông báo về việc tạm ngừng, giãn, hoãn hoặc hủy đơn hàng nhập khẩu hàng dệt may Việt Nam, ông Lê Tiến Trường, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) đã khẩn cấp họp trực tuyến với một số lãnh đạo chủ chốt của các DN thành viên, để kịp thời có phương án ứng phó.

Quyết liệt ứng phó

Nhận định chung do các lãnh đạo DN thành viên báo cáo về Tập đoàn, hiện nay quá trình diễn biến quá nhanh của thị trường, nhất là khi dịch Covid-19 lan rộng tại EU và Mỹ, khiến Chính phủ các nước buộc phải ra giải pháp quyết liệt đóng cửa biên giới, khuyến cáo công dân không ra nước ngoài, hạn chế di chuyển trong nước, đóng cửa các trung tâm thương mại, hủy bỏ các sự kiện thu hút đông người…

Chỉ trong ba ngày từ 16-18/3/2020, một số khách hàng lớn từ EU và Mỹ đều có thông báo tiêu cực đối với các DN sản xuất dệt may trong nước. Xu hướng chính là giãn thời gian giao các đơn hàng tới 3-4 tháng để trông chờ thị trường phục hồi trở lại. Ngoài ra, một số mặt hàng mang tính mùa vụ, kinh doanh trong tháng 3, tháng 4 rất khó khăn thì khách hủy đơn hàng.

Số lượng đơn hàng bị hủy tương đương với năng lực sản xuất của nhiều đơn vị lên tới một nửa tháng sản xuất, tương ứng 3-3,5% sản lượng của cả năm 2020.

Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch HĐQT Hugaco cho biết: “Lúc đầu chúng ta tưởng nguyên liệu khó, thì nay vừa có nguyên liệu cho sản xuất, lập tức đầu ra lại khó. Một số đơn hàng bị hủy, một số đơn hàng tạm hoãn. Thời gian mở LC cũng kéo dài, trước kia là 60 ngày thì nay là 120 ngày. Quý I doanh thu của Tổng công ty May Hưng Yên đã giảm 20%. Chúng tôi đang phải rà soát từng khâu để giảm chi phí.

Trong cơn u ám của thị trường do Covid, không phải khách hàng nào cũng có thông tin xấu cho doanh nghiệp dệt may trong nước.

Ông Nguyễn Đức Trị, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tổng công ty Dệt May Hòa Thọ (Đà Nẵng) cho biết: “Từ ngày 16/3-18/3, đồng loạt các khách hàng tại thị trường Mỹ, đang giao dịch theo phương thức FOB thông báo về việc ngưng sản xuất, lùi giao hàng, hủy đơn hàng thành phẩm và ngưng việc đặt mua nguyên phụ liệu cho các đơn hàng đã xác nhận.

Tổng số hàng bị hủy là 350,000 sản phẩm; Tổng số đơn hàng yêu cầu lùi thời gian sản xuất: 100,000 sản phẩm; Tổng số đơn hàng có nguy cơ bị dừng sản xuất hoặc hủy: 150.000 sản phẩm. Khách hàng cũng đề nghị được lùi thời gian thanh toán tiền thành phẩm từ 30 đến 60 ngày so với thời hạn đang được áp dụng.

Tuy nhiên, tin vui với Hòa Thọ là các khách hàng tại thị trường Nhật vẫn ổn định, và các khách hàng tại thị trường châu Âu chưa có quyết định hủy hoặc hoãn nhập hàng. Đây sẽ là điểm tựa để doanh nghiệp dồn sức làm hàng xuất khẩu và tìm cách tìm kiếm thêm khách hàng tại Nhật Bản.

Tạm dừng các dự án đầu tư năm 2020

Chỉ trong vòng 3 ngày diễn tiến nhanh của dịch bệnh và trước quyết định đóng cửa biên giới, cấm tụ tập đông người của EU, Mỹ, đã khiến sức tiêu thụ giảm mạnh do nhiều trung tâm thương mại lớn tại nơi đây đóng cửa trong thời gian này.

Ông Lê Tiến Trường, Tổng giám đốc Vinatex ví von: "Đây quả là một khủng hoảng chưa từng có tiền lệ trong hơn 20 năm hoạt động của Vinatex. Tập đoàn từng trải qua khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997, khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008, nhưng thời điểm đó, lượng cầu tuy giảm, tiến độ giao hàng giảm, nhưng sản xuất vẫn được duy trì. Trong cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 năm nay, thì có hiện tượng đẩy lùi thời gian giao hàng, đặc biệt là hủy hẳn đơn hàng khiến các nhà quản lý DN dệt may hết sức trăn trở để tìm cách khắc phục"

“Việc Mỹ và EU quyết định tạm thời ngừng nhập khẩu hàng dệt may Việt Nam ảnh hưởng lớn đến tình hình xuất khẩu của May 10 vào 2 thị trường này. Chúng tôi gặp khó khăn kép: trong tháng 2 các DN phải lo nhập khẩu nguyên liệu để đảm bảo sản xuất được liên tục, đến nay thì có đủ nguyên phụ liệu thì lại tạm dừng sản xuất và dừng giao hàng những lô hàng đã sản xuất. Đơn cử, khách hủy toàn bộ các lô hàng đi bằng đường hàng không tới Mỹ. Các lô hàng đường biển trong tháng 3 lùi sang tháng 4 và 5.Điều chỉnh giảm số lượng mua hàng các tháng kế tiếp. Khách hàng Hàn Quốc chưa chịu nhận 40.000 sản phẩm sơmi", ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc May 10 xác nhận.

Với kinh nghiệm lâu năm trong ngành dệt may, ông Lê Tiến Trường khẳng định, các DN cần đàm phán khách hàng để tránh tối đa thiệt hại. Đàm phán với nhà cung cấp để lùi thời gian thanh toán tiền nguyên phụ liệu. Cân đối dự phòng tài chính để có thể trả lương và duy trì sản xuất thất thường, đồng thời chỉ đạo DN tạm dừng các dự án đầu tư trong năm 2020.

Khó khăn do đơn hàng giảm và bị tạm ngưng nhưng Vinatex vẫn thống nhất ưu tiên số 1 là giữ chân người lao động, bảo toàn lực lượng để sau dịch có thể sản xuất cao độ trở lại.

"Trước mắt, DN không tăng giờ làm, cho người lao động nghỉ hai ngày/tuần, trong trường hợp khó khăn hơn nữa thì phải giảm số ngày làm việc của người lao động, cả lãnh đạo và công nhân đều chia sẻ giảm thu nhập, nhưng vẫn phải đảm bảo cao hơn mức lương tối thiểu theo luật định, trên tinh thần cùng nhau gắn bó vượt qua điểm đáy của thị trường. Đề nghị các lãnh đạo DN làm tốt công tác tư tưởng cho CBCNV. Kêu gọi đội ngũ đồng tâm một lòng cùng DN vượt khó khăn", ông Trường nhấn mạnh.