Bị cáo không nhớ mốc thời gian

Từ sáng sớm ngày 14/12, bị cáo Đinh La Thăng (nguyên Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải từ tháng 8/2011 - 2/2016) được áp giải đến Tòa án nhân dân TP.HCM (TAND) để bắt đầu khai mạc phiên xét xử đầu tiên.

Cùng trong phiên xét xử với ông còn có 19 đồng phạm khác cũng liên quan đến vi phạm bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương, gây thất thoát cho nhà nước hơn 725 tỷ đồng.

Cụ thể, bị cáo Nguyễn Hồng Trường (nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT giai đoạn tháng 4/2007 - 8/2017) và Đinh Ngọc Hệ (nguyên Phó tổng giám đốc Tổng công ty Thái Sơn - Bộ Quốc phòng) được xem là đồng phạm chính giúp sức cho hành vi phạm tội của ông Đinh La Thăng.

Ngoài ra, còn có 17 bị cáo khác nguyên là cán bộ Bộ GTVT và Tổng công ty đầu tư phát triển và quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long (Tổng công ty Cửu Long) - cấp dưới của ông Đinh La Thăng; nguyên nhân viên Công ty Yên Khánh và một số lãnh đạo công ty khác đồng phạm với Đinh Ngọc Hệ.

Theo thông báo của thư ký phiên tòa, trong ngày xét xử đầu tiên, ngoài các bị cáo thì đa số những cá nhân, tổ chức được tòa triệu tập với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đều có mặt.

Ở phần thủ tục bắt đầu phiên tòa, ông Đinh La Thăng nhiều lần hỏi lại chủ tọa vì không hiểu rõ câu hỏi. Bị cáo khai nhận trình độ 10/10, nghề nghiệp đầu tiên khi ra trường là kế toán, sau đó chuyển sang các cấp quản lý. Bị cáo từng là Đảng viên nhưng đã bị khai trừ Đảng và không nhớ ngày khai trừ. Bên cạnh đó, ông Thăng khai nhân thân từng bị tòa tuyên phạt 30 năm tù nhưng không nhớ rõ ngày, tháng bị tòa tuyên phạt.

Còn đối với ông Đinh Ngọc Hệ, khi được chủ tọa đề cập đến tên gọi khác là Út “Trọc” thì bị cáo đã phủ nhận. Bị cáo này khẳng định mình chỉ có một trên gọi là Hệ, ngoài ra không có tên gọi nào khác.

Sau khi Hội đồng xét xử (HĐXX) kết thúc phần làm thủ tục với 20 bị cáo. Luật sư bào chữa cho bị cáo Đinh Ngọc Hệ đề nghị HĐXX triệu tập thành viên hội đồng định giá, giám định viên liên quan đến thuế và người liên quan trong việc đứng tên tài sản bị kê biên để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án. Liên quan đến vấn đề này, HĐXX cho rằng trong quá trình xét xử nếu thấy cần thiết sẽ cho triệu tập.

Phải chịu trách nhiệm chính

Theo cáo trạng, với trách nhiệm là Bộ trưởng Bộ GTVT, người đứng đầu cơ quan được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại Bộ GTVT, ông Đinh La Thăng có nghĩa vụ tổ chức thực hiện quy chế quản lý, sử dụng tài sản nhà nước thuộc phạm vi quản lý theo thẩm quyền, bảo đảm sử dụng tài sản nhà nước đúng mục đích và hiệu quả.

Tuy nhiên, vì mối quan hệ với bị cáo Đinh Ngọc Hệ, ông Đinh La Thăng đã chỉ đạo cấp dưới bỏ qua các quy định pháp luật, để Công ty Yên Khánh của Hệ - là công ty kinh doanh thua lỗ, không có năng lực tài chính, tiếp cận và tham gia mua quyền thu phí. Sau đó tạo điều kiện để công ty của Hệ trúng đấu giá quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Sau khi được ông Đinh La Thăng “hậu thuẫn” trúng đấu giá quyền thu phí, bị cáo Hệ đã có nhiều hành vi cắt giảm, che giấu doanh thu nhằm chiếm đoạt hơn 725 tỷ đồng của nhà nước. Ngoài ra, bị cáo còn dùng ảnh hưởng của mình để được mua biệt thự BT01 tại dự án khu nhà ở tầng thấp (Q.Thanh Xuân, Hà Nội) với giá thấp, hưởng lợi hơn 3,4 tỷ đồng.

Theo cáo buộc, ông Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính về những sai phạm của các cán bộ tại Bộ GTVT trong việc tổ chức bán đấu giá quyền thu phí tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Trước đó, bị cáo Đinh La Thăng cũng bị 2 bản án tổng hợp 30 năm tù. Cụ thể là liên quan đến sai phạm của Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) mất 800 tỷ đồng khi đầu tư vào OceanBank, cố ý làm trái xảy ra tại PVN và Tổng công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam.

Bị cáo Đinh Ngọc Hệ cũng đã bị Tòa Quân sự Trung ương bác kháng cáo y án 20 năm tù về tội lừa đảo trong vụ sai phạm 3 khu đất quốc phòng đường Tôn Đức Thắng. Tổng hợp với bản án 12 năm tù tòa đã tuyên năm 2018, bị cáo Hệ phải chấp hành chung là 30 năm tù.

Sau phiên xử tại TP.HCM, dự kiến trước Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, ông Thăng còn phải hầu tòa tại Hà Nội liên quan đến vi phạm các quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Ethanol Phú Thọ.