Theo ông Hoàng Quốc Vượng, Thứ trưởng Bộ Công thương, hiện Viện Năng lượng đã hoàn thành dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII). Cách đây 2 tháng, 9 chương đầu tiên đã được trình bày tại hội thảo lần 1 và hôm nay, 9 chương còn lại được trình bày tiếp.

Theo kế hoạch, trong tháng 10/2020, Bộ Công thương sẽ báo cáo Chính phủ Quy hoạch điện VIII.

Theo tính toán trong giai đoạn 2020 - 2030, tổng công suất nguồn của hệ thống sẽ tăng thêm 80.000 MW so với gần 60.000 MW hiện đang có.

Với dự kiến này, các nguồn điện lớn (điện than, khí và LNG) sẽ tăng thêm khoảng 30.000 MW; điện gió các loại và điện mặt trời dự kiến tăng thêm khoảng 30.000 MW. Tuy nhiên, phần lớn các nguồn điện này đều tập trung nằm xa trung tâm phụ tải. Bởi vậy, công tác phát triển lưới truyền tải để giải toả công suất các nguồn điện mới được cho là vấn đề rất quan trọng, cần tập trung nghiên cứu để có giải pháp phù hợp.

Kết quả nghiên cứu của Đề án cũng chỉ ra rằng, xu hướng truyền tải điện sẽ có nhiều thay đổi trong thời gian tới. Thay vì truyền tải điện từ miền Bắc vào miền Nam như trước đây, chiều truyền tải có xu hướng thay đổi dần với hướng ngược lại.

Việc nhập khẩu điện từ các nước trong khu vực tuy cũng đã có chủ trương, tuy nhiên, quá trình triển khai nhập khẩu điện cũng chưa đạt được như mong đợi, làm ảnh hưởng tới việc liên kết lưới điện.

Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó trưởng phòng Phát triển Hệ thống điện (Viện năng lượng), quy mô nguồn điện gồm tất cả các nguồn điện hiện có và đã được đăng ký hiện là khoảng 2.200 dự án với tổng công suất 220 GW (220.000 MW) và hiện nhiều vùng, nhiều tiểu vùng có quy mô nguồn đăng ký lớn hơn nhiều so với phụ tải của vùng và tiểu vùng. Hiện đang có sự mất cân đối khi có quá nhiều nguồn điện đăng ký tập trung tại miền Trung và miền Nam.

”Đến năm 2030, Nam Bộ và Nam Trung bộ đăng ký dư khoảng 80 GW, Tây Nguyên dư 18 GW. Nếu tất cả các nguồn đăng ký đầu tư đều được phê duyệt (162,5 GW) thì tổng công suất nguồn toàn quốc năm 2030 sẽ dư 137 GW (dư 162%)", ông Cường nói.

Quy hoạch Điện VIII được xây dựng trong điều kiện nhiều chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế xã hội các địa phương hay Quy hoạch tổng thể Năng lượng quốc gia, Quy hoạch sử dụng đất trên toàn quốc chưa được phê duyệt hay xây dựng xong, cũng đặt ra câu hỏi về tính hiện thực của việc cân đối các nguồn điện được nêu ra tại Quy hoạch điện VIII.

Bởi vậy theo ông Vương, để Quy hoạch điện VIII có hiệu quả, có tính khả thi khi đưa vào triển khai, thực hiện, đáp ứng sự mong mỏi của những cơ quan, tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực điện lực, cần thiết phải có những cơ chế, chính sách cụ thể và rất đặc thù để có thể triển khai thành công các dự án điện, nhằm đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn phục vụ phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn tới.