Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, Nhật Bản duy trì là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 2 của Việt Nam trong 3 tháng đầu năm 2019, chiếm 19,7% tổng giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam đi các thị trường.

Ba tháng đầu năm nay, Nhật Bản là thị trường duy nhất trong số các thị trường nhập khẩu chính tôm Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng dương. Xuất tôm Việt Nam sang Nhật Bản trong những năm gần đây có xu hướng tăng nhờ nhu cầu tiêu thụ tốt cộng với những lợi thế từ các hiệp định Thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Tháng 3/2019, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Nhật Bản đạt trên 54 triệu USD, tăng 4,3% so với tháng 3/2018. Quý đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 121,7 triệu USD, tăng 1,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Quý II năm nay, dự kiến xuất khẩu  tôm Việt Nam sang Nhật Bản tăng khoảng 5% đạt khoảng 297,9 triệu USD.

Trong nhiều năm nay, Việt Nam vẫn duy trì được vị trí số 1 về cung cấp tôm cho Nhật Bản nhờ những lợi thế so với các nguồn cung khác trên thị trường Nhật Bản, chiếm 25,6% tổng giá trị nhập khẩu tôm vào nước này.

Hiệp định Thương mại tự do giữa ASEAN và Nhật Bản (AJCEP) có hiệu lực từ 1/12/2008 và hiệp định Thương mại tự do song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản (VJEPA) có hiệu lực từ 1/10/2009 đã giúp tạo điều kiện thuận lợi về thuế quan cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Nhật Bản.

Theo cam kết của Nhật Bản đối với Việt Nam trong VJEPA, kể từ 1/4/2019, các sản phẩm tôm mã HS 030617 NK vào Nhật Bản từ Việt Nam sẽ được miễn thuế. Các sản phẩm tôm chế biến được miễn thuế khi nhập khẩu vào Nhật Bản từ Việt Nam kể từ 1/4/2019 gồm các mã HS 160521011 (tôm luộc, ướp lạnh, đông lạnh, không đóng túi kín khí), 160521019, 160521029, 160529010, 160529029.

Bên cạnh các Hiệp định FTA Việt Nam - Nhật Bản và ASEAN - Nhật Bản, hiệp định CPTPP có hiệu lực từ tháng 1/2019 cũng sẽ một lần nữa giúp cho tôm Việt Nam gia tăng lợi thế tại thị trường này. Theo các cam kết của Nhật Bản tại CPTPP, đa số mặt hàng thủy sản có thế mạnh của Việt Nam trong đó có tôm đông lạnh (HS 030617) và tôm chế biến (HS 160521) được hưởng thuế suất 0% ngay sau khi hiệp định có hiệu lực.

Ngoài ra, do ngành kinh doanh thực phẩm ăn sẵn của Nhật Bản phát triển, các sản phẩm tôm chế biến sẵn với tính tiện dụng cao sẽ tăng trưởng tốt tại thị trường Nhật Bản. Dự kiến, trong năm 2019, sản phẩm tôm chế biến sâu lưu thông vào Nhật Bản sẽ tăng trưởng hơn 10% so với năm 2018.

Như vậy, VASEP lưu ý các doanh nghiệp cần khai thác các ưu đãi do các FTA với Nhật Bản mang lại, trong đó bám sát các lộ trình cắt giảm thuế quan đối với hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam vào Nhật Bản. Đồng thời khắc phục những rào cản về kỹ thuật cũng như tuân thủ các quy tắc của các hiệp định này.