Ngày mai (11/7), tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) sẽ tổ chức Lễ khánh thành Dự án Đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua các tỉnh Tây Nguyên và Bình Phước.

Dự án Đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua các tỉnh Tây Nguyên và Bình Phước (trùng với QL14 cũ) có tổng chiều dài 663km từ Đắk Zôn (tỉnh Kon Tum) đến Chơn Thành (tỉnh Bình Phước). Đoạn từ Đăk Zôn đến Tân Cảnh (tỉnh Kon Tum) có chiều dài 110km, được đầu tư trong giai đoạn 1 (từ năm 2000 đến năm 2007). Đoạn từ Tân Cảnh (tỉnh Kon Tum) đến Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) dài 553km, được đầu tư xây dựng trong giai đoạn 2. Trong đó, khoảng 134km các đoạn qua đô thị các tỉnh Tây nguyên và đoạn nối Kon Tum với PleiKu được triển khai cuối năm 2007, đầu năm 2008 và hoàn thành cuối năm 2013, đầu năm 2014. Dự án còn lại 419km chia làm 11 dự án thành phần, được đầu tư trong giai đoạn 2013 – 2015.

Trong điều kiện ngân sách Nhà nước khó khăn, Bộ GTVT đã xây dựng phương án đầu tư với các cơ chế chính sách đặc thù nhằm huy động tối đa các nguồn lực đầu tư từ xã hội. Phương án đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 65/2013/QH13 ngày 28/11/2013 và Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2426/QĐ-TTg ngày 12/12/2013, cho phép đầu tư nâng cấp 419 km đường Hồ Chí Minh với tổng mức đầu tư (TMĐT) là 13.074 tỷ đồng. Dự án do Bộ GTVT làm Chủ đầu tư và giao Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh làm đại diện Chủ đầu tư, Tư vấn giám sát chủ yếu là Công ty QCI (Cu Ba).

Trong đó, 6 dự án vốn trái phiếu Chính phủ (01 dự án đoạn Tân Cảnh – Kon Tum do Sở GTVT Kon Tum làm Chủ đầu tư) có tổng chiều dài là 212km, với TMĐT là 7080 tỷ đồng (chiếm 54% TMĐT của toàn dự án). 05 dự án còn lại được đầu tư theo hình thức BOT, tổng chiều dài đầu tư xây dựng là 207 km và TMĐT là 5.994 tỷ đồng (chiếm 46% TMĐT của toàn dự án). Các Nhà đầu tư BOT của Dự án bao gồm: Công ty cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai, Công ty Kinh doanh hàng xuất khẩu Quang Đức, Công ty cổ phần Đông Hưng Gia Lai, Công ty cổ phần Thủy điện Sê San 4A, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Toàn Mỹ 14, Công ty TNHH Đầu tư – Xây dựng – Thương mại Băng Dương và Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai. Trong đó, có 01 dự án BOT Km817-Km887 QL14 do tỉnh Đăk Nông là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Quy mô đầu tư toàn tuyến theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng (Bnền = 12m, Bmặt = 11m), một số đoạn qua đô thị được mở rộng 04 làn xe cơ giới và 02 làn xe thô sơ. Hướng tuyến cơ bản bám theo đường cũ (QL14) và mở rộng 02 bên để hạn chế GPMB, cải tạo một số đoạn qua khu vực đèo dốc, địa hình khó khăn; sửa chữa, tận dụng một số cầu cũ và mở thêm các cầu mới để đảm bảo quy mô chung toàn tuyến. Sau 1,5 năm triển khai xây dựng, toàn bộ tuyến đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên dài hơn 400km đã được hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng, về đích trước tiến độ 1 năm so với dự kiến, tiết kiệm được hơn 2000 tỷ đồng và rút ngắn 1/3 thời gian chạy xe.

Dự án Đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua các tỉnh Tây Nguyên và Bình Phước có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của cả nước nói chung và các tỉnh Tây Nguyên, Bình Phước nói riêng. Là tuyến đường xương sống quan trọng nhất nối Tây Nguyên với hai trung tâm kinh tế lớn của đất nước là TP. Hồ Chí Minh (miền Nam) và TP. Đà Nẵng (miền Trung), vì vậy việc xây dựng hoàn thành sớm tuyến đường sẽ rút ngắn thời gian đi lại giữa các tỉnh Tây Nguyên với khu vực phía Nam của Tổ quốc, góp phần đảm bảo an toàn giao thông và tạo điều kiện thuận lợi cho các tỉnh Tây nguyên thu hút đầu tư; phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; đảm bảo an ninh quốc phòng và góp phần cải thiện, nâng cao đời sống của người dân.

Dự án đường Hồ Chí Minh là một trong năm công trình trọng điểm quốc gia, được Quốc hội khóa XI thông qua chủ trương đầu tư xây dựng tại Nghị quyết 38/2004/QH11 ngày 3/12/2004 và Nghị quyết 66/2013/QH13 ngày 29/11/2013 điều chỉnh một số nội dung của NQ 38. Đường Hồ Chí Minh sẽ là tuyến đường xuyên Việt thứ hai, phá thế độc đạo của QL1; cùng với QL1 giữ vai trò trục đường xương sống Bắc - Nam, tạo thế liên hoàn vững chắc để phát triển hệ thống đường ngang, các trục hành lang Đông – Tây và cùng với đường Xuyên Á tạo sự thông thương với các nước láng giềng.

Đường Hồ Chí Minh có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 3.183km, kéo dài từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau), đi qua địa phận 28 tỉnh, thành phố trong cả nước. Trong giai đoạn 1 của Dự án, khoảng 1.350km từ Hoà Lạc (Hà Nội) đến Ngọc Hồi (Kon Tum) đã hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2007, phát huy tốt hiệu quả dự án. Giai đoạn 2 đang được triển khai với khoảng 1.393km để nối thông toàn tuyến từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau), quy mô 2 làn xe vào năm 2020 như yêu cầu của Quốc hội.