Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thay mặt Chính phủ báo cáo các thực trạng và giải pháp thúc đẩy đầu tư vào nông nghiệp.

Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cả nước hiện có hơn 49.600 doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, chiếm 8% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động. Trong đó, hơn 92,3% là doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, chỉ 2,1% doanh nghiệp vừa. Các doanh nghiệp này đã tạo ra hơn 4,5 triệu việc làm, chiếm 32,5% tổng lao động.

Tính đến thàng 07/2018, các doanh nghiệp FDI đã đầu tư  3,37 tỷ USD vào lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, số doanh nghiệp chế biến, chế tạo các sản phẩm nông nâm thủy sản gấp 9 lần số doanh nghiệp trực tiếp sản xuất khi chỉ có 7.600 doanh nghiệp. Cùng với đó, doanh thu của các doanh nghiệp có xu hướng tăng nhưng tổng lợi nhuận lại giảm  gần 60% trong giai đoạn từ 2008-2016 và tỷ lệ doanh nghiệp thua lỗ tăng khoảng 28% trong cùng quãng thời gian trên.

Bộ trưởng chỉ ra 10 khó khăn, vướng mắc chính.

Thứ nhất, nhà đầu tư còn gặp khó khăn trong vấn đề tiếp cận đất đai để tổ chức sản xuất.

Thứ hai, khó tiếp cận tín dụng, trong khi thuế và chi phí chưa hợp lý.

Thứ ba, ngành công nghiệp cơ khí hỗ trợ cho nông nghiệp còn kém phát triển, phần do chưa được quan tâm khuyến khích đầu tư chế tạo, sản xuất.

Thứ tư, hầu hết các doanh nghiệp hiện phải nhập khẩu giống cây trồng, vật nuôi từ nước ngoài.

Thứ năm, chuỗi liên kết chưa bền vững kéo theo thị trường tiêu thụ chưa ổn định.

Thứ sáu, đa số  trình độ nhân lực tham gia vào còn thấp, thích tự do.

Thứ bảy, ưu đãi về đầu tư vào ngành chưa đủ mạnh.

Thứ tám, hạ tầng phục vụ sản xuất kinh doanh chưa đồng bộ và phát triển.

Thứ chín, nhiều thủ tục hành chính còn bất hợp lý và cuối cùng là vấn đề an toàn thực phẩm, yếu kém trong quản lý nhà nước và truyền thông.

“Thực trạng doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp hiện giống như bức tranh nhiều màu sắc. Trong đó, nhiều mảng màu cần làm cho tươi sáng hơn trong tương lai”, Bộ trưởng nói và đưa ra nhóm giải pháp.

Phía các cơ quan Nhà nước, các bộ, ngành địa phương cần nghiêm túc và khẩn trương thực hiện các nhóm giải pháp về nghị quyết 19, nghị quyết 35, cũng như nghiên cứu cắt giảm 40-50% thủ tục hành chính hiện hành. Đặc biệt, về tư liệu sản xuất có thể xây dựng và tổ chức thí điểm các mô hình tích tụ ruộng đất để ban hành cơ chế, chính sách phù hợp. Ngoài ra, cần từng bước chủ động được thị trường, xây dựng thương hiệu nông nghiệp Việt Nam cũng như phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Hội nghị là dịp để Thủ tướng Chính phủ cùng các cơ quan bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp nông nghiệp và các hiệp hội ngành nghề cùng nhìn lại, đánh giá tình hình đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp về các kết quả đạt được; những hạn chế, tồn tại; nguyên nhân và đề xuất, giải pháp thúc đẩy đầu tư vào nông nghiệp hiệu quả hơn trong thời đại mới.

Tỷ suất lợi nhuận trên vốn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp giai đoạn 2010-2016 (%)