Khúc mắc việc thu hồi 75 tỷ đồng của bên thứ 3

Ngày 27/11/2019, Tòa án nhân dân TP.HCM kết thúc phiên tòa sơ thẩm, ban hành bản án số 492/2019 về giải quyết phần trách nhiệm dân sự trong vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra ở Công ty Cho thuê tài chính ALCII. Bản án quyết định, bị án Vũ Quốc Hảo buộc phải bồi thường 75 tỷ đồng cho ALC II, bị án Đặng Văn Hai bồi thường 42,450 tỷ đồng cho ALC II, còn ông Lê Đoàn Tám (người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan) phải nộp lại 75 tỷ đồng.

Theo hồ sơ, năm 2008, ông Vũ Quốc Hảo vay của ông Lê Đoàn Tám (Giám đốc Công ty TNHH đóng tàu Đại Dương) 75 tỷ đồng. Ông Hảo chuyển số tiền này cho ông Lê Văn Phong, Giám đốc Công ty cổ phần Hàm Rồng, để mua và sửa chữa Dự án Khu căn hộ Trường An ở tỉnh Bình Dương.  

Ngày 20/04/2009, ông Hảo trả cho ông Tám 30 tỷ đồng. Đến ngày 22/4/2009, ông Hảo trả nốt cho ông Tám 45 tỷ đồng, tổng hai lần trả nợ là 75 tỷ đồng, tất toán và chấm dứt việc vay nợ.

Sau đó, ông Phong dùng Khu căn hộ Trường An thế chấp vay 92 tỷ đồng tại Ngân hàng BIDV Chi nhánh Bắc Sài Gòn.

Ngày 7/8/2012, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã có Bản kết luận điều tra vụ án hình sự số 01/C48-P4 và ngày 15/10/2013, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có bản cáo trạng số 15/VKTC, đều xác nhận Khu căn hộ Trường An được mua và sửa chữa nâng cấp bằng số tiền 75 tỷ đồng do ông Hảo vay của ông Tám. Vì vậy, căn hộ Trường An đã bị kê biên để đảm bảo thi hành án, trả lại 75 tỷ cho ông Hảo và ALCII.

Ngoài ra, tại Bản án phúc thẩm số 580/2016/HS-PT ngày 18/10/2016 cũng khẳng định: “Quan hệ vay nợ giữa ông Lê Đoàn Tám và bị cáo Vũ Quốc Hảo đã được tất toán xong, trách nhiệm trả nợ 75 tỷ đồng thuộc về bị cáo Vũ Quốc Hảo. Hội đồng Xét xử đã nhận định: “Quyền lợi của Ngân hàng BIDV Bắc Sài Gòn không được xem xét trong vụ án hình sự này”. Bản án này xác định, BIDV Bắc Sài Gòn cho Công ty Hàm Rồng của ông Lê Văn Phong vay theo hợp đồng tín dụng, nhưng việc thế chấp tài sản không tuân thủ theo quy định của pháp luật vì chưa có công chứng, đăng ký thế chấp, chưa đăng ký giao dịch bảo đảm.

Viện Kiểm sát và nạn nhân cùng kháng cáo

Sau khi có bản án sơ thẩm nêu trên, ngày 10/12/2019, Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM đã có Quyết định số 03/QĐ/VKS-P3 kháng nghị phúc thẩm bản án này.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, theo hồ sơ vụ án thể hiện thì toàn bộ số tiền ông Hảo vay ông Lê Đoàn Tám được đầu tư vào Khu căn hộ Trường An trước khi vụ án xảy ra, ông Lê Văn Phong đã sử dụng chính khoản tiền này để đầu tư, hình thành nên Dự án Khu căn hộ Trường An và Phong nợ ông Hảo số tiền này. Thực tế hiện nay, khu căn hộ này được đầu tư bởi số tiền 75 tỷ đồng của ông Hảo vay của ông Tám.

Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM kháng nghị bản án của Tòa án nhân dân TP.HCM về việc buộc ông Tám nộp 75 tỷ đồng là vì bản án tuyên không đúng với bản chất sự việc.

“Đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao TP.HCM xét xử phúc thẩm vụ án và quyết định theo hướng buộc Vũ Quốc Hảo phải trả cho Công ty ALCII 75 tỷ đồng, không buộc Lê Đoàn Tám phải trả cho ALCII 75 tỷ đồng. Tiếp tục kê biên, phát mãi Khu căn hộ Trường An lấy số tiền 75 tỷ đồng của Vũ Quốc Hảo trả cho nhà nước. Công nhận đề nghị kê biên, phát mãi đối với Khu đô thị Trường An để trả tiền cho Vũ Quốc Hảo của Lê Văn Phong”, kháng nghị đề xuất.

Ngoài kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, ông Lê Đoàn Tám cũng có Đơn kháng cáo và đơn cứu xét gửi Quý tòa, quý Viện. Theo ông Tám, trong quá trình xét xử và tranh tụng tại các phiên tòa, Hội đồng Xét xử đã thừa nhận việc ông Tám cho ông Hảo vay tiền để xây dựng Khu căn hộ Trường An là đúng và là quan hệ vay mượn dân sự hợp pháp được pháp luật bảo hộ, đó là việc làm nhân văn, giúp đỡ bạn bè.

“Ông Hảo đã hoàn trả tôi đầy đủ số tiền vay 75 tỷ đồng vào ngày 22/4/2009, tất toán vay nợ cá nhân và kết thúc việc vay mượn giữa hai bên. Nghĩa là, việc vay mượn giữa tôi và ông Hảo kết thúc trước thời điểm cơ quan điều tra khởi tố vụ án này”, đơn kháng cáo của ông Tám viết.

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 25/11/2019, ông Lê Văn Phong đã có bản tường trình ngay tại tòa với nội dung cam kết tình nguyện dùng căn hộ Trường An bán để trả nợ gồm 75 tỷ đồng và 4,9 tỷ đồng trả cho ALCII thay cho ông Hảo.

“Bản chất ông Hảo nợ Công ty ALCII là 75 tỷ đồng, đã được đảm bảo bằng tài sản là khu căn hộ Trường An phát mãi bán thu hồi nộp cho ALCII là 79,9 tỷ đồng để thực hiện nghĩa vụ của ông Hảo với ALCII. Vậy mà Tòa lại tuyên thu tôi thêm 75 tỷ đồng, trong khi việc vay nợ của tôi và ông Hảo đã kết thúc như nêu trên. Như vậy, tổng thu sẽ là 79,9 + 75 tỷ =154,9 tỷ đồng”, ông Tám viết.

Hơn nữa, ngày 30/10/2019, Công ty Anh Phương Đồng Nai đã đồng ý mua lại Khu căn hộ Trường An với giá 195 tỷ đồng (trích bản án số 492/2019 ngày 27/11/2019). Như vậy, tài sản này phát mãi, bán sẽ thu được đủ số tiền thực hiện nghĩa vụ của ông Hảo trả cho ALCII và phần còn lại thực hiện các nghĩa vụ liên quan khác.

Sau khi tiếp nhận các đơn kháng cáo, kháng nghị, ngày 27/8/2020, Tòa án nhân dân cấp cao TP.HCM sẽ mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án này.