Cần xác định lại tội danh bị cáo Khải

Ngày 1/12, Tòa án nhân dân TP.HCM tiếp tục phiên xét xử các bị cáo trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu xảy ra tại Bệnh viện Mắt gây thiệt hại hơn 14 tỷ đồng. Đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM (VKS) đã có phần đối đáp với bài bào chữa của các luật sư.

Cụ thể, sau khi đại diện VKS đề nghị mức án 8-9 năm tù đối với bị cáo Nguyễn Minh Khải, cựu Giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM vì vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, luật sư Nguyễn Thành Công và luật sư Nguyễn Hải Vân (bào chữa cho bị cáo Khải) cho rằng, mức án trên đối với bị cáo Khải là quá nặng.

Theo luật sư, ông Khải không chỉ đạo, định hướng hội đồng đánh giá hàng mẫu để chấm đạt hay không đạt đối với đơn vị dự thầu, nhằm loại nhà thầu Codupha. Điều này thể hiện qua lời khai của các bị cáo khác trong vụ án này là không có ai chỉ đạo về việc phải chấm ra sao, toàn bộ việc chấm hàng mẫu dựa vào kinh nghiệm của bản thân. 

“Những bị cáo khác khai ông Khải chỉ đạo loại nhà thầu Codupha là do nghe người khác nói lại và ngầm hiểu rằng đây là ý kiến của giám đốc bệnh viện. Do đó, cáo trạng dựa vào lời khai của các cá nhân này để chứng minh ông Khải có chỉ đạo, định hướng thầu, loại nhà thầu Codupha là không có cơ sở”, luật sư nói.

Bên cạnh đó, luật sư bào chữa cho bị Khải cũng cho rằng, việc quyết định số lượng, cấu hình, giá thủy tinh thể đều do tập thể quyết định dựa trên sự bàn bạc, thống nhất, không phải là ý kiến cá nhân của ông Khải hay tự ông Khải quyết định. Do đó, việc kết luận bị cáo Khải định hướng về cấu hình, số lượng, giá sản phẩm của gói thầu là không chính xác.

Hơn nữa, cơ quan tiến hành tố tụng chưa phân định tách bạch thẩm quyền thực hiện và lựa chọn nhà thầu trúng thầu giữa hội đồng đánh giá hàng mẫu về chuyên môn và kỹ thuật, tổ chuyên gia, tổ thẩm định với trách nhiệm của ông Khải, chủ đầu tư đồng thời là bên mời thầu, từ đó đồng nhất trách nhiệm của các cá nhân này đối với ông Khải là không phù hợp.

“Ông Nguyễn Minh Khải - đại diện chủ đầu tư - có trách nhiệm phê duyệt, thông qua kết quả mà tổ chuyên gia, tổ thẩm định, hội đồng đánh giá hàng mẫu đã lựa chọn để triển khai thực hiện gói thầu; không tham gia trực tiếp vào quá trình lựa chọn nhà thầu nên không có căn cứ cho rằng ông Khải can thiệp trái phép vào quá trình lựa chọn nhà thầu trúng thầu”, luật sư nói.

Từ đó, luật sư cho rằng ông Khải không phạm tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, mà có dấu hiệu phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Viện kiểm sát đề nghị luật sư nghiên cứu kỹ hồ sơ

Đối đáp với các ý kiến bào chữa của luật sư, tự bào chữa của các bị cáo, đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng, trong suốt quá trình điều tra, xét xử, các bị cáo đã nhận thức rất rõ hành vi sai phạm của mình. Do đó, trong phần luận tội, VKS đã không đề cập đến chi tiết hành vi của các bị cáo. Tuy nhiên, sau khi nghe phần bào chữa của luật sư và các bị cáo, VKS cần phải nói thêm để các bị cáo nhận thức rõ về sai phạm của mình.

Đối với đề nghị xác định lại tội danh bị cáo Khải, đại diện VKS đề nghị luật sư nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án để nêu quan điểm, tránh việc đưa ra những nhận định thiếu căn cứ. 

Theo VKS, về các lời khai thể hiện bị cáo Khải không chỉ đạo, không định hướng các bị cáo khác là không phù hợp. Điều đó cho thấy lời khai của ông Khải không khách quan. Luật sư nêu các quan điểm không khách quan như vậy sẽ tác động đến nhận thức của các bị cáo đối với hành vi phạm tội. 

Các bị cáo buộc phải biết các tiêu chí trong hồ sơ mời thầu để làm tiêu chí chấm thầu. Trong vụ án này, các bị cáo đã sai phạm và vi phạm việc đấu thầu, gây thiệt hại cho Bệnh viện Mắt trên 14 tỷ đồng.

“Trong hồ sơ thể hiện có 5 cuộc đối chất làm rõ hành vi của bị cáo Khải, điều này không thể phủ nhận. Minh chứng cho việc chỉ đạo định hướng của ông Khải thì các bị cáo đều nêu rõ trong lời khai. Chính vì định hướng đó mà các bị cáo đã loại nhà thầu. Từ hành vi sau đến hành vi trước đều có quan hệ logic với nhau. Khi loại nhà thầu Codupha trái pháp luật và nhà thầu này đã có kiến nghị, sau đó ông Khải họp và thống nhất quan điểm để trả lời và loại nhà thầu. Ông Khải là người chủ mưu quyết định đối với sai phạm này”, đại diện viện kiểm sát nêu rõ.

Viện kiểm sát cho rằng diễn biến phiên tòa cho thấy ông Khải nhận thức được diễn biến sai phạm và thừa nhận sai phạm trong vụ án này, khiến lời bào chữa của luật sư là không phù hợp với nhận thức của bị cáo. Do đó, đại diện viện kiểm sát nhắc nhở rằng luật sư bào chữa cho bị cáo Khải cần để cho bị cáo nhận thức được nhiệm vụ pháp lý và nhiệm vụ chính trị của bị cáo. 

“Chúng tôi ghi nhận nhận thức của các bị cáo còn lại và đánh giá cao nhận thức của các bị cáo này. Riêng với ông Khải, mới chỉ nhận sai sót thiếu trách nhiệm, chưa nhận thức rõ hành vi vi phạm pháp luật và phạm tội. Vậy nên luật sư và bị cáo cần xem xét lại nhận thức của mình”, đại diện VKS lập luận.

Về ý kiến của luật sư cho rằng các bị cáo không được hưởng lợi gì, viện kiểm sát cho rằng nếu các bị cáo hưởng lợi thì chắc chắn không có mức án đề nghị như đã nêu và chắc chắn tội danh sẽ khác.

Đối với chứng cứ liên quan đến việc tố cáo trong vụ án, viện kiểm sát nêu rõ để tránh sự hiểu lầm, để những người tham gia phiên tòa có thể nhận thấy, tất cả các công dân đều có thể tố cáo đến cơ quan điều tra nếu có chứng cứ sai phạm. Trong vụ án này, các cơ quan tố tụng đã thu thập chứng cứ đúng theo quy định của pháp luật.

Đối với vấn đề áp dụng hình phạt bổ sung, viện kiểm sát nêu, do hành vi của các bị cáo là vi phạm về đấu thầu, không liên quan đến hoạt động chuyên môn là hành nghề y của các bị cáo. Do đó, viện kiểm sát không đề nghị thêm hình phạt bổ sung để sau khi chấp hành hình phạt xong, các bị cáo có thể quay lại với công việc của mình.