Báo cáo Môi trường Kinh doanh 2017 (Doing Bussiness): “Cơ hội bình đẳng cho mọi người” vừa được công bố ghi nhận trên 2/3 trong số 25 nền kinh tế trong khu vực đã thực hiện tổng cộng 45 cuộc cải cách trong năm vừa qua nhằm cải thiện môi trường kinh doanh so với 28 cải cách được thực hiện trong năm trước đó.

4 nền kinh tế khu vực lọt vào nhóm 10 nền kinh tế đứng đầu thế giới trong bảng xếp hạng của báo cáo. Đó là New Zealand (số 1), Singapore (số 2), Đặc khu Hành chính Hong Kong, Trung Quốc (số 4) và Hàn Quốc (số 5).

Đáng chú ý là có 2 nền kinh tế trong khu vực, Brunei Darussalam và Indonesia, nằm trong nhóm 10 nước cải thiện nhanh nhất trên thế giới trong bảng xếp hạng năm nay.

Indonesia đã thực hiện 7 lĩnh vực cải cách trong năm qua, nâng cao thứ hạng về Thành lập doanh nghiệp nhờ loại bỏ quy định vốn tối thiểu đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa và khuyến khích sử dụng hệ thống đăng ký tên doanh nghiệp trực tuyến. Nhờ đó, tại Jakarta chỉ mất 22 ngày để thành lập một doanh nghiệp mới so với 46,5 ngày trước đây.

Brunei Darussalam đã thực hiện 6 cải cách trong năm qua, nâng mức độ cấp điện ổn định nhờ lắp đặt một hệ thống quản lý điện tự động nhằm theo dõi tình trạng mất điện và khôi phục dịch vụ nhanh chóng. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể xin cấp điện nhanh hơn nhờ quy trình xét duyệt được hoàn thiện hơn. Kết quả là doanh nghiệp được kết nối với mạng điện chỉ trong vòng 35 ngày thay vì 56 ngày như trước đây.

Vanuatu thực hiện 4 cải cách và làm cho thủ tục thành lập doanh nghiệp dễ dàng hơn nhờ bãi bỏ các đòi hỏi về đăng ký và cho phép doanh nghiệp tiếp cận với hệ thống đăng ký công nghệ số.

“Cải cách trên các lĩnh vực trong khu vực châu Á Thái Bình Dương chính là những bước đi giúp cải thiện hoạt động kinh doanh. Tuy đã tiến bộ hơn hẳn so với năm trước nhưng các nền kinh tế trong khu vực vẫn phải tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước hơn nữa”, bà Rita Ramalho, Trưởng nhóm biên soạn báo cáo Môi trường Kinh doanh đánh giá.

Thách thức vẫn tồn tại trong các lĩnh vực Thành lập doanh nghiệp, Thương mại qua biên giới và Thực thi hợp đồng. Ví dụ, để hoàn thành thủ tục xuất khẩu phải mất đến 57 giờ, đây là mức cao hơn hẳn so với mức trung bình 12 giờ tại các nước thu nhập cao trong khối OECD.

Lần đầu tiên, báo cáo Môi trường Kinh doanh năm nay đã đưa vấn đề giới vào 3 trong số 10 tiêu chí nghiên cứu: Thành lập doanh nghiệp, Đăng ký tài sản, và Thực thi hợp đồng. Báo cáo cho biết trong các lĩnh vực nêu trên vẫn tốn tại rào cản về giới tại một số nền kinh tế trong khu vực. Các nước ngoại lệ gồm Malaysia và Brunei Darussalam. Hai nước này có các quy định thêm cho phụ nữ có gia đình muốn thành lập doanh nghiệp.

Ngoài ra, tiêu chí Nộp thuế cũng được mở rộng và bao gồm cả các quy trình sau khai báo thuế, ví dụ kiểm toán thuế và hoàn thuế VAT. Nhiều nền kinh tế trong khu vực thực hiện tốt lĩnh vực này, nhưng vẫn có một số ngoại lệ. Ví dụ, thời gian thực hiện thủ tục thuế tại Thái Lan và Timor-Leste vẫn còn cao; tương tự, thủ tục thuế VAT tại Tonga và Fiji cũng vẫn rất mất thời gian.