Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho hay, trong 3 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu cá tra của việt Nam sang thị trường Nhật Bản đạt 8,58 triệu USD, tăng 60,37% so với cùng kỳ năm 2018.

Năm 2011, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Nhật Bản chỉ đạt 2,56 triệu USD, chiếm 0,14% tổng giá trị xuất khẩu cá tra. Đây là một con số rất khiêm tốn trong tỷ trọng xuất khẩu cá tra của Việt Nam. Tuy nhiên, 7-8 năm sau, vào năm 2017-2018, giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Nhật Bản đã tăng lần lượt 9 lần và 12 lần so với năm 2011. Điều này cho thấy, doanh nghiệp cá tra Việt Nam vẫn miệt mài chinh phục thị trường khó tính và nhận ra nhiều tiềm năng tại quốc gia này.

Năm 2018 vừa qua đánh dấu sự tăng trưởng xuất khẩu cá tra sang thị trường Nhật Bản. Trong năm này, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang Nhật Bản tăng 37,6% so với năm 2017. Không dừng lại ở đó, 3 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu cá tra sang Nhật Bản đạt 8,58 triệu USD, tăng 60,37% so với cùng kỳ năm 2018. Giá trị này còn cao hơn giá trị xuất khẩu sang thị trường được đánh giá cao và tiềm năng là UAE, Ai Cập, Đức hay Bỉ.  Với kim ngạch này, Nhật Bản đã chính thức bước vào top 10  thị trường xuất cá tra lớn nhất của Việt Nam.

Sở dĩ cá tra Việt Nam tạo được chỗ đứng tại thị trường Nhật Bản là do có tác động tích cực từ hai hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam - Nhật Bản và ASEAN - Nhật Bản. Bằng việc thực thi hai hiệp định này, một số mặt hàng thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang Nhật đã được xóa bỏ rào cản thuế quan.

Với CPTPP, nhiều mặt hàng thủy sản trước chưa được cam kết xóa bỏ thuế trong hai FTA này cũng sẽ được hưởng thuế 0% khi xuất khẩu sang Nhật Bản. Trong đó, một số mặt hàng thủy sản sẽ được hưởng thuế suất 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực, bao gồm sản phẩm cá tra được miễn thuế ngay lập tức, từ mức 3,5-10,5% hiện tại. 

Kể từ tháng 4/2019, theo biểu thuế EPA của Hải quan Nhật Bản, sản phẩm cá da trơn phile tươi, ướp lạnh (trong đó có cá tra) - mã HS 030432 nhập khẩu vào thị trường này từ Thái Lan, Mexico, Chile, Philippines được miễn thuế nhập khẩu, từ ASEAN áp mức thuế 3,5%, từ CP TPP được miễn thuế. Do đó, sản phẩm cá tra phile đông lạnh xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (mã HS 030462) được miễn thuế hoàn toàn khi nhập khẩu vào thị trường Nhật Bản.

VASEP cho rằng, với thuận lợi từ 3 FTA với Nhật Bản, doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam có thêm nhiều cơ hội để gia tăng hơn nữa hoạt động xuất khẩu cá tra sang thị trường Nhật Bản.