Đây là chương trình được Khoa Phẫu thuật Cột sống thực hiện hàng năm với mong muốn các em nhỏ gặp phải bệnh lý này được điều trị kịp thời bởi các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước. 

PGS.TS Đinh Ngọc Sơn, Trưởng khoa Phẫu thuật Cột sống, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, hiện nay cong vẹo cột sống là căn bệnh khá phổ biến. Đáng chú ý, số trẻ em bị cong, vẹo cột sống chiếm từ 0,5 đến 1% dân số. 

Có đến 80 - 85% trường hợp bị cong, vẹo cột sống không rõ nguyên nhân, một số bị bệnh bẩm sinh, hoặc mắc bệnh khác liên quan tới thần kinh - cơ. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp khác bị vẹo cột sống do ngồi sai tư thế lâu ngày.

Việc phát hiện cong vẹo cột sống ở trẻ em sớm và điều trị kịp thời sẽ góp phần ngăn chặn và giảm thiểu những biến chứng gây biến dạng nặng cột sống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của các cơ quan nội tạng khác như phổi, lồng ngực, gây ra thiểu sản lồng ngực, phế nang, gây suy hô hấp, đe dọa đến sức khỏe, tính mạng các cháu.

Nếu nhẹ hơn bệnh có thể gây ảnh hưởng thẩm mỹ, khiến người bệnh tự ti, ảnh hưởng đến phát triển tâm sinh lý của trẻ. 

Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp trẻ ngăn chặn vẹo tiến triển nặng hơn, tránh được những ca phẫu thuật không đáng có và thay đổi toàn bộ chất lượng cuộc sống của trẻ. 

Bệnh lý cong vẹo cột sống ảnh hưởng nhiều tới các em trong độ tuổi thiếu niên. Theo đó, sự cong vẹo của cột sống gây cho các em sự mặc cảm nặng nề, nhất là ở tuổi tâm lý chưa ổn định, có thể gây khủng hoảng lớn cho trẻ.

Đặc biệt, tình trạng vẹo cột sống nặng khiến cho các cơ quan bị ảnh hưởng, ví dụ khi trẻ bị cong vẹo cốt sống khiến phổi không đủ phế nang gây khó thở, sau đó ảnh hưởng tim, hệ tiêu hóa, tuần hoàn, chèn ép gan, lách...

Tuy nhiên, hiện bệnh lý này chưa được người dân chú trọng để phát hiện sớm. Thông thường, phụ huynh phát hiện khi cho con tắm hoặc đi bơi. Nhiều trường hợp trẻ cong vẹo cột sống song không được phát hiện, nhất là vào mùa đông khi trẻ mặc nhiều quần áo.

Biểu hiện vẹo cột sống dễ nhận biết là sự mất cân đối của 2 bên cơ thể như vai, hông, hai tay, vai bên cao bên thấp, khi đứng thẳng tay chân không đều.

Hai nhóm vẹo cột sống chính hiện nay là vô căn, tức không tìm thấy căn nguyên, chiếm đa số, khoảng 80%. Ở nhóm này, bệnh hay khởi phát ở tuổi dậy thì - thời điểm cơ thể phát triển nhanh nhất.

Chuyên gia cũng cho hay, trong số các trẻ bị cong vẹo cột sống không rõ nguyên nhân thì tỉ lệ nữ là chủ yếu. Cụ thể, nêu 10 trẻ cong vẹo không rõ nguyên nhân tới bệnh viện khám thì có tới 9 trẻ là nữ.

Về điều trị, theo bác sĩ nếu vẹo có nguồn gốc từ các bệnh lý khác, bác sĩ sẽ xử trí những bệnh này. Với vẹo vô căn, bệnh nhân sẽ được theo dõi và có can thiệp vào thời điểm thích hợp.

Nếu độ vẹo dưới 20 độ và bệnh nhân trong độ tuổi đang phát triển, các em sẽ được theo dõi định kỳ. Bệnh nhân vẹo 20-40 độ và trong độ tuổi xương đang phát triển thì cần mặc áo nẹp chỉnh hình.

"Tuy nhiên, rất ít trẻ thực hiện được việc này bởi những bất tiện và khó chịu. Nếu hơn 40 độ trẻ cần thực hiện phẫu thuật để nắn chỉnh”, chuyên gia của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nói.

Theo chuyên gia này, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, nếu không chữa trị kịp thời, đặc biệt với bệnh cong, vẹo cột sống khởi phát sớm (trước 10 tuổi) về lâu dài sẽ gây biến dạng nặng cột sống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của các cơ quan nội tạng khác như phổi, lồng ngực, gây ra thiểu sản lồng ngực, phế nang, gây suy hô hấp, đe dọa đến sức khỏe, tính mạng các cháu. 

Trường hợp nhẹ hơn, bệnh có thể gây ảnh hưởng thẩm mỹ, khiến người bệnh tự ti, ảnh hưởng đến phát triển tâm sinh lý của trẻ.

Việc phát hiện cong vẹo sớm, điều trị kịp thời có ý nghĩa quan trọng, giúp trẻ ngăn chặn vẹo tiến triển nặng hơn, tránh được những ca phẫu thuật không đáng có và thay đổi toàn bộ chất lượng cuộc sống của trẻ.

Cụ thể, trường hợp phát hiện sớm, có thể trẻ chỉ cần điều trị bảo tồn như thay đổi tư thế ngồi học, tích cực tập vận động, đu xà, tích cực chơi thể thao, mặc áo nẹp chỉnh hình…

Việc điều trị kịp thời cũng giúp trẻ ngăn chặn vẹo tiến triển nặng hơn, ngăn chặn được những ca phẫu thuật không đáng có và thay đổi toàn bộ chất lượng cuộc sống của trẻ.

Gia đình có thể quan sát các dấu hiệu bất thường khi trẻ ngồi học hoặc khi tắm, ví dụ vai thấp vai cao, vùng lưng bị gồ lên khi cúi người... Khi được điều trị kịp thời, trẻ sớm lấy lại tự tin, cơ thể phát triển cân đối để tiếp tục học tập, sinh hoạt.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tổ chức khám, tư vấn miễn phí về bệnh cong vẹo cột sống vào ngày 4/6. Các gia đình lo lắng trẻ bị cong vẹo cột sống nên đưa đến khám, phát hiện bệnh kịp thời.