Đúng quy trình, nhưng mù mờ khó đoán

Trong các bài viết “Đấu thầu thủy tinh thể tại Bệnh viện Mắt TP.HCM: Nghi vấn và lời giải đáp” trên số báo 45+46 (ngày 12/4/2019), bài “Đấu thầu thủy tinh thể Bệnh viện Mắt TP.HCM: Nóng rẫy do khác biệt về quan điểm” trên số báo 47 (ngày 22/4/2019) Báo Đầu tư đã phản ánh sự lo ngại của nhà thầu về “bệnh” định hướng thầu qua việc kết hợp các tiêu chí kỹ thuật có tính chất trọng yếu với các tiêu chí ở từng phần thầu trong hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, trước nghi ngại trên, bên mời thầu khẳng định, “đã tạo điều kiện thuận lợi cho các ứng thầu có năng lực tham gia”.

Sau khi các bài báo trên được đăng tải, để tìm hiểu thêm thông tin về quan điểm của bên mời thầu về nghi vấn định hướng thầu, công tác giải quyết kiến nghị của nhà thầu có đảm bảo các quy định pháp luật cũng như tiến trình lựa chọn nhà thầu đang diễn ra thế nào, phóng viên Báo Đầu tư đã liên hệ với ông Nguyễn Minh Khải, Giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM. Tuy nhiên, sau gần 1 tháng nỗ lực, dù rất nhiều lần chúng tôi điện thoại trực tiếp, nhắn tin vào số điện thoại cho vị lãnh đạo bệnh viện này, nhưng mọi cố gắng kết nối đó đều không mang lại kết quả, khiến thông tin xung quanh cuộc thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo năm 2019 tại cơ sở y tế này trở nên mù mờ, khó đoán.

Cần phải nhắc lại rằng, động thái né tránh minh bạch thông tin đấu thầu của Bệnh viện Mắt TP.HCM đã có trong tiền lệ.

Năm 2018, Báo Đầu tư cũng từng đăng tải loạt bài về công tác đấu thầu mua sắm thủy tinh thể. Trong quá trình tác nghiệp thực hiện các bài viết này, chúng tôi cũng gặp vô vàn khó khăn trong việc tiếp cận thông tin từ phía lãnh đạo bệnh viện này. Trong một cuộc làm việc hiếm hoi với ông Phí Duy Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện, việc hợp tác để phổ biến thông tin cũng rất khó khăn, thậm chí, ông Phí Duy Tiến từ chối cung cấp Báo cáo Đánh giá hồ sơ dự thầu dù tài liệu này đã hết thời hiệu bảo mật.

Tại cuộc tiếp xúc chóng vánh đó, lãnh đạo Bệnh viện Mắt TP.HCM chỉ khẳng định một cách đại khái rằng, Bệnh viện đã thực hiện đúng luật định, với đầy đủ quy trình và đảm bảo tính chính xác. Mặc dù khẳng định chắc nịch như vậy, nhưng việc lý giải “thế nào là đúng quy trình” và “chính xác ra sao” trước làn sóng kiến nghị trái chiều gay gắt từ nhiều nhà thầu, thì ông Tiến lại từ chối giải đáp!

Né tránh giải quyết yêu cầu của nhà thầu

Có thể nói với hành động phớt lờ minh bạch thông tin đấu thầu tại Bệnh viện Mắt TP.HCM phủ bóng hồ nghi về công tác giải quyết kiến nghị của nhà thầu. 

Nhà thầu thiết bị y tế MC (đề nghị không nêu tên) cho phóng viên Báo Đầu tư biết, các kiến nghị của nhà thầu này từ khi phát hành hồ sơ mời thầu chưa được Bệnh viện Mắt trả lời một cách thấu đáo. Nhà thầu MC khẳng định, ngay cả trong văn bản trả lời kiến nghị của nhà thầu này (Công văn số 319/CV-BVM ngày 3/4/2019 của Bệnh viện Mắt TP.HCM) cũng chưa trả lời rõ ràng và không tập trung vào nội dung nhà thầu yêu cầu làm rõ.

Ngày 8/5/2019, nhà thầu MC tiếp tục có văn bản gửi Bệnh viện Mắt TP.HCM nêu những nghi vấn sai phạm, không tuân thủ quy định pháp luật về đấu thầu trong quá trình đấu thầu thủy tinh thể. Theo đó, tại văn bản này, nhà thầu MC cho rằng, Điều 14, Khoản 2, Mục C của Nghị định 63/2014/NĐ - CP quy định: “Trong trường hợp cần thiết, tổ chức hội nghị tiền đấu thầu để trao đổi về những nội dung trong hồ sơ mời thầu mà các nhà thầu chưa rõ. Nội dung trao đổi phải được bên mời thầu ghi lại thành biên bản và lập thành văn bản làm rõ hồ sơ mời thầu gửi cho các nhà thầu đã mua hoặc nhận hồ sơ mời thầu”.

Tuy nhiên, tại Hội nghị tiền đấu thầu do Bệnh viện Mắt TP.HCM tổ chức có rất nhiều thắc mắc của nhà thầu, nhưng bên mời thầu chưa trả lời và làm rõ, biên bản hội nghị cũng đã lược bỏ nhiều nội dung hỏi - đáp giữa nhà thầu và bên mời thầu. Đặc biệt, để “chứng minh tính đúng đắn của hồ sơ mời thầu”, bên mời thầu đã tiến hành lấy biểu quyết của các nhà thầu tham dự Hội nghị. Sau hội nghị trên, có nhà thầu đã chua chát nhận xét rằng, “thay vì giải thích, bên mời thầu đã lấy ý kiến của nhóm nhà thầu này áp đảo ý kiến của nhóm nhà thầu khác”!

Tất cả những điều trên đã chứng minh, bên mời thầu đã có hành vi thiếu minh bạch trong công tác lựa chọn nhà thầu và đã tiến hành mở thầu khi chưa giải quyết được các nội dung làm rõ của nhà thầu như quy định tại Nghị định 63/2014/NĐ - CP.

Trong văn bản kiến nghị mới nhất gửi Bệnh viện Mắt TP.HCM, nhà thầu MC tái khẳng định, hầu hết các mã hàng thủy tinh thể nhân tạo được Bệnh viện Mắt định hướng cho các nhãn hàng cụ thể và kèm theo những nhãn hàng đó, tất nhiên là những nhà cung cấp có danh tính cụ thể - những nhà thầu có thói quen… thắng thầu tại các cuộc thầu mua sắm thủy tinh thể của Bệnh viện Mắt TP.HCM.

Theo thông tin của phóng viên Báo Đầu tư, cho tới thời điểm này, dù cuộc thầu đã được đóng/mở thầu hơn 1 tháng, nhưng các gói thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo nêu trên vẫn chưa công bố kết quả chấm thầu kỹ thuật.