Vẫn tắc

Ngày 13/12, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan. Hội nghị có sự tham dự của đại diện hơn 600 doanh nghiệp và hiệp hội.

Trong phần đối thoại, các doanh nghiệp đã gửi đến lãnh đạo Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan nhiều câu hỏi, trong đó nóng nhất là vấn đề hóa đơn, hoàn thuế giá trị gia tăng.

Ông Phạm Minh Khoa, Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Xuất nhập khẩu Toàn cầu An Phát cho biết, trong 4 năm qua, doanh nghiệp đã thực hiện 32 lần xuất khẩu tinh bột sắn. Doanh nghiệp đóng thuế đầy đủ, có đủ hóa đơn, chứng từ mua bán qua ngân hàng, hàng hóa xuất ra có hải quan chứng nhân, nhưng vẫn chưa được hoàn thuế giá trị gia tăng.

Ông Khoa cho biết, doanh nghiệp đã kiến nghị lên Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội. Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội đã đánh giá doanh nghiệp có đầy đủ điều kiện để hoàn thuế giá trị gia tăng. Đích thân Chủ tịch Quốc hội phát biểu trước doanh nghiệp việc hoàn thuế là có cơ sở. Song đến thời điểm này, doanh nghiệp vẫn chưa nhận được quyết định hoàn thuế của Cục Thuế Hà Nội.

“Chúng tôi chờ hoàn thuế quằn quại lắm rồi. Cách đây mấy ngày, Thủ tướng ra công văn yêu cầu Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế thực hiện hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp trước ngày 31/12/2023. Vậy, liệu doanh nghiệp có được hoàn thuế đúng thời hạn hay không?”, ông Khoa đặt câu hỏi.

Trả lời về vấn đề này, ông Đặng Ngọc Minh, Phó tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, vấn đề của Công ty cổ phần Thương mại Xuất nhập khẩu Toàn cầu An Phát là câu chuyện dài liên quan đến việc hoàn thuế của một trong những doanh nghiệp về tinh bột sắn, thuộc lĩnh vực rủi ro.

Theo ông Minh, hiện Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Cơ quan thuế chưa hoàn thuế với yêu cầu của Công ty cổ phần Thương mại xuất nhập khẩu An Phát là căn cứ vào đánh giá rủi ro qua trao đổi thông tin với cơ quan quản lý của Trung Quốc. Vướng mắc của Công ty đã được gửi Cục Thuế Hà Nội.

“Quan điểm của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế là công ty nên tiếp tục vận dụng quyền và nghĩa vụ của mình căn cứ vào tố tụng hành chính, chúng tôi sẵn sàng giải quyết khi có phán quyết. Còn về đánh giá rủi ro, trong thực tế hồ sơ cụ thể thuộc thẩm quyền của Cục Thuế Hà Nội và Cục Thuế đã có văn bản trả lời, chúng tôi đã có báo cáo Ban Dân nguyện để giải trình những vấn đề vướng mắc của Công ty”, ông Đặng Ngọc Minh nói.

Phận con kiến leo cành đa

Thất vọng vô cùng với câu trả lời của lãnh đạo Tổng cục Thuế, ông Phạm Minh Khoa cho biết, hồ sơ xuất khẩu tinh bột sắn của An Phát không phải là trường hợp cá biệt, mà hiện nay phần lớn doanh nghiệp sắn đều xuất khẩu như vậy, họ vẫn được hoàn thuế bình thường và tiếp tục xuất khẩu. Còn An Phát  không được hoàn thuế nên đã phải dừng mảng hoạt động này và mệt mỏi đi kêu cứu khắp nơi. “Giờ cơ quan thuế bảo doanh nghiệp thích thì đi kiện cơ quan thuế ra tòa, thực sự chúng tôi quá nản”.

Ông Khoa dẫn chứng trường hợp của Công ty cổ phần Fococev Việt Nam, doanh nghiệp trong Hiệp hội sắn Việt Nam đã kiện Cục trưởng Cục thuế TP.HCM ra Tòa án Nhân dân TP.HCM khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế về việc thu hồi tiền hoàn thuế và tiền chậm nộp do xuất khẩu tinh bột sắn của công ty này. Tòa án đã tuyên doanh nghiệp thắng kiện tại Bản án số 1188/2023/HC-ST ngày 17/07/2023.

Qua việc xét xử vụ khởi kiện quyết định truy hoàn thuế giá trị gia tăng của Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM đối với Công ty cổ phần Fococev Việt Nam, các cơ quan tố tụng đã xác định rõ quyết định truy hoàn thuế của Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM là sai, nhưng Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM tiếp tục kháng cáo quyết định của Tòa án.

“Quan sát vụ việc này, doanh nghiệp chúng tôi thật sự thấy phận mình thật mỏng, chả khác gì con kiến leo cành đa, leo phải cành cụt, leo ra, leo vào”, ông Khoa bức xúc chia sẻ.