Chuẩn bị ứng phó khi có tình huống xấu

PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Bộ Y tế trong chuyến làm việc của mình tại hai địa phương đã cảnh báo chính quyền Phú Thọ và Thái Nguyên phải coi việc bùng phát dịch ở Bắc Ninh, Bắc Giang là bài học để có những phương án bảo đảm chống dịch, chuẩn bị cơ sở vật chất cho điều trị hồi sức tích cực, không để bệnh nhân nhẹ chuyển sang diễn biến nặng.

Theo PGS. TS Lương Ngọc Khuê, trong thời gian vừa qua, để điều trị các ca bệnh Covid-19 nặng, Bộ Y tế đã giao nhiệm vụ cho các bệnh viện tuyến Trung ương thành lập các trung tâm hồi sức tịch cực điều trị các ca bệnh Covid-19 nặng. Bước đầu, các trung tâm đã điều trị có kết quả rất tích cực. 

Để công tác điều trị người bệnh nặng phù hợp đợt dịch hiện tại cũng như đề phòng các đợt dịch tiếp theo, Bộ Y tế đã yêu cầu các Sở Y tế, các bệnh viện trực thuộc khảo sát năng lực hồi sức cấp cứu, công tác chuẩn bị tiêm chủng tại các địa phương.

Lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh cũng đề nghị, Sở Y tế Thái Nguyên, Sở Y tế Phú Thọ phải đánh giá thực trạng và bức tranh tổng thể việc đáp ứng công tác phòng, chống dịch trên quy mô toàn tỉnh để xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể để ứng phó chống dịch Covid-19. 

Đây là hai địa phương có nhiều khu công nghiệp, nguy cơ cao khi dịch bùng phát, nếu không có kế hoạch chi tiết và cụ thể, khi dịch bùng phát sẽ bị động.

Với phương châm chuyển từ chủ động sang tấn công, PGS, TS Lương Ngọc Khuê đề nghị ngành y tế hai địa phương phải xác định thực trạng cơ sở vật chất, nhân lực, năng lực xét nghiệm; thống kê số nhân lực bác sĩ, điều dưỡng chuyên ngành Hồi sức cấp cứu, nội khoa, truyền nhiễm, lọc máu, ECMO….  

Nếu chưa đáp ứng phải cử ngay cán bộ về BV Bạch Mai và BV Bệnh Nhiệt đới học tập để phục vụ công tác điều trị và đáp ứng tình huống khi dịch bùng phát trên địa bàn tỉnh.

"Ngành Y tế Thái Nguyên, Phú Thọ phải xác định phương châm bốn tại chỗ, xây dưng bệnh viện dã chiến, nâng cao năng lực hồi sức tích cực; chủ động theo dõi sớm bệnh  nhẹ, xử lý sớm không để diễn biến nặng", PGS.TS Khuê nói. 

Tiến tới đạt 75% dân số Việt Nam phải được tiêm chủng, theo Cục trưởng Cục QUản lý khám chữa bệnh các tỉnh Thái Nguyên, Phú Thọ phải có phương án, cụ thể, tính toán số lượng bàn tiêm, địa điểm tiêm để  công tác tiêm chủng bảo đảm an toàn, đúng tiến độ và đáp ứng cấp cứu trong những trường hợp có phản ứng bất lợi.

Về phía tỉnh Thái Nguyên, Giám đốc Sở Y tế Đoàn Ngọc Huy cho biết, toàn tỉnh có 4.000 doanh nghiệp với trên 200.000 lao động. Trong đó, riêng Khu công nghiệp Sam Sung có tới trên 63.000 lao động, có quy mô lớn nhất toàn cầu. 

Ngành Y tế Thái Nguyên đã chuẩn bị 47 cơ sở cách ly,  xây dựng bốn bệnh viện dã chiến gồm: Bệnh viện Lao Bệnh phổi; Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình phục hồi chức năng, Bệnh viện C... theo thứ tự tùy mức độ các ca lây nhiễm, đồng thời chuẩn bị sẵn 15 cơ sở cách ly với tổng số trên 10.300 giường.

Là tỉnh có nguy cơ cao, do số công nhân trong các khu công nghiệp đông, nếu chỉ 10% ca mắc trong khu công nghiệp đã lên đến 1.000 người, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh đề nghị Sở Y tế, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên và Ban Quản lý các khu công nghiệp Thái Nguyên phải phối hợp chặt chẽ trong công tác phòng, chống dịch.

Tại Phú Thọ, TS. Nguyễn Huy Ngọc, Giám đốc Sở Y tế Phú Thọ cho biết, tỉnh Phú Thọ có bốn khu công nghiệp, 30 cụm công nghiệp với 120.000 công nhân lao động.

Tỉnh đề nghị Bộ Y tế bố trí vắc-xin sinh phẩm cho tỉnh Phú Thọ triển khai đồng bộ trên toàn tỉnh; 

Đồng thời cho phép tỉnh Phú Thọ thí điểm triển khai cách ly y tế tại nhà đối với các trường hợp F1 để giảm thiểu chi phí trong vận hành các khu vực cách ly tập trung trên địa bàn; đầu tư trang thiết bị hồi sức tích cực và hỗ trợ công tác đào tạo.

Theo các chuyên gia, để kiểm soát và ngăn chặn dịch tại các tỉnh có nhiều khu công nghiệp chiến lược xét nghiệm trên diện rộng ở các khu vực có nguy cơ cao là rất quan trọng.

Chiến lược xét nghiệm diện rộng

Tại ổ dịch Bắc Ninh, để kiểm soát và ngăn chặn dịch, tổ công tác đặc biệt của Bộ Y tế cho hay, toàn tỉnh đang thực hiện chiến lược xét nghiệm trên diện rộng. 

Theo đó, hiện trên địa bàn tỉnh hiện có 3 phòng xét nghiệm khẳng định SARS-CoV-2. Một phòng khẳng định SARS-CoV-2 thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) của tỉnh Bắc Ninh có công suất 4.000 – 5.000 ống mẫu/ngày, đây là đơn vị đầu mối về xét nghiệm Sars-Cov-2 của tỉnh. 

Phòng xét nghiệm khẳng định của Bệnh viện Quân Y 110, công suất 3.000 ống mẫu/ngày và phòng xét nghiệm khẳng định thuộc Phòng khám Hoàn Mỹ công suất 3.000 ống mẫu/ngày.

Ngoài ra, còn có một số phòng xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 vó vai trò xét nghiệm sàng lọc mẫu, nếu âm tính sẽ thông báo trả kết quả, nếu phát hiện mẫu nghi ngờ dương tính phải chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm khẳng định của tỉnh. 

Chẳng hạn, phòng xét nghiệm thuộc Trung tâm y tế huyện Yên Phong công xuất 176 ống mẫu/ngày. Tổng công suất xét nghiệm của tỉnh Bắc Ninh hiện đạt 11.000 ống mẫu/ngày. Nếu làm gộp mẫu theo quy định của Bộ Y tế, công suất tối đa đạt khoảng 110.000 mẫu/ngày. Với tình hình dịch như hiện nay, các phòng xét nghiệm đáp ứng đủ nhu cầu xét nghiệm cho tỉnh.

Theo TS. Phạm Hồng Thắng, chuyên gia xét nghiệm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho hay, ngay khi về tăng cường cho tỉnh Bắc Ninh, các chuyên gia trong đoàn công tác đã đánh giá nhu cầu và năng lực xét nghiệm SARS-Cov-2.

"Nếu vượt quá khả năng, Bộ phận thường trực sẽ huy động thêm các đơn vị khác. Chúng tôi đã tham gia kiểm tra, giám sát công tác lấy mẫu, xét nghiệm SARS-CoV-2 của một số đơn vị", TS. Thắng nêu.

Hiện tại trên địa bàn Bắc Ninh có hơn 1.000 công ty, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp nên số công nhân và người lao động trong các khu công nghiệp này lớn.

Bộ phận thường trực đặc biệt cũng đưa ra quy trình riêng, trong đó, chia ra công ty có người mắc Covid-19 trong vòng 14 ngày, muốn quay trở lại sản xuất cần xét nghiệm sàng lọc toàn bộ công nhân, người lao động trước khi quay trở lại sản xuất và xét nghiệm thêm 2 đợt cách nhau 3 ngày khi không có người dương tính mới được đi vào sản xuất.

Sau 2 đợt xét nghiệm nêu trên, sẽ tiến hành xét nghiệm sàng lọc từ 10-20% người lao động/tuần. 

Tổ công tác của Bộ Y tế đã có những hướng dẫn chọn mẫu xét nghiệm Covid-19 cho công nhân, người lao động trong công ty để chọn được những người có nguy cơ cao mắc SARS-Cov-2 như người hay hay phải ra ngoài cộng động, tiếp xúc với nhiều người…

Đối với các công ty hơn 14 ngày không có ca mắc Covid-19, triển khai xét nghiệm sàng lọc toàn bộ người lao động công ty trước khi khởi động lại sản xuất, ngoài ra phải đảm bảo đầy đủ các yêu cầu theo quy định của UBND tỉnh Bắc Ninh mới được hoạt động. 

Thực hiện xét nghiệm sàng lọc 10- 20% người lao động/tuần theo hướng dẫn chọn mẫu xét nghiệm Covid-19 cho công nhân, người lao động trong công ty. 

Các kết quả xét nghiệm được báo về Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để tổng hợp và theo dõi.

Còn tại ổ dịch Bắc Ninh, theo lãnh đạo huyện Quế Võ, trên địa bàn huyện, tỷ lệ số ca mắc liên quan đến các khu công nghiệp khá cao (71/111); số lượng công nhân lưu trú, người lao động địa phương lớn (khoảng 56.662 người) tập trung tại các địa bàn trọng điểm, các khu công nghiệm tập trung.

Lãnh đạo huyện nhận định, tình hình dịch trong thời gian tới vẫn diễn biến phức tạp, với nhiều yếu tố nguy cơ cao, việc xét nghiệm trên diện rộng để phát hiện ca bệnh, từ đó khoanh vùng, dập dịch rất quan trọng.